Μια ιδιόμορφη δικαστική διαμάχη την περίοδο 1978 – 1979 ξέσπασε μεταξύ της Εταιρείας των Ναυπηγείων και του Σωματείου των εργαζομένων. Η εταιρεία, προφανώς ενοχλημένη από τη στάση του σωματείου, απαιτεί να της δοθούν τα γραφεία στα οποία έχει την έδρα του και τα οποία η ίδια με παλαιότερη απόφασή της είχε παραχωρήσει, στη διορισμένη από το Πρωτοδικείο Διοίκησης. Η διορισμένη αυτή Διοίκηση απολάμβανε την αμέριστη εύνοιά της και πρόεδρος της ήταν ο αρχιεργοδηγός Λαζαρίδης Άγγελος. Ενδιαφέρουν βέβαια τα νομικά επιχειρήματα ένθεν και ένθεν. Είναι φανερή η πολιτική πρόθεσή της διεύθυνσης να παρεμποδίσει και εν τέλει να διακόψει την επικοινωνία σωματείου και εργαζομένων.
Η επιχειρηματολογία της διοίκησης των Ναυπηγείων. Η διοίκηση της Εταιρείας ισχυρίζεται ότι θέλει να τα χρησιμοποιήσει για τις δικές της ανάγκες, γιατί υπάρχει «επείγουσαν ανάγκην των ως άνω γραφείων άτινα θέλει χρησιμοποιήση διά την μεταστέγασιν του γραφείου κινήσεώς της όπερ στεγάζεται εις το οίκημα διοικήσεως». Η ανάγκη αυτή προκύπτει επειδή η έδρα της έχει μεταφερθεί από την Αθήνα στην Ελευσίνα «και υφίσταται στενότης χώρου στεγάσεως των μεταφερθεισών υπηρεσιών». Στην αίτησή της προς το Ειρηνοδικείο επισημαίνει ότι «το σωματείον διατηρεί γραφεία άτινα στεγάζονται εις το Εργατικόν Κέντρον Ελευσίνος» καθώς επίσης και ότι τα άλλα δύο σωματεία ΣΗΝΕ και ΝΕΕΥΣ «εις τα οποία είχον χρησιδανεισθή γραφεία» παρέδωσαν τα κλειδιά «άνευ δυστροπίας».
Η επιχειρηματολογία του σωματείου. Το σωματείο και οι εργαζόμενοι αντιπαραθέτουν ότι για όσο διάστημα η διοίκηση βρισκόταν σε πρόσωπα της εμπιστοσύνης της Εταιρείας δεν είχε δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα και υπήρχε κάθε διευκόλυνση. Τα πράγματα άλλαξαν μετά τις εκλογές του σωματείου. Η πρώτη φορά κατά την οποία ζητήθηκε η επιστροφή των γραφείων του Σωματείου για τις ανάγκες της εταιρείας ήταν τον Οκτώβριο του 1977 όταν «τα μέλη του σωματείου μας, κατόπιν αποφάσεώς μας, κατήλθον εις απεργιακόν αγώνα με αιτήματα την επαναπρόσληψιν των απολυθέντων συνδικαλιστικών στελεχών, αυξήσεις ημερομισθίων κλπ.» Σύμφωνα με το σωματείο η παραχώρηση των γραφείων δεν έχει το χαρακτήρα «χρησιδανείου» αλλά αποτελεί παροχή προς το προσωπικό της επιχείρησης. Η παροχή αυτή δεν μπορεί μονομερώς να ανακληθεί «αφού ο εργοδότης δεν δύναται διά μονομερούς ενέργειάς του να μειώση τις υποχρεώσεις του» Το δικαστήριο τελικά δικαίωσε τους εργαζομένους και τα γραφεία του σωματείου παρέμειναν στο χώρο του εργοστασίου.
Οι αντιδράσεις των εργαζομένων στο νόμο 330 του 1976
Την Παρασκευή 25 Ιουνίου 1976 συνεδρίασε εκ νέου η διοίκηση του Εργατικού Κέντρου. Ένα από τα θέματα της ημερήσιας διάταξης είχε τον τίτλο «Συμπεράσματα από τις εργατικές κινητοποιήσεις σχετικά με το αντεργατικόν Νομοσχέδιον». Αναφερόταν στις αντιδράσεις, που απέκτησαν πανελλαδικό χαρακτήρα, ενάντια στο Νόμο 330, ο οποίος ρύθμιζε τις σχέσεις εργαζομένων, εργοδοτών και Κυβέρνησης. Επρόκειτο για την πρώτη πολιτική απεργία ενάντια στην κυβέρνηση της Ν.Δ. αφού η απεργία της 25ης Μαίου 1976, είχε ως αίτημα την απόσυρση του νόμου. Στην Αθήνα, τα επεισόδια άρχισαν το μεσημέρι της 25ης Μαίου, όταν αστυνομικές δυνάμεις εμπόδισαν τους απεργούς οικοδόμους να συνεχίσουν την πορεία τους προς τη Βουλή. Κατά τη διάρκεια της αστυνομικής επίθεσης, κάνουν την εμφάνισή τους ομάδες προβοκατόρων, με στόχο την πρόκληση καταστροφών. Οι αστυνομικοί χτυπούν αδιακρίτως όποιον βρουν μπροστά τους. Επί 12 ώρες, το κέντρο της Αθήνας μοιάζει με πεδίο μάχης. Τα επεισόδια επεκτείνονται από το Σύνταγμα μέχρι την Ομόνοια, την Πειραιώς, την Πατησίων, ενώ δεκάδες «αύρες» (θωρακισμένα αυτοκίνητα καταστολής διαδηλώσεων) γεμίζουν τον τόπο δακρυγόνα. Μια «αύρα» στη γωνία Αιόλου και Λυκούργου παρασύρει και σκοτώνει μια ηλικιωμένη γυναίκα, την 67χρονη μικροπωλήτρια Αναστασία Τσιβίκα. Ο απολογισμός των επεισοδίων είναι 68 τραυματίες (δυο απ' αυτούς με τραύματα από πυροβόλα όπλα) και περισσότερες από 100 συλλήψεις. Μέσα σ' αυτό το κλίμα, ψηφίζεται στη Βουλή ο «Νόμος 330». Όλα τα παραπάνω είναι γνωστά στη διοίκηση όταν ένα μήνα αργότερα, μάλλον καθυστερημένα, συζητά τις εκτιμήσεις από τους απεργιακούς αγώνες.
Σύμφωνα με τον Χρήστο Σπυρόπουλο, η απεργία που πραγματοποιήθηκε στα εργοστάσια της περιοχής και ήταν 48ωρη (25 και 26 Μαίου) είχε επιτυχία και αυτό «οφείλετο εις το ξέσπασμα αγανακτήσεως που κατείχε όλους γενικά τους εργαζομένους της περιοχής μας» Στην ομιλία του συνιστά εντονότερη προσπάθεια για την ίδρυση και μαζικοποίηση των σωματείων γιατί σύμφωνα με τον ψηφισθέντα νόμο 330 «οι μη οργανωμένοι στα σωματεία δεν έχουν δικαίωμα απεργίας» Στα πρακτικά δεν αναφέρονται να έχουν γίνει επεισόδια στην Ελευσίνα ή στην ευρύτερη περιοχή και υπάρχει από όλα σχεδόν τα μέλη της διοίκησης συμφωνία με τα συμπεράσματα του προέδρου του Εργατικού Κέντρου.
Ριζικά διαφορετική τοποθέτηση κάνει το μέλος του Εργατικού Κέντρου Γιώργος Τσαντήλας, λέγοντας πως είτε το θέλουμε είτε όχι αποτελεί πλέον νόμο του κράτους. Προτείνει «όπως παύσουν πλέον οι διαμαρτυρίες διά την ανατροπήν του» γιατί με τις τροποποιήσεις που έγιναν «δεν παραβλάπτονται τα συμφέροντα της τάξεώς μας» γιατί οι συνδικαλιστές μπορούν να κάνουν έλεγχο στις βιομηχανίες, μπορούν να εγκαλούν τους εργοδότες στη δικαιοσύνη κλπ. Κλείνοντας την ομιλία του υπογραμμίζει πως είναι υπέρ της πάλης των τάξεων αλλά «της ειρηνικής» Είναι η πρώτη φορά που συγκροτείται μια πολιτική συνδικαλιστική πλατφόρμα διαφορετική απ’ αυτήν που εκφωνούσε ο πρόεδρος Χρήστος Σπυρόπουλος. Μέχρι τότε ασκείτο κριτική, δίδονταν εξηγήσεις και υπήρχε συμβιβασμός και ομοφωνία. Η τοποθέτηση του Γ. Τσαντήλα βρίσκεται στον αντίποδα της εισήγησης Σπυρόπουλου. Επί της ουσίας προτείνεται μια πολιτική λογική διαφορετική από την επικρατούσα της συγκεκριμένης περιόδου, μέσα σε ένα κλίμα ιδιαίτερα φορτισμένο εξαιτίας των επεισοδίων στην Αθήνα και αρκετές άλλες πόλεις. Ο Σπυρόπουλος απαντά πως είναι χρέος των εργατών να συνεχίσουν να παλεύουν εναντίον νόμων που τους θίγουν. Πέρα από τις προθέσεις της εισήγησης και της αντιεισήγησης, οι δύο διαφορετικές λογικές εξελιγμένες και με παραλλαγές υπάρχουν ακόμη και σήμερα στο συνδικαλιστικό κίνημα, πολεμώντας η κάθε μία να επιβληθεί της άλλης..
Υ.Γ. Η απεργία της 25ης Μαϊου 1976 θα επανέλθει στο προσκήνιο τον Απρίλιο του 1977 από την τρομοκρατική οργάνωση 17 ΝΟΕΜΒΡΗ, η οποία σε επιστολή της στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», γράφει ανάμεσα στα άλλα για να υποστηρίξει τις ενέργειές της: «Γίνεται η απεργία στις 25 του Μάη ενάντια στον αντεργατικό νόμο 330. Χιλιάδες εργαζόμενοι διαδηλώνουν και ο Καραθανάσης τους πνίγει στα δακρυγόνα. Αντιστέκονται ενάντια σ' αυτή τη τρομοκρατία. Τα κόμματα και πάλι, κι ενώ πρόκειται για απεργία με συγκεκριμένο πολιτικό στόχο, πάλι τους αποδοκιμάζουν μιλώντας για προβοκάτορας, έτσι, μόλις τους τρίζει τα δόντια ο Καραμανλής, κι ενώ υπήρχαν οι προϋποθέσεις να μη περάσει ο νόμος 330, κάνουν όλα τα κόμματα πίσω κι εγκαταλείπουν τους εργαζόμενους, την απεργία και κάθε αγώνα.»
Η απεργία στο εργοστάσιο της ελληνοαμερικάνικης εταιρείας Νάσιοναλ Καν, στο οποίο εργάζονταν εκτός από τους 500 Έλληνες εργαζόμενους και 100 περίπου Πακιστανοί ξεχωριστά από τους υπόλοιπους, υπήρξε η πρώτη, μετά την πτώση της δικτατορίας, σε ολόκληρη την Ελλάδα. Εξαιτίας και μόνο αυτού του γεγονότος αντιμετωπίστηκε για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα με σημαντικό πολιτικό ενδιαφέρον. Για την επικρατούσα μεταπολιτευτική συνδικαλιστική και πολιτική αντίληψη η περίπτωση της Νάσιοναλ Καν συγκέντρωνε ιδιαίτερα στοιχεία που αφορούσαν τη μεταφορά της αντίστασης και της αμφισβήτησης από την φοιτητική εξέγερση του Πολυτεχνείου στους εργοστασιακούς χώρους. Ως εκ τούτου η πανελλαδική επανάληψη αυτού του σκηνικού θα σήμαινε την πρώτη δυναμική είσοδο της εργατικής τάξης στο μεταπολιτευτικό προσκήνιο, έχοντας ως στόχο να προσδώσει το δικό της στίγμα. Οι συνδικαλιστικές παρατάξεις οι οποίες δεν έχουν ακόμη διαμορφωθεί, αφού βρισκόμαστε μπροστά σε ένα νέο, θολό και ρευστό πολιτικό τοπίο, είναι σαφές ότι παρακολουθούν με ενδιαφέρον τα γεγονότα, προσπαθώντας να τα επηρεάσουν, να τα οικειοποιηθούν, να βγουν πολιτικά ωφελημένες και ισχυροποιημένες. Η ανάγνωση των πρακτικών του Εργατικού Κέντρου της περιόδου, αποκαλύπτει πολλαπλές διαφωνίες και διαφορετικές προσεγγίσεις ανάμεσα στα μέλη της διοίκησης. Άλλες από αυτές αφορούν τον πολιτικό προσανατολισμό που θα έπρεπε να έχουν οι παρεμβάσεις και οι ομιλίες των συνδικαλιστών που κατέφθασαν εκεί όταν πληροφορήθηκαν το γεγονός, άλλες τις αρμοδιότητες του προεδρείου του Εργατικού Κέντρου. Είναι φανερό πως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα πολιτικό σκηνικό, το οποίο σχεδόν αμέσως αναζητά απαντήσεις, στα νέα συνδικαλιστικά και πολιτικά δεδομένα που δημιουργεί.
Η πρώτη αναφορά της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου για το θέμα γίνεται στις 18 Οκτωβρίου 1974. Τα γεγονότα έχουν ήδη ξεκινήσει με την προσπάθεια του εργαζόμενου Γιάννη Δημουλέα να δημιουργήσει σωματείο και την απόλυσή του από την εταιρεία. Σημειώνουμε πως το Εργατικό Κέντρο ως θεσμός πληροφορείται τα γεγονότα όταν αυτά έχουν ήδη διαδραματιστεί και επί της ουσίας συζητά και κρίνει γεγονότα και συμπεριφορές εκ των υστέρων Σχεδόν αμέσως, μετά την απόλυση, αντιπροσωπεία του Εργ. Κέντρου και της ΓΣΕΕ επισκέπτεται το εργοστάσιο για να μιλήσει στους εργαζόμενους και να διαπραγματευτεί με τη Διεύθυνση. Ο πρόεδρος Σταμάτης Καββαδίας ξεκινά την εισήγησή του αποδοκιμάζοντας δύο μέλη της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου, τους Κυπραίο Γιώργο και Καλογριδάκη Θανάση οι οποίοι πήγαν στο εργοστάσιο χωρίς να ενημερώσουν τη διοίκηση. Υπερασπίζοντας τη στάση του ο Καλογριδάκης αναφέρει ότι βρέθηκε στο εργοστάσιο ενώ αγνοούσε ότι εξελισσόταν απεργία. Συνεχίζοντας αναφέρει ότι ο απολυμένος εργαζόμενος Γ. Δημουλέας εκφραζόταν υβριστικά για τους Σταμάτη Καββαδία και Χρήστο Σπυρόπουλο, τον πρόεδρο και τον γραμματέα του Εργατικού Κέντρου, ισχυριζόμενος ότι τους πούλησαν και ότι άλλα τους είχαν υποσχεθεί και άλλα έκαναν. Απορρίπτει, τέλος, της αιτιάσεις του Σπυρόπουλου ότι εξυπηρέτησαν « καταχθόνια έργα της Χούντας». Το άλλο μέλος της Διοίκησης ο Γ. Κυπραίος ασκεί κριτική στην ομιλία του Χ. Σπυρόπουλου, εκτιμώντας ότι ήταν προσωπική και κομματική και δεν αποτελούσε συνισταμένη των αντιλήψεων της διοίκησης. Ο Χρήστος Σπυρόπουλος υπερασπίζεται τη στάση του. Τονίζει ότι ως εργαζόμενοι είχαν απέναντί τους έναν σκληρό εργοδότη τον οποίο τελικά έκαμψαν και πέτυχαν την επαναπρόσληψη του απολυμένου. Υποστηρίζει ότι αυτό έγινε και εξαιτίας της ενότητας των εργαζόμενων και Εργατικού Κέντρου. Καταλήγει ότι όσα ενώνουν τα μέλη της διοίκησης είναι απείρως περισσότερα από τις διαφορές τους. Μένει να διευκρινιστεί ένα σημείο της ομιλίας του Σπυρόπουλου. Η αναφορά του σε «ξένα εξτρεμιστικά στοιχεία» που βρίσκονταν στον εργοστασιακό χώρο. Σε αρκετές περιπτώσεις άνθρωποι των εταιρειών προπηλάκιζαν τις αντιπροσωπείες του Εργ. Κέντρου δημιουργώντας κλίμα φόβου και τρομοκρατίας, με στόχο να αποτρέψουν την ίδρυση σωματείων. Από τη συζήτηση των μελών της διοίκησης του Εργ. Κέντρου δεν προκύπτει πως οι αντιδράσεις τις οποίες συνάντησαν ΓΣΕΕ και Εργ. Κέντρο προέρχονταν, ίσως, μόνο από εργοδοτικούς κύκλους. Είναι πιθανόν να προέρχονται από εργαζόμενους πολιτικά τοποθετημένους στα «αριστερά» του πολιτικού τοπίου. Οι διεκδικήσεις των εργαζομένων θα συνεχιστούν για ένα μήνα περίπου με συγκεντρώσεις και πορείες στην πόλη της Ελευσίνας, χαρακτηριστικό ενός αγώνα που έχει αποθέματα και δεν εννοεί να αναδιπλωθεί. Τελικά οι εργαζόμενοι θα νικήσουν και θα επαναπροσληφθεί ο απολυμένος συνδικαλιστής.
Η απεργία στο εργοστάσιο του ΤΙΤΑΝ1 [19 Δεκεμβρίου – 25 Δεκεμβρίου 1963]
Η απεργία, στοιχεία και γεγονότα της οποίας εδώ και καιρό γίνεται προσπάθεια να συγκεντρωθούν, θεωρείται μια από τις πιο σπουδαίες της περιόδου, τόσο για τη διάρκειά της όσο και για τα γεγονότα που εκτυλίσσονται.
Τα αιτήματα των απεργών Δύο ήσαν τα κυρίαρχα αιτήματα των εργαζομένων και του σωματείου:
α) να επεκταθεί το ανθυγιεινό σε όλα τα τμήματα του εργοστασίου. Μέχρι τότε το εν λόγω επίδομα δινόταν σε όσους δούλευαν στη σάκιση, στους μύλους τσιμέντου και χώματος. Δεν το ελάμβαναν οι ηλεκτρολόγοι, οι χειριστές στους γερανοδηγούς και άλλες ειδικότητες. Η σκόνη, τα ανύπαρκτα μέτρα ασφάλειας και υγιεινής τροφοδότησαν αρκετές φορές αγώνες, με παρόμοιο περιεχόμενο, όχι στο ΤΙΤΑΝ αλλά και σε άλλα εργοστάσια. Στα τσιμεντάδικα το πρόβλημα ήταν ιδιαίτερα οξύ και θέριζε η πνευμονοκονίαση. Το 1966 με 1967 σε τμήμα του εργοστασίου ξεκινά η παραγωγή καολίνης, υλικό που χρησιμοποιείται για την κατασκευή πορσελάνινων πιάτων. Απασχολεί περί τα 40 άτομα. Μετά από έξι μήνες λειτουργίας άρχισαν να πεθαίνουν εργαζόμενοι στο τμήμα αυτό. Γι αυτό η εταιρεία αναγκάστηκε να το κλείσει.
β) να μπουν όλοι οι εργαζόμενοι στο Επικουρικό Ταμείο. Όσοι δεν ήταν ενταγμένοι σε αυτό δεν έπαιρναν ρεπό και δικαιούνταν άδεια 16 ημέρες έναντι των 25 ημερών που απολάμβαναν όσοι ήταν στο Επικουρικό
Η αντίδραση της εταιρείας Η εταιρεία όταν πληροφορήθηκε τις προθέσεις των εργαζομένων προσπάθησε να ενισχύσει το εργοδοτικό σωματείο εγγράφοντας και εκβιαστικά σε αυτό εργαζόμενους ώστε να μειωθεί η αριθμητική δύναμη του νόμιμα εκλεγμένου σωματείου. Η επιλογή και η μεθόδευση δεν ήταν τυχαία. Εάν κάποιο σωματείο είχε στη δύναμή του κάτω από 100 εργαζόμενους, τότε η οποιαδήποτε εταιρεία είχε το νόμιμο δικαίωμα να απολύσει το προεδρείο του σωματείου. Παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες της εταιρείας να ενισχύσει αντισωματεία με εργοδοτική φιλοσοφία ο αριθμός των συνδικαλισμένων ήταν πάντα υψηλός. Για να είναι πάντα υψηλός ο αριθμός των συνδικαλισμένων είχε δημιουργηθεί έγκαιρα κοινό σωματείο στα τσιμέντα, το οποίο περιελάμβανε και όσους εργάζονταν στο ΧΑΛΥΨ και στο Λατομείο.
Η απεργία Τελικά η απεργία ύστερα από σοβαρή προετοιμασία και προεργασία πραγματοποιήθηκε και είχε απόλυτη επιτυχία. Μνημονεύεται ακόμη και σήμερα ότι απήργησαν, γεγονός εξαιρετικά σπάνιο για όλες τις επιχειρήσεις, ακόμη και όσοι εργάζονταν στα γραφεία. Την περίοδο εκείνη διευθυντής του εργοστασίου ήταν ο Ανδρέας Μπουγακιώτης, ένας έξυπνος αλλά ιδιαίτερα αυταρχικός χαρακτήρας. Λέγεται πως η συμπεριφορά του απέναντι στους εργαζόμενους υπήρξε βασική αιτία της επιτυχίας της απεργίας. Όταν διαπίστωσε τη συμμετοχή στην απεργία τα έβαλε με τους επικεφαλής του αντισωματείου οι οποίοι του υπόσχονταν πως επηρέαζαν ένα σημαντικό αριθμό εργαζομένων ο οποίος και δεν θα απεργούσε. Αυτός με τη σειρά του είχε μεταφέρει τις εκτιμήσεις αυτές στον ιδιοκτήτη της εταιρείας Λεωνίδα Κανελόπουλο. Η εταιρεία προκειμένου να «σπάσει» την απεργία συγκεντρώνει μπροστά στις πύλες του εργοστασίου απεργοσπάστες. Ενόσω αυτοί μένουν άπραγοι, αφού εμποδίζονται από τους απεργούς τους παρέχεται τροφή από την εταιρεία. Κάποια στιγμή όταν τα πνεύματα οξύνονται απεργοί και επίδοξοι απεργοσπάστες έρχονται στα χέρια. Οι απεργοί τους πετάνε στη θάλασσα. Σε μια έντονα φορτισμένη στιγμή εργαζόμενοι που έχουν έρθει από άλλες περιοχές για να εργαστούν και επιβαίνουν σε μαούνα, πείθονται τελικά από τους απεργούς και όχι μόνο αρνούνται να εργαστούν αλλά γίνονται συμπαραστάτες στον αγώνα τους. Μεσούσης της απεργίας πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση των απεργών στον κινηματογράφο «Ορφέα». Σε αυτήν που έγινε κάτω από τα άγρυπνα βλέμματα της Ασφάλειας αντιπαρατέθηκε το σωματείο με τον Μπουγακιώτη. Οι λόγοι των Σπυρόπουλου και Παπάζογλου έγιναν δεκτοί από τους συγκεντρωμένους με επευφημίες και χειροκροτήματα. Γινόταν αντιληπτό ότι οι απεργοί ήταν αποφασισμένοι να συνεχίσουν τον αγώνα τους.
Η εταιρεία αναδιπλώνεται Ο Λ. Κανελόπουλος , ο οποίος απουσίαζε κατά την έναρξη της απεργίας στην Ελβετία, σπεύδει να συνομιλήσει με το σωματείο, επειδή αν και οι μέρες περνούν το ποσοστό της συμμετοχής στην απεργία παραμένει καθολικό. Στη συνάντηση αποφασίστηκε: α) να ενταχθούν όλοι οι εργαζόμενοι του ΤΙΤΑΝ στο Επικουρικό Ταμείο β) αν δοθούν στους εργαζόμενους 6 μεροκάματα επιπλέον το μήνα (το μέτρο ατό βαφτίστηκε «επίδομα ακρίβειας» και παρέχεται ακόμη και σήμερα στους εργαζόμενους του ΤΙΤΑΝ γ) να δοθούν στους εργαζόμενους τα μεροκάματα που χάθηκαν κατά τη διάρκεια της απεργίας (Ο Λ. Κανελόπουλος δέχθηκε να δοθεί ποσό ίσο με τα ημερομίσθια των ημερών της απεργίας, με τη μορφή ενίσχυσης, ώστε να μην απαιτούν οι εργαζόμενοι σε τυχόν μελλοντικές κινητοποιήσεις τα μεροκάματα των απεργιών)
Πως κερδήθηκε το ανθυγιεινό επίδομα Παρά την επιτυχία της απεργίας το αίτημα του επιδόματος της ανθυγιεινής εργασίας σε όλες τις ειδικότητες παρέμενε ανοικτό. Για το λόγο αυτό το σωματείο προσφεύγει στα δικαστήρια. Δικηγόρος του σωματείου ήταν ο Μένιος Παπαγεωργίου. Στο γραφείο του γραφείο το οποίο βρισκόταν στην οδό Διδότου, δέσποζε η φωτογραφία του βασιλιά. Η συγκεκριμένη επιλογή αν και ξαφνιάζει, δεν ήταν τυχαία. Ικανός δικηγόρος, σπουδαίος ρήτορας με ισχυρές διασυνδέσεις στον δικαστικό κλάδο κολακευόταν ιδιαίτερα όταν οι εργαζόμενοι αποδέχονταν ενώπιον του τις ικανότητές του. Το σωματείο κέρδισε τη δική για την επέκταση του ανθυγιεινού σε όλους τους εργαζόμενους και η εταιρεία έκανε έφεση. Αποφασίστηκε τότε να γίνει έρευνα στους χώρους του εργοστασίου. Οι υπάλληλοι του Υπουργείου Εργασίας κατέφτασαν τέλος Μαρτίου του 1964 στην Ελευσίνα. Κατεβαίνοντας στην πλ. Ηρώων φυσούσε δυνατός αέρας που σήκωνε τη σκόνη των δρόμων, και έφερνε στο πρόσωπό τους τη τσιμεντόσκονη του ΤΙΤΑΝ. Αντικρίζοντας το θέαμα αυτό γύρισαν και είπαν στον Παπαγεωργίου «όλοι οι Ελευσίνιοι θα έπρεπε να παίρνουν ανθυγιεινό». Μετά κατευθύνθηκαν στο εργοστάσιο. Στην πύλη τους περίμεναν ο Μπουγακιώτης και ο Βαχατώρης που ήταν προσωπάρχης. Αφού τους συστήθηκαν θέλησαν να τους κατευθύνουν προς το μηχανουργείο, το οποίο για τις ανάγκες της επίσκεψης έλαμπε από καθαριότητα. Οι εκπρόσωποι του σωματείου παρενέβησαν προτείνοντάς τους να ξεκινήσουν την επίσκεψη από την παραγωγή. Έτσι και έγινε. Περνώντας από την αποθήκη υλικού τα πόδια όλων βυθίστηκαν, μέχρι το γόνατο, στο τσιμέντο. Από εκεί κατευθύνθηκαν στο μύλο τσιμέντου 6. Εκεί αντίκρισαν τον Σίμο Φραγκουλάκη και τον Τάκη Μαρίνο κάτασπρους από τη σκόνη. Συνεννοημένοι είχαν ανοίξει, προηγουμένως, τους ανεμιστήρες και μόλις που διακρίνονταν μέσα στο πυκνό σύννεφο σκόνης που είχε επίτηδες δημιουργηθεί. Είχαν πασπαλίσει το πρόσωπό τους με τσιμέντο.
Η αναδρομική καταβολή του ανθυγιεινού Ο Σίμος Φραγκουλάκης δεν θα σταθεί μόνο η αφορμή για να συγκατανεύσει το Υπουργείο Εργασίας στην παροχή του ανθυγιεινού. Τόσο αυτός όσο και ο λεβητοποιός Ιωάννης Δαμίγος θα προσφύγουν στα δικαστήρια και θα απαιτήσουν την αναδρομική ισχύ του ανθυγιεινού. Σύμφωνα με τα πρωτότυπα των αποφάσεων του δικαστηρίου ο Σίμος Φραγκουλάκης ζητά διά του δικηγόρου του, πάλι πρωταγωνιστεί ο Μένιος Παπαγεωργίου, να του καταβληθούν 63.000 δραχμές και «Να καταδικασθή η εναγομένη να τω καταβάλη την δαπάνην της παρούσης δίκης». Το δικαστήριο με αριθμό απόφασης 1520\ 64 υιοθετεί το βασικό σκεπτικό του ενάγοντος αποδεχόμενο ότι «από 19/10/1958 μέχρι 29/10/1963 ειργάζετο εις κονιορτοβριθείς χώρους του εργοστασίου» και αποφασίζει να του καταβληθεί το ποσό των 22.860 δραχμών.
«Το φάντασμα του Στάλιν και η αντιμετώπιση της συντροφικής κριτικής σαν εχθρικής ενέργειας»
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΡΟΥΣΗ
Επί τρεις μήνες περίπου παρακολουθώ υπομονετικά και σιωπηλός τα μύρια όσα μου καταμαρτυρούν, με ή δίχως κουκούλα, δηλαδή ανυπόγραφα ή ενυπόγραφα, απ' αφορμή την παρέμβασή μου σχετικά με το θέμα του σοσιαλισμού στον προσυνεδριακό διάλογο του ΚΚΕ, και προσπαθώ να καταλάβω τι είναι εκείνο που ωθεί στην αντιμετώπισή μου σαν εχθρού.
Υπενθυμίζω ότι η κριτική μου επικεντρώθηκε στην κομβική κατά τη γνώμη μου θέση, με βάση την οποία εκτιμάται (εξεταζόμενη από μια οικονομική και μόνον οπτική γωνία, η οποία παραμορφώνει την αλήθεια) θετικά και σαν η πιο συνεπής από σοσιαλιστική σκοπιά, μια δραματική περίοδος κατά την οποία, υπό την ηγεσία του Στάλιν, είχε στραγγαλιστεί η σοσιαλιστική δημοκρατία, με αποκορύφωμα τις διώξεις και εκτελέσεις κομμουνιστών το 1936-1938.
Αξίζει να επισημανθεί ότι αυτές οι εγκληματικές ενέργειες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από την Κ.Ε. του ΚΚΕ σαν «υπερβολές στην αντιμετώπιση αντεπαναστατικών κέντρων», έλαβαν χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία, όπως διαπίστωνε η κοινή Ολομέλεια της Κ.Ε. και της ΚΕΕ του μπολσεβίκικου Κόμματος του Γενάρη του 1933, είχε πια ολοκληρωθεί η διαδικασία της κολεκτιβοποίησης και είχε «πραγματοποιηθεί η εξάλειψη της τάξης των κουλάκων», ενώ γενικότερα, όπως μας πληροφορεί ο ίδιος ο Στάλιν, αλλά και ο Μολότοφ, η «Πράβδα» εκείνης της περιόδου,6 και αργότερα ο Χρουτσόφ, «είχαν εξοντωθεί οι εκμεταλλεύτριες τάξεις». Επειδή «κανείς δε θα μας συγχωρήσει αν ζήσουμε σιωπηλοί», μνημονεύω ενδεικτικά ορισμένες από αυτές τις «υπερβολές», έτσι όπως καταγράφονται σε επίσημα ντοκουμέντα του ΚΚΣΕ και του ΚΚΕ:
- Από τα εφτά μέλη του Πολιτικού Γραφείου των Μπολσεβίκων που οργάνωσαν την επανάσταση, μόνο ο Στάλιν πέθανε από φυσικό θάνατο.
- Το 70% από τα 139 τακτικά και αναπληρωματικά μέλη της Κ.Ε. του κόμματος τα οποία είχαν εκλεγεί στο 17ο Συνέδριό του, το λεγόμενο «συνέδριο των νικητών», δηλαδή 98 άνθρωποι, συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν διά τουφεκισμού.
- Από τους συνολικά 1.966 αντιπροσώπους του ίδιου Συνεδρίου συνελήφθησαν για αντεπαναστατικά εγκλήματα 1.108, δηλαδή πολύ περισσότεροι από τους μισούς.
- «Θύματα του αυταρχισμού του Στάλιν ήταν οι περισσότεροι έντιμοι, αφοσιωμένοι στην υπόθεση του κομμουνισμού, επιφανέστεροι εκπρόσωποι αλλά και απλά στελέχη του κόμματος», οι οποίοι καταδικάστηκαν σαν «εχθροί του λαού» στη βάση «ομολογιών» που αποσπάστηκαν έπειτα από την «άσκηση σωματικών βασανιστηρίων».
- Με βάση απόφαση της 10ης Ολομέλειας της Κ.Ε. του ΚΚΕ, «θύματα της προσωπολατρίας» υπήρξαν και Ελληνες κομμουνιστές. Ανάμεσά τους ήταν ο γενικός γραμματέας του Κόμματος (1928-1931) Ανδρόνικος Χαϊτάς, οι γραμματείς της ΟΚΝΕ (1925-1928) Γιώργος Κολοζώφ και (1928-1931) Γιώργος Ντούβας, το μέλος του Π.Γ. (1928-1931) Κώστας Ευτυχιάδης, ο διευθυντής του «Ριζοσπάστη» (1928-1931) Χριστόδουλος Χριστοδουλίδης...
Στις παρεμβάσεις μου είχα επίσης επισημάνει, ότι εκείνοι οι οποίοι υποστηρίζουν ότι όλοι αυτοί και τόσοι άλλοι ήταν οπορτουνιστές οι οποίοι μετατράπηκαν σε «όργανα του αντιπάλου», οφείλουν να απαντήσουν στο αμείλικτο ερώτημα, πότε και πώς ένα επαναστατικό κόμμα μεταμορφώθηκε σε μηχανισμό μαζικής τερατογέννησης.
Από τα έγγραφα που έχουμε στη διάθεσή μας, μέχρι στιγμής, πληρέστερα περιγράφει την κατάσταση και την περίοδο, η προσφυγή, του Τάκη Κατσούλα, ο οποίος έχει απολυθεί το 1979 από τα Ναυπηγεία Ελευσίνας για συνδικαλιστικούς λόγους. Μαζί του έχουν απολυθεί, και άλλα μέλη της διοίκησης του σωματείου: οι Γ. Στεφανίδης, Α. Χοροζάνης, Γ. Καπελλάκης και Γ. Μάντζιος. Για λόγους οικονομίας μνημονεύονται, όχι όλα, αλλά βασικά στοιχεία της αγωγής του κατά των Ναυπηγείων,, στην οποία εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η απόλυσή του είναι άκυρη.
Δια να μπορέση το Ναυπηγείο να συνεχίση την ομαλή πορεία των εργασιών του
Ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (Διαδικασία άρθρων 664 επ. Κ. Πολ.Δ) ΑΓΩΓΗ Παναγιώτη Ιωάννη Κατσούλα, κατοίκου Αθήνας (Μιχαήλ Βόδα 37). ΚΑΤΑ Της ανώνυμης εταιρίας «Ναυπηγεία Ελευσίνος ΑΕ» που εδρεύει στην Ελευσίνα, όπως εκπροσωπείται κατά το νόμο.
Οι νόμιμοι εκπρόσωποι της εναγόμενης με προσέλαβαν την 22.11.1971 με σύμβαση εξηρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου και από τότε απασχολήθηκα αρχικά με την ιδιότητα του μαθητή- τεχνίτη και έπειτα του τεχνίτη ηλεκτροσυγγολητή συνεχώς μέχρι τις 28.4.1979 που οι εκπρόσωποι της εναγομένης κατήγγειλαν την εργασιακή μου σύμβαση και έπαψαν να δέχονται τις υπηρεσίες μου. Η καταγγελία όμως της εργασιακής μου συμβάσεως είναι άκυρη για τους εξής λόγους. Οι εργαζόμενοι του ναυπηγείου της εναγομένης είναι συνδικαλισμένοι σε τρία σωματεία, από τα οποία το μεγαλύτερο είναι το «Σωματείο Εργαζομένων Ναυπηγείων Ελευσίνας» (Σ.Ε.Ν.Ε) με περισσότερα από τα 1.000 μέλη ενώ τα άλλα δύο σωματεία έχουν το πολύ 150 μέλη καθένα. Από το καλοκαίρι του 1977 το Σ.Ε.Ν.Ε. προέβαλε διάφορες επαγγελματικές διεκδικήσεις, που οι εκπρόσωποι της εναγομένης αντιμετώπισαν αρνητικά. Από το Νοέμβριο 1977 το Σ.Ε.Ν.Ε. άρχισε 24ωρες διαδοχικές απεργίες, στις οποίες οι εκπρόσωποι της εναγομένης απάντησαν με επίθεση. Ειδικότερα από τις πρώτες ημέρες της απεργίας απείλησαν με απόλυση δεκάδες μέλη του σωματείου και τελικά απέλυσαν περίπου 20. Ξαναπήραν το γραφείο και το τηλέφωνο που είχαν παραχωρήσει στο ΣΕΝΕ, κατήργησαν τις συνδικαλιστικές διευκολύνσεις που παρείχαν στον Πρόεδρο και στο Γεν. Γραμματέα του Σωματείου και εδημιούργησαν σκόπιμα κλίμα απειλής και αβεβαιότητας για κάθε μισθωτό συνδικαλισμένο στο ΣΕΝΕ. Από τότε ναι και οι απεργίες σταμάτησαν στο τέλος Ιανουαρίου 1978, οι εκπρόσωποι της εναγομένης προσπάθησαν με κάθε τρόπο να αποδυναμώσουν το ΣΕΝΕ, με πιέσεις, δυσμενή μεταχείριση και σποραδικές απολύσεις μελών του. Προς το τέλος του 1978 οι εκπρόσωποι του ΣΕΝΕ άρχισαν επίπονες διαπραγματεύσεις για την ικανοποίηση διαφόρων αιτημάτων του προσωπικού. Οι εκπρόσωποι της εναγομένης, αφού παρείλκυσαν τις διαπραγματεύσεις για ένα ολόκληρο εξάμηνο, ξαφνικά λίγο πριν από τις αρχαιρεσίες που είχαν προκηρυχτεί στο Σ.Ε.Ν.Ε, σκλήρυναν τη στάση τους και εξαπέλυσαν νέα επίθεση κατά του Σ.Ε.Ν.Ε και κατά των μελών του με σκοπό να το απογυμνώσουν από τα πιο δραστήρια στελέχη του, να το αποδυναμώσουν και να το κάνουν ανίκανο να προασπίσει τα συμφέροντα των μελών του. Έτσι από το τέλος του Απριλίου 1979 άρχισαν μαζικές απολύσεις μελών της Διοικήσεως, των Σωματειακών Επιτροπών και άλλων δραστηρίων μελών του ΣΕΝΕ, με σκοπό να δημιουργήσουν κλίμα φόβου και αβεβαιότητας στους εργαζόμενους του Ναυπηγείου. Για να κάνουν εξάλλου σαφέστερη τη σημασία των απολύσεων εξέδωσαν στις 2.5.1979 ανακοίνωση, με την οποία διατύπωσαν συκοφαντικούς ισχυρισμούς για τη Διοίκηση του ΣΕΝΕ και διαβεβαίωσαν απροκάλυπτα το προσωπικό ότι η Διοίκηση της εταιρίας «απεμάκρυνε ωρισμένους εργατοτεχνίτας και υπαλλήλους δια να μπορέση το Ναυπηγείο να συνεχίση την ομαλή πορεία των εργασιών του». Οι απολύσεις εξάλλου συνδικαλιστών και μελών του σωματείου συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Η απόλυση μου έγινε στα πλαίσια του παραπάνω διωγμού που εξαπέλυσε η εναγόμενη και αποτελούσε αντίδραση για τη νόμιμη συνδικαλιστική μου δράση. Ειδικότερα, ήμουν από τα πιο δραστήρια μέλη του ΣΕΝΕ. Το 1975 εκλέχτηκα στη Διοίκηση και κατέλαβα το αξίωμα του Γενικού Γραμματέα του σωματείου ‘Ένωση Ηλεκτροσυγκολλητών Πειραιά και παράλληλα ήμουν εκλεγμένος αντιπρόσωπος της Σωματειακής Επιτροπής του ΣΕΝΕ του τμήματος μου. Στις αρχαιρεσίες του Νοεμβρίου 1977 εκλέχτηκα μέλος του Δ.Σ του ΣΕΝΕ και κατέλαβα το αξίωμα του Αναπληρωτή Γραμματέα από το οποίο παραιτήθηκα στις 18 Απριλίου 1978. Στις 27 Απριλίου 1979 έγινε ανασύνθεση του Δ.Σ του ΣΕΝΕ και εκλέχτηκα Γενικός Γραμματέας του ΣΕΝΕ, γεγονός που γνωστοποιήθηκε αμέσως στους εκπροσώπους της εναγομένης. Εξάλλου είμαι εκπρόσωπος του ΣΕΝΕ στην «Πανελλήνια Επιτροπή Μεταλλουργικών Οργανώσεων» και μέλος του Προεδρείου της και υπεύθυνος της Επιτροπής Νέων του Εργατικού Κέντρου Ελευσίνας. Για τον ίδιο λόγο εξάλλου οι εκπρόσωποι της εναγομένης απέλυσαν συγχρόνως και άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΝΕ δηλαδή τους συναδέλφους μου κ.κ Στεφανίδη, Α. Χοροζάνη, Γ. Καπελλάκη και Γ. Μάντζιο. Η απόλυση μου είναι λοιπόν άκυρη (άρθρα 26 παρ. 1,27 και 28 ν. 330/76 σε συνδυασμό με τα άρθρα 3,4 και 5 του α.ν 1803/51 και επικουρικά άρθρο 26 παρ.3 ν.330/76 σε συνδυασμό με το άρθρο 281 ΑΚ) και η εναγόμενη, που αποκρούει τις υπηρεσίες μου, που κρατώ στη διεθνή της, είναι υπερήμερη και μου οφείλει το μισθό μου. Συνολικά λοιπόν η εναγομένη μου οφείλει ογδόντα τέσσερις χιλιάδες εφτακόσιες εξήντα έξη (84796) δραχμές σύμφωνα με τους όρους της εργασιακής μου σύμβασης και με το νόμο. Επειδή λοιπόν η αγωγή μου είναι νόμιμη και βάσιμη ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ – ΖΗΤΩ Να γίνει δεκτή η αγωγή μου. - Να καταδικαστεί η εναγόμενη να μου καταβάλλει 84.796 δραχμές με το νόμιμο τόκο από την επομένη της επιδόσεως της αγωγής μέχρι την εξόφληση. – Να κηρυχτεί προσωρινά εκτελεστή η απόφαση που θα εκδοθεί . - Να καταδικαστεί η εναγόμενη στα δικαστικά μου έξοδα.-
Αθήνα 5 Νοεμβρίου 1979 Ο Πληρεξούσιος Δικηγόρος (172/79)
Στις 11 Οκτωβρίου του 1980 κρίθηκε από το Εφετείο Αθηνών ότι η απόλυση του Γιώργου Στεφανίδη ήταν παράνομη και καταχρηστική. Η δικαίωσή του ήταν αποτέλεσμα μακρόχρονων δικαστικών αγώνων. Δικηγόροι του ήταν ο Λέων Αυδής και ο Γιάννης Λεβέντης. Τα κεντρικά σημεία της δικαστικής απόφασης υπογραμμίζουν τις ικανότητες, τη δράση και την εργατικότητα του Στεφανίδη. Σημειώνεται ότι «ήτο άριστος γνώστης της ειδικότητός του και λόγω εμπειρίας, ικανοτήτων και φιλοπονίας, ανεδείχθη εις ένα των ικανοτέρων σχεδιαστών των Ναυπηγείων» Ο συνάδελφός του Γιώργος Κανελόπουλος κατέθεσε ότι από το 1969 μέχρι το 1979 ο Στεφανίδης «εξετέλη χρέη βοηθού τού τότε προϊσταμένου Σταμούλη» σε δύο από τις δυσκολότερες επισκευαστικές εργασίες των πλοίων ΜΕθΟΝΤΙΚ Ι και Γουεστμιστερ. Από το 1975 εκλέχτηκε μέλος του ΔΣ των Ναυπηγείων, αντιπρόσωπος στο Εργατικό Κέντρο Ελευσίνας, στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Μετάλλου και αργότερα στην Πανελλήνια Επιτροπή Μεταλλουργικών Οργανώσεων. [Η Πανελλήνια Επιτροπή Μεταλλουργικών Οργανώσεων (ΠΕΜΟ) ήταν συντονιστικό όργανο των αποκλεισμένων συνδικαλιστικών οργανώσεων από τη διοίκηση της Ομοσπονδίας Μετάλλου. Η διοίκηση αυθαίρετα αρνιόταν να εντάξει στη δύναμή της σωματεία που θα έθεταν σε κίνδυνο την παραμονή της στην πλειοψηφία. Τη θέση των αποκλεισμένων σωματείων καταλάμβαναν αντισύνδεσμοι από τους ίδιους εργοστασιακούς χώρους. Στα Ναυπηγεία της Ελευσίνας δημιουργήθηκαν δύο αντισύνδεσμοι. Ο ένας στους ηλεκτροσυγκολλητές και ο άλλος στους υπαλλήλους με την καθοδήγηση της ομοσπονδίας και τη συνδρομή της εργοδοσίας. Το σωματείο των Ναυπηγείων είχε προσφύγει στα δικαστήρια για το θέμα αυτό. Μετά από αλλεπάλληλες αναβολές η υπόθεση εκδικάστηκε μετά την κυβερνητική αλλαγή. Μηνυτές από πλευράς του Σωματείου ήταν ο πρόεδρος του Σωματείου Γράσσος Νίκος και ο ταμίας Στεφανίδης Γιώργος] Γι αυτή του τη δραστηριότητα μετατέθηκε από το Σχεδιαστήριο «ένθα επί πενταετίαν ειργάζετο με εξαίρετον απόδοσιν ως σχεδιαστής ελασματουργικών εργασιών εις το Γραφείον Στατιστικής με την ειδικότητα του γραφέως» με σκοπό την προσωπική του μείωσή δεδομένου ότι οι εργασίες οι οποίες γίνονταν στο γραφείο αυτό ήταν άσχετες με την ειδικότητά του. Μετά από συνεχείς διαμαρτυρίες του, τοποθετήθηκε τραπέζι σχεδιαστηρίου ώστε να απασχολείται δευτερευόντως ως σχεδιαστής. Παρά τις διώξεις συνέχισε να πρωτοστατεί στους αγώνες του εργοστασίου του. Γι αυτό το λόγο τιμωρήθηκε με χρηματικό πρόστιμο από τη Διοίκηση επειδή έλειψε 1 (μία) μέρα από την εργασία του στην εξάχρονη θητεία του. Λίγες μέρες αργότερα στις 27-4-1979, η Εταιρεία κατήγγειλε τη σύμβασή του, όπως και τριών άλλων μελών του Δ.Σ. Επισήμως δηλώνεται ότι «απεμάκρυνεν ωρισμένους τεχνίτας και υπαλλήλους διά να καταστή δυνατή η συνέχισις της ομαλής πορείας των εργασιών των Ναυπηγείων». Σημειώνουμε ότι αυτό πραγματοποιείται στα πλαίσια σχεδίου της Εταιρείας για παραγωγική αναδιάρθρωση, η οποία, τι ειρωνεία, ενώ απολύει μέλη του Σωματείου, ταυτόχρονα μέσω αγγελιών σε ημερήσιες εφημερίδες όπως «Τα ΝΕΑ» αναζητεί για πρόσληψη πολλές ειδικότητες εργατοτεχνιτών.
Το σωματείο ιδρύθηκε το 1974, αμέσως μετά την κατάρρευση της χούντας. Στην αρχή τα μέλη του σωματείου ήταν διορισμένα από το Πρωτοδικείο. Πριν ακόμη γίνουν αρχαιρεσίες στο σωματείο, με αφορμή τις πρώτες μαζικές απολύσεις που έκανε την άνοιξη του 1975 η εργοδοσία των Ναυπηγείων (Ανδρεάδης), έγιναν οι πρώτες κινητοποιήσεις στο χώρο του Ναυπηγείου. Καθοριστικό ρόλο σε αυτές έπαιξε η επιτροπή Αγώνα και η υποστήριξη από το Εργατικό Κέντρο Ελευσίνας με πρόεδρο τον Χρήστο Σπυρόπουλο. Το φθινόπωρο του 1975 έγιναν οι πρώτες αρχαιρεσίες. Πρόεδρος στην εκλεγμένη διοίκηση είναι ο Γράσος Νίκος, γραμματέας ο Κουφουδάκης Μανώλης και αργότερα ο Παπαβασιλείου Γιώργος.
Η πρώτη περίοδος του ΣΕΝΕ (1975 – 1981) ήταν και η πιο πλούσια σε αγώνες του σωματείου και των εργαζομένων στα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Ήταν αγώνες για καλύτερους μισθούς και καλύτερες συνθήκες δουλειάς. Αγώνες που καθιέρωσαν την ντε – φάκτο παρουσία του Σωματείου στο χώρο των ναυπηγείων, δίπλα στον εργαζόμενο. Με πολλές επιτυχίες και στον οικονομικό τομέα και στον τομέα των συνθηκών δουλειάς. Μετά από κόντρες με την πρακτική που ακολουθούσαν τα ναυπηγεία να γίνονται εργασίες αμμοβολών παράλληλα με άλλες εργασίες επισκευών στον ίδιο χώρο, -πράγμα πολύ επιβλαβές για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων-, επιτέλους ο αγώνας μας έφερε αποτέλεσμα. Αποδέχτηκε η εταιρία το αίτημά μας. (η εταιρεία περνά από τον Ανδρεάδη υπό κρατικό έλεγχο στην Εμπορική Τράπεζα). Στην πράξη αργότερα άρχισαν να γίνονται παραβιάσεις της συμφωνίας και δουλειά του Δ.Σ. και του σωματείου ήταν να επιβάλουν τα αυτονόητα για την ασφάλεια των εργαζομένων. Σημειωτέον ήταν η περίοδος που ίσχυε ο νόμος 330 που περιόριζε την συνδικαλιστική δραστηριότητα. Οι απολύσεις μελών του προεδρείου (Στεφανίδης Γ. ταμίας & Κατσούλας Π. αναπληρωτής γραμματέας) και μελών του Δ.Σ. του σωματείου είχαν ως αφορμή τη σθεναρή στάση για τα παραπάνω και την προσπάθεια της εταιρίας να περιορίσει τις δραστηριότητες του σωματείου. Θα ήθελα να αναφέρω τη σημαντική βοήθεια που πρόσφερε στο σωματείο το κομμάτι της νεολαίας. Αποτέλεσμα αυτής της δραστήριας παρουσίας των νέων εργαζομένων στη ζωή του σωματείου ήταν να κατακτηθεί το 6ωρο με αποδοχές 8ώρου για τους μαθητές τεχνίτες και 15μερη άδεια με αποδοχές κατά τη διάρκεια των εξετάσεων. Ήμασταν περήφανοι γι’ αυτή μας την κατάκτηση, γιατί ήταν η πρώτη στον χώρο της βιομηχανίας. Τώρα να πάμε σε ένα εξαιρετικό συμβάν που έτυχε να είμαι μπροστά. Ήταν προς το τέλος της μεγάλης μας κινητοποίησης του 1978. Ήμασταν μαζί με άλλους συναδέλφους υπεύθυνοι για την απογευματινή βάρδια. Είχε έρθει ένας εργολάβος με δύο νέους τεχνίτες και τους έβαλε να κατασκευάζουν σωλήνες μέσα στο σωληνουργείο. Είχαμε πάει από το Δ.Σ. εγώ, ο Σταύρος ο Μυλωνάς και ο Δημήτρης ο Σταμπολίτης και τους ζητήσαμε να μας συμπαρασταθούνε. Συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, βρίσκαμε ανταπόκριση. Απ’ τους συγκεκριμένους δεν παίρναμε ούτε θετική απάντηση μα ούτε και αρνητική, (σαν να άκουγαν για πρώτη φορά τη λέξη σωματείο, απεργία κ.τ.λ., σαν να βρέθηκαν έξω από τα «νερά» τους. Βρήκαμε τον εργολάβο, απ’ τον οποίο ζητήσαμε να πάρει τις σωλήνες και να τις μεταφέρει πάνω στο πλοίο για να μην είναι εκτεθειμένοι σε ανοικτό χώρο. Έφυγε από κοντά μας και πήγε να βρει τον διευθυντή των επισκευών. Αποφασίσαμε να καθίσουμε εκεί μαζί τους να τους προστατεύσουμε έως τις εννέα το βράδυ που ήμασταν χρεωμένοι από το σωματείο, και θα ειδοποιήσουμε το λιμενικό να στείλει μετά τις 9 τους λιμενικούς να τους περιφρουρήσει. Πήγαμε λοιπόν πρώτα στα γραφεία του λιμενικού και τους εκθέσαμε την κατάσταση και ότι δικιά μας και δική τους δουλειά είναι να μην δημιουργηθεί κανένα απρόβλεπτο επεισόδιο εις βάρος κανενός εργαζόμενου και μας τα τινάξουν όλα στον αέρα, άλλωστε οι δύο εργαζόμενοι του εργολάβου δεν μπορούσαν να επηρεάσουν την παραγωγή. Μετά πήγαμε στο ελασματουργείο όπου γινόταν ενημέρωση των απεργών. Στο βαρύ ελασματουργείο τα πνεύματα ήταν τεταμένα. Ενημερώσαμε τους εργαζόμενους για την πορεία του αγώνα μας παρακαλέσαμε να μην ασχοληθεί κανένας άλλος με τα δύο παιδιά του εργολάβου. Ξαφνικά πετάγεται ένας συνάδελφος σαν να του είχαμε πει τελείως τα αντίθετα, τρέχει μαινόμενος προς το σωληνουργείο, από πίσω ασθμαίνοντας εμείς για να τον προλάβουμε. Φτάσαμε στον πάγκο που είχαμε αφήσει τα παιδιά του εργολάβου, αλλά δεν βρήκαμε κανέναν εκεί. Πιστέψαμε ότι είχαν πάρει εντολή να μην συνεχίσουν την εργασία τους. Όμως είχαμε κάνει λάθος. Ο εργολάβος είχε καταθέσει γραπτώς στη διοίκηση των Ναυπηγείων ότι ασκήσαμε ψυχολογική βία σε αυτόν και το συνεργείο του ώστε να μην εργαστούν. Το περιπολικό του Λιμενικού με το ίδιο προσωπικό μού ζήτησε να πάω για ανάκριση. Ήρθαν μαζί μου και οι δύο συνάδελφοι του Δ.Σ., μπήκαμε στο αυτοκίνητο και πήγαμε στην πύλη. Εκεί επικαλεστήκαμε τη μαρτυρία του υπεύθυνου αξιωματικού του λιμενικού, ότι εμείς ήμασταν οι πρώτοι που ζητήσαμε τη συνδρομή του για να μην εξασκηθεί ψυχολογική βία (όπως προέβλεπε ο Ν. 330) στο προσωπικό του εργολάβου. Όντως το επιβεβαίωσε αυτό ο αξιωματικός. Παρά τη μαρτυρία του έγιναν διάφορες φραστικές επιθέσεις εις βάρος μας από τον οικονομικό διευθυντή Παπαγεωργίου «πιάστε τον είναι επικίνδυνος» και τον διευθυντή επισκευών Καλιμπασιέρη του ναυπηγείου. Πάντως εκείνη η κινητοποίηση πήρε τέλος τις αμέσως επόμενες ημέρες. Ήταν από τις πιο δύσκολες και όπως έλεγε ο αείμνηστος πρόεδρος του εργατικού κέντρου ο Χρίστος ο Σπυρόπουλος -εύκολα ξεκινάς έναν αγώνα, δύσκολα τον κλείνεις-. Τον Απρίλιο του 1979 με την απόλυσή μου έκλεισε για μένα αυτή η πρώτη περίοδος μέσα στο χώρο της δουλειάς. Ο αγώνας μας μεταφέρθηκε στα δικαστήρια. Η απόλυσή μου κρίθηκε στα δικαστήρια παράνομη και καταχρηστική.
Υ. Γ. Επανήλθα στα ναυπηγεία στα τέλη του ’81 μετά την αλλαγή του ΠΑΣΟΚ. Αυτή η εποχή για μας που επανήλθαμε είχε νέες δυνατότητες και νέες δυσκολίες στη συνδικαλιστική δράση, ιδιαίτερα για μας που δεν ήμασταν με τον κυβερνητικό συνδικαλισμό. Όπως έλεγε πετυχημένα ένας σύντροφος «αυτοί σε κόβουν με το βαμβάκι για να μην φαίνονται τα αίματα» Το συνταγματικό δικαίωμα στη δουλειά πέρασε απίστευτες διαστρεβλώσεις και ταλαιπωρίες του απλού εργαζόμενου. Σ’ αυτή τη δεύτερη περίοδο το εργατικό κίνημα εκτός από τα στενά εργασιακά θέματα, στις κινητοποιήσεις του έβαζε και ευρύτερα πολιτικά θέματα όπως ήταν και το θέμα των ξένων βάσεων που αναφέρεται στην αφίσα. Περιστατικά γι αυτή τη δεύτερη περίοδο θα διηγηθούμε σε επόμενο τεύχος της εφημερίδας.
Η πανεργατική απεργία στην Ελευσίνα το 1929 (μέρος 1ο) Οι πληροφορίες και η κάλυψή της από τον Ριζοσπάστη
Η πανελευσινιακή απεργία που πραγματοποιήθηκε στις 5 Μαρτίου του 1929, θεωρείται, και δικαίως, μια από τις μεγαλύτερες και τραγικότερες στην περιοχή μας. Δύο (2) νεκροί εργάτες και αρκετοί τραυματίες ήταν τραγικός ο απολογισμός εκτεταμένων συγκρούσεων μεταξύ απεργών και αστυνομίας. Πριν παραθέσουμε τα γεγονότα που βασίζονται σε ανταποκρίσεις των εφημερίδων της εποχής (Έθνος, Ριζοσπάστης, Σκριπ), για να κατανοηθεί καλύτερα η ίδια η κινητοποίηση, οφείλουν να ληφθούν σοβαρά υπόψιν τα εξής:
α) αναφερόμαστε σε μια πολωμένη ιστορική περίοδο, λίγο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, που επέφερε σημαντικές ανακατατάξεις στις συνειδήσεις και τις προτεραιότητες στους ηττημένους Έλληνες.
β) αναφερόμαστε σε μια κοινωνία αυστηρά διχοτομημένη, με έντονες ταξικές και κοινωνικές αναφορές
γ) η πόλωση εγγράφεται και στις εφημερίδες από όπου αντλούμε τις ειδήσεις και οι οποίες παίρνουν θέση στα γεγονότα ερμηνεύοντάς τα πολύ διαφορετικά. Οι δημοσιογραφικές κρίσεις προηγούνται και «εξηγούν» τα γεγονότα, ενώ δίδεται διαφορετικό βάρος στις πληροφορίες.
Τα γεγονότα
Ύστερα από απόφαση της επιτροπής απεργίας των εργατών και τεχνιτών Ελευσίνας, η οποία εγκρίθηκε από γενική συνέλευση των εργατών της περιοχής αποφασίστηκε απεργία. Οι εργαζόμενοι με υπόμνημα που κατέθεσαν σε εργοδότες και Κυβέρνηση απαιτούν τα εξής: 1ον) Γενικήν αύξησιν των σημερινών ημερομισθίων των κατά 40%. 2ον) Την εφαρμογήν γενικώς του δώρου και την κατάργησιν των ωρωμισθίων. 3ον)Την αναγνώρισιν του Σωματείου των. 4ον)Την κατά Σάββατον πληρωμήν των εργατών και 5ον)Την επαναπρόσληψιν των παυθέντων εργατών δια Σωματειακούς λόγους. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» της εποχής καταβλήθηκαν προσπάθειες από τις εταιρείες και από την Κυβέρνηση να διασπαστεί ο αγώνας. Για το σκοπό αυτό κατέφθασε ο «επιθεωρητής του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας κ. Μποτάσης, ο οποίος χθες το βράδυ εδήλωσεν εις την επιτροπήν της απεργίας ότι οι Βιομήχανοι εδέχθησαν την αύξησιν του ημερομισθίου, ενώ συγχρόνως έβαλε τον αστυνομικόν Διευθυντήν Ελευσίνας, να διαδόση στους εργάτες ότι η επιτροπή των τους « επρόδωσε» και ότι « επουλήθει στις επιχειρήσεις». Ως απάντηση η επιτροπή των απεργών αποφάσισε να κηρύξει απεργία την επόμενη μέρα στις 5 το πρωί. Ταυτόχρονα διέταξε τις διορισμένες απ’ τη γενική Συνέλευση των εργατών, απεργιακές φρουρές να καταλάβουν το πρωί τις θέσεις των και να ειδοποιήσουν τους εργάτες για την κήρυξη της απεργίας.
Πόσοι απεργούν Σύμφωνα με τα στοιχεία των απεργών κατέβηκαν στην απεργία 2.500 εργάτες οι οποίοι ανήκαν σε έντεκα εργοστάσια, μεταξύ των οποίων τα εξής: Εργοστάσιον Τσιμέντων «Τιτάν» με 400 εργάτες, Εργοστάσιο Οίνων και Οινοπνευμάτων «Βότρυς» (Χαριλάου ) με 950 εργάτες, Οίνων και Οινοπνευμάτων «Κρόνος» με 250 εργατες, Βαμβακελαιουργίας και Σαπουνοποιίας με 250 εργάτες (Χαριλάου και Κανελλοπούλου), Νεοτοποιίας των (Παύλου, Μαρνάκη, Κανάκη, Πάλλη, Πανταζή, Δούκα, Μάζη και Γκίκα) με 500 εργάτες, Κεραμοποιία Δήμα – Αθανασόπουλου με 500 εργάτες σχεδόν. Επίσης με τους απεργούς, ενώθηκαν και όλοι οι εργάτες φορτοεκφορτωτές Ελευσίνος, ανερχόμενοι σε 70 περίπου. Οι εργάτες του εργοστασίου «Κρόνος» δεν είχαν ενημερωθεί για την κινητοποίηση. Μια μεγάλη ομάδα απεργών επιχείρησε να τους ειδοποιήσει. Ο επικεφαλής της ένοπλης αστυνομικής δύναμης ανθυπομοίραρχος Κικιρής, θέλοντας να ματαιώσει την προσπάθεια διεύρυνσης της απεργίας προέβη στη σύλληψη τριών μελών της Διοικήσεως του Σωματείου, τούς Γαβριήλ, Γκέκα και Ατσιδάκον οι οποίοι ήταν επικεφαλής των εργατών. Όταν επιτροπή εργατών ζήτησε την απελευθέρωση των συλληφθέντων ο ανθυπομοίραρχος Κικιρής, παρέσυρε «την διαδήλωσιν των εργατών είς το μεταξύ της θαλάσσης και του μανδρότοιχου του «Κρόνου» στενόν και εκεί χωρίς καμιά αιτία διέταξε τους υπ΄ αυτόν χωροφύλακας: πυρ πυροβολήσας αυτός πρώτος κατά των εργατών». Οι χωροφύλακες άρχισαν να πυροβολούν και να χτυπούν τους εργάτες, οι οποίοι έτρεξαν προς τα πίσω για να σωθούν αφήνοντας εις τον τόπον της δολοφονικής ενέδρας σωρό φονευθέντων και τραυματισμένων εργατών. Πολλοί, μεταξύ των οποίων και ο εργαζόμενος Πετρόπουλος, ρίχνονται στη θάλασσα για να σωθούν, αλλά και εκεί καταδιώκονται από τους χωροφύλακες, οι οποίοι αλύπητα χτυπούν και με τους υποκόπανους τους τραυματίες. Τα θύματα Στον τόπο της δολοφονικής ενέδρας πέφτουν τραυματισμένοι οι εργάτες, Δημ. Μιχαήλ με σφαίρα στο στήθος, ο οποίος χάνει τη ζωή του, Ευάγ. Γκίκας με δύο τραύματα όπλου στο στήθος, Ευαγ. Μπέκας με δύο τραύματα διαμπερή στον μηρό, Ανδρ. Ροδίτης με τραύμα στο κεφάλι, Αιβαζόγλου τραύμα διαμπερές στον βραχίονα , Παναγ. Ηλίας τραύμα από υποκόπανο και ο επαγγελματίας Αντ. Κοροπούλης τραυματίζεται στο χέρι με σφαίρα. Επίσης τραυματίζεται στο πόδι και μια γυναίκα, της οποίας δεν εξακριβώθηκε η ταυτότητα. Επίσης αιμόφυτρος ο εκ Μάνδρας εργάτης Αν. Παππάς πέφτει σ’ ένα κοντινό αυλάκι. Πλησιάζοντας τούτον ο ανθυπομοίραρχος Κικιρής του λέγει: «Ακόμα δεν ψόφησες . Και άρχισε να εκκενώνη απάνω του το πιστόλι αυτού, ρίψας εναντίον του ο κ τ ώ (8) σφαίρες.» Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες ο εργάτης αυτός εξέπνευσε. Ντόπιοι εξηγούσαν το μένος του ανθυπομοίραρχου Κικιρή, ως προσπάθεια αντεκδίκησης εναντίον χωρικών, ιδίως της Μάνδρας, διότι πριν από ένα χρόνο μερικοί απ’ αυτούς σε μία συμπλοκή είχαν ξυλοκοπήσεις τον αδερφό του ο οποίος ήταν δασοφύλακας..
ΠΕΡΙΣΥΛΛΟΓΗ ΤΟΝ ΘΥΜΑΤΩΝ Μετά την πρώτη υποχώρηση οι εργάτες ξανασυγκεντρώθηκαν και επέστρεψαν στο χώρο που δέχτηκαν την απρόκλητη αστυνομική επίθεση και παρέλαβαν τους νεκρούς και τους τραυματίες. Οι τραυματίες μεταφέρθηκαν από τους συναδέλφους τους σε διάφορες κλινικές και κάποιοι απ’ αυτούς μεταφέρθηκαν στο Πολιτικό Νοσοκομείο Αθηνών. Ο γιατρός των επιχειρήσεων κ. Αλετράς, διέταξε τον φαρμακοποιό Αθανασιάδη να κλείσει το φαρμακείο του και να μη δέχεται τραυματίες και ο φαρμακοποιός υπάκουσε.
ΠΑΛΛΑΪΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ Μετά την αποχώρηση των χωροφυλάκων όλοι οι απεργοί και οι επαγγελματίες της Ελευσίνας, σε ένδειξη διαμαρτυρίας έκλεισαν τα καταστήματα των και διοργάνωσαν παλλαϊκό συλλαλητήριο. Μίλησαν πολλοί εργάτες, οι οποίοι καυτηρίασαν την δολοφονική στάση των κρατικών αρχών εναντίον των απεργών εργατών και τόνισαν, ότι ο αγώνας τους θα συνεχισθεί.
ΤΟ ΨΗΦΙΣΜΑ Μέσα στις ζωηρές κραυγές των συγκεντρωμένων απεργών, επαγγελματιών και γυναικοπαίδων που ζητούσαν εκδίκηση, το ψήφισμα απαιτεί: 1. Την άμεσον σύλληψιν και την παραδειγματικήν τιμωρίαν των υπευθύνων αστυνομικών οργάνων και ιδίως του ανθυπομοιράρχου Κικιρής, ο οποίος επυροβόλησε 9 φορές εναντίον του κατακοίμενου τραυματίου εργάτη Αναστ. Πέππα. 2. Την άμεσον καταβολήν αποζημιώσεως στις οικογένειες των θυμάτων και 3. Την άμεσον αποδοχήν των αιτημάτων των απεργών.
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΤΟΝ ΒΕΝΙΖΕΛΟ Λίγο αργότερα επιτροπή των απεργών αναχώρησε για την Αθήνα για να συναντηθεί με τον Βενιζέλο, ζητώντας του να στηρίξει τα αιτήματά τους και να τιμωρήσει παραδειγματικά όσους προκάλεσαν τα επεισόδια. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Ριζοσπάστη ο Βενιζέλος, απαντώντας στις διαμαρτυρίες των εργαζόμενων είπε: - Και σεις δεν είσαστε άγιοι Ονούφριοι και έχετε κάνει αρκετές φασαρίες. Πρέπει να ξέρετε πώς έχω τη δύναμη να σας επιβληθώ όταν θελήσω. Ένα μέλος της επιτροπής ανταπαντώντας λέγει: Στις διαμαρτυρίες μας για τη δολοφονική επίθεση εναντίον μας, σεις μας απαντάτε, δείχνοντάς μας τη δύναμη σας. Μήπως θέλετε να σκοτώσετε και σεις και κανέναν άλλον από μας: Μετά απ’ αυτή την εξέλιξη ο Βενιζέλος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις απειλές του και να υποσχεθεί επίλυση των εργατικών προβλημάτων. Στις 10 το πρωί φτάνουν από την Αθήνα για την … αποκατάσταση της «τάξεως» ο Εισαγγελεύς κ. Κιουρτσάκης, ο ανακριτής κ. Ιγγλέσης, ο ανώτερος Διοικητής Χωροφυλακής κ. Πορτάλης και ο αντισυνταγματάρχης κ. Αναγνωστόπουλος, οι οποίοι προβαίνουν στην φυγάδευση του δολοφόνου Κικιρή, (ο οποίος στις 12 παρά 15΄ εθεάθη στην Αθήνα ελεύθερος: ενώ συγχρόνως διαδίδουν ότι διετάχθη η…. κράτησή του! Στις 1 μ . μ. φτάνει στην Ελευσίνα και ο Διευθυντής του Πολιτικού γραφείου του κ. Πρωθυπουργού κ. Τσιμπιδάρος, σε μια μισή δε ώρα φθάνουν και δύο διμοιρίες πεζικού. Οι αφιχθέντες δικαστικοί προσπαθούσαν να συγκαλύψουν τις ευθύνες των αστυνομικών ρίχνοντας τις ευθύνες στους εργάτες. Στους δημοσιογράφους ανακοίνωσαν ότι υπάρχουν και δύο υπονοματάρχες «τραυματίες» ο Καραταπάς με πέτρα και ο Μοναχός με σουγιά.
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΠΕΡΓΟΥΣ Ο εισαγγελέας Κιουρτσάκης κάλεσε την 3ην μ.μ. την Επιτροπή Απεργίας, της συνέστησε «ηρεμίαν» και της υποσχέθηκε ότι θα φροντίσει να γίνουν αποδεκτά τα αιτήματα των απεργών. Δήλωσε ότι οι εργοδότες θα δεχτούν την εφαρμογή του δώρου και την αναθεώρηση των ημερομισθίων ανάλογα με την οικονομική αντοχή των Εταιρειών. Ζήτησε όμως να επιτραπεί η λειτουργία της πετρελαιομηχανής για τον ηλεκτροφωτισμό. Οι εργάτες δεν έκαναν δεκτό το αίτημά του.
ΕΜΜΕΝΟΥΝ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ Αμέσως μετά στις 3 και 20 οι απεργοί έκαναν συγκέντρωση στην οποία μίλησαν οι εργάτες Σωτήρ Γαβριήλ, γενικός γραμματέας του Σωματείου, Ν. Δάβος και Ηλ. Πετρίδης οι οποίοι αφού ανακοίνωσαν τις συστάσεις του Κιουρτσάκη τόνισαν την ανάγκη της συνέχισης του αγώνα μέχρι της υπογραφής Πρωτοκόλλου εκ μέρους των επιχειρήσεων και του Κράτους ότι αποδέχονται τα αιτήματα των απεργών. Οι συγκεντρωμένοι εργάτες με ζητωκραυγές υπέρ της απεργίας και κατάρες κατά των δολοφόνων διαδήλωσαν την απόφασή των να εμμείνουν στον αγώνα τους.
Η πανελευσινιακή απεργία που πραγματοποιήθηκε στις 5 Μαρτίου του 1929, θεωρείται, και δικαίως, μια από τις μεγαλύτερες και τραγικότερες στην περιοχή μας. Ένας (1) νεκρός εργάτες και αρκετοί τραυματίες ήταν τραγικός ο απολογισμός εκτεταμένων συγκρούσεων μεταξύ απεργών και αστυνομίας. Για να κατανοηθεί καλύτερα η ίδια η κινητοποίηση, οφείλουν να ληφθούν σοβαρά υπόψη τα εξής:
α) χρονικά βρισκόμαστε λίγο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, που επέφερε σημαντικές ανακατατάξεις στις συνειδήσεις και τις προτεραιότητες στους ηττημένους Έλληνες.
β) αναφερόμαστε σε μια κοινωνία αυστηρά διχοτομημένη, με έντονες ταξικές και κοινωνικές αναφορές
Τα γεγονότα
Ύστερα από απόφαση της επιτροπής απεργίας των εργατών και τεχνιτών Ελευσίνας, η οποία ανήκε στην Ενωτική Γενική Συνομοσπονδία Εργατών και πολιτικά εκφραζόταν από την Αριστερά της περιόδου, επιδίδονται αιτήματα στους εργοστασιάρχες της περιοχής: 1ον) Γενικήν αύξησιν των σημερινών ημερομισθίων των κατά 40%. 2ον) Την εφαρμογήν γενικώς του δώρου και την κατάργησιν των ωρωμισθίων. 3ον)Την αναγνώρισιν του Σωματείου των. 4ον)Την κατά Σάββατον πληρωμήν των εργατών και 5ον)Την επαναπρόσληψιν των παυθέντων εργατών δια Σωματειακούς λόγους. Ειδοποιημένη η Κυβέρνηση Βενιζέλου για τα όσα συμβαίνουν στην Ελευσίνα αποστέλλει επί τόπου τον Επιθεωρητή του υπουργείου Εθνικής οικονομίας κ. Μπόταση να διαμεσολαβήσει ανάμεσα σε απεργούς και εργοστασιάρχες. Η επιτροπή των απεργών κρίνει μη ικανοποιητικές τις προτάσεις των βιομήχανων και αποφασίζει την κήρυξη απεργίας, η οποία θα ξεκινούσε στις 5 το πρωί της επομένης ημέρας. Πόσοι απεργούν Σύμφωνα με τα στοιχεία των απεργών, τα οποία δημοσιεύονται σε εφημερίδες της εποχής, κατέβηκαν στην απεργία 2.500 εργάτες οι οποίοι ανήκαν σε έντεκα εργοστάσια, μεταξύ των οποίων τα εξής: Εργοστάσιον Τσιμέντων «Τιτάν» με 400 εργάτες, Εργοστάσιο Οίνων και Οινοπνευμάτων «Βότρυς» (Χαριλάου ) με 950 εργάτες, Οίνων και Οινοπνευμάτων «Κρόνος» με 250 εργατες, Βαμβακελαιουργίας και Σαπουνοποιίας με 250 εργάτες (Χαριλάου και Κανελλοπούλου), Νεοτοποιίας των (Παύλου, Μαρνάκη, Κανάκη, Πάλλη, Πανταζή, Δούκα, Μάζη και Γκίκα) με 500 εργάτες, Κεραμοποιία Δήμα – Αθανασόπουλου με 500 εργάτες σχεδόν. Επίσης με τους απεργούς, ενώθηκαν και όλοι οι εργάτες φορτοεκφορτωτές Ελευσίνος, ανερχόμενοι σε 70 περίπου. Η δολοφονική επίθεση Οι εργάτες του εργοστασίου «Κρόνος» δεν είχαν ενημερωθεί για την κινητοποίηση. Μια μεγάλη ομάδα εργαζόμενων επιχείρησε να τους ειδοποιήσει, και να τους «κατεβάσει» στην απεργία. Ο επικεφαλής της ένοπλης αστυνομικής δύναμης ανθυπομοίραρχος Κικιρής, θέλοντας να ματαιώσει την προσπάθεια διεύρυνσης της απεργίας προέβη στη σύλληψη τριών μελών της Διοικήσεως του Σωματείου, τούς Γαβριήλ, Γκέκα και Ατσιδάκον. Όταν επιτροπή εργατών ζήτησε την απελευθέρωση των συλληφθέντων ο ανθυπομοίραρχος Κικιρής, (άλλες εφημερίδες της εποχής τον αναφέρουν ως Κικερή) παρέσυρε «την διαδήλωσιν των εργατών είς το μεταξύ της θαλάσσης και του μανδρότοιχου του «Κρόνου» στενόν και εκεί χωρίς καμιά αιτία διέταξε τους υπ΄ αυτόν χωροφύλακας: πυρ πυροβολήσας αυτός πρώτος κατά των εργατών». Οι εργάτες έτρεξαν προς τα πίσω για να σωθούν αφήνοντας εις τον τόπον της δολοφονικής ενέδρας σωρό φονευθέντων και τραυματισμένων εργατών. Πολλοί, μεταξύ των οποίων και ο εργαζόμενος Πετρόπουλος, ρίχνονται στη θάλασσα για να σωθούν, αλλά και εκεί καταδιώκονται από τους χωροφύλακες, οι οποίοι αλύπητα χτυπούν και με τους υποκόπανους τους τραυματίες. Τα θύματα Στον τόπο της δολοφονικής ενέδρας πέφτουν τραυματισμένοι οι εργάτες, Δημ. Μιχαήλ με σφαίρα στο στήθος, ο οποίος χάνει τη ζωή του, Ευάγ. Γκίκας με δύο τραύματα όπλου στο στήθος, Ευαγ. Μπέκας με δύο τραύματα διαμπερή στον μηρό, Ανδρ. Ροδίτης με τραύμα στο κεφάλι, Αιβαζόγλου τραύμα διαμπερές στον βραχίονα , Παναγ. Ηλίας τραύμα από υποκόπανο και ο επαγγελματίας Αντ. Κοροπούλης τραυματίζεται στο χέρι με σφαίρα. Επίσης τραυματίζεται στο πόδι και μια γυναίκα, της οποίας δεν εξακριβώθηκε η ταυτότητα. Επίσης αιμόφυτρος ο εκ Μάνδρας εργάτης Αν. Πέππας πέφτει σ’ ένα κοντινό αυλάκι. Πλησιάζοντας τούτον ο ανθυπομοίραρχος Κικιρής του λέει: «Ακόμα δεν ψόφησες . Και άρχισε να εκκενώνη απάνω του το πιστόλι αυτού, ρίψας εναντίον του ο κ τ ώ (8) σφαίρες.» (ο δημοσιογράφος του Ριζοσπάστη αναφέρει ότι τελικά ο Πέππας εξέπνευσε. Οι πληροφορίες του δεν είναι ακριβείς. Την επομένη μέρα ο Αν Πέππας νοσηλεύεται βαριά τραυματισμένος στο νοσοκομείο και οι γιατροί, σύμφωνα με την εφημερίδα «Εμπρός» θα του κόψουν το αριστερό πόδι.)
Περισυλλογή των θυμάτων - Παλλαϊκή συγκέντρωση Οι τραυματίες μεταφέρθηκαν από τους συναδέλφους τους σε διάφορες κλινικές και κάποιοι απ’ αυτούς μεταφέρθηκαν στο Πολιτικό Νοσοκομείο Αθηνών. Ο γιατρός των επιχειρήσεων κ. Αλετράς, διέταξε τον φαρμακοποιό Αθανασιάδη να κλείσει το φαρμακείο του και να μη δέχεται τραυματίες και ο φαρμακοποιός υπάκουσε. Μετά την αποχώρηση των χωροφυλάκων όλοι οι απεργοί και οι επαγγελματίες της Ελευσίνας, σε ένδειξη διαμαρτυρίας έκλεισαν τα καταστήματα των και διοργάνωσαν παλλαϊκό συλλαλητήριο. Μίλησαν πολλοί εργάτες, οι οποίοι καυτηρίασαν την δολοφονική στάση των κρατικών αρχών εναντίον των απεργών εργατών και τόνισαν, ότι ο αγώνας τους θα συνεχισθεί.
Επιτροπή απεργών στον Βενιζέλο Λίγο αργότερα επιτροπή των απεργών αναχώρησε για την Αθήνα για να συναντηθεί με τον Βενιζέλο, ζητώντας του να στηρίξει τα αιτήματά τους και να τιμωρήσει παραδειγματικά όσους προκάλεσαν τα επεισόδια. Στις 10 το πρωί φτάνουν από την Αθήνα ο Εισαγγελεύς κ. Κιουρτσάκης, ο ανακριτής κ. Ιγγλέσης, ο ανώτερος Διοικητής Χωροφυλακής κ. Πορτάλης και ο αντισυνταγματάρχης κ. Αναγνωστόπουλος, οι οποίοι φυγαδεύουν τον Κικιρή. Στη 1 μ . μ. φτάνει στην Ελευσίνα και ο Διευθυντής του Πολιτικού γραφείου του κ. Πρωθυπουργού κ. Τσιμπιδάρος, σε μια μισή δε ώρα φθάνουν και δύο διμοιρίες πεζικού. Οι δικαστικοί προσπαθούσαν να συγκαλύψουν τις ευθύνες των αστυνομικών ρίχνοντας τις ευθύνες στους εργάτες. Στους δημοσιογράφους ανακοίνωσαν ότι υπάρχουν και δύο υπονοματάρχες «τραυματίες» ο Καραταπάς με πέτρα και ο Μοναχός με σουγιά. Ο εισαγγελέας Κιουρτσάκης κάλεσε την 3ην μ.μ. την Επιτροπή Απεργίας, της συνέστησε «ηρεμίαν» και της υποσχέθηκε ότι θα φροντίσει να γίνουν αποδεκτά τα αιτήματα των απεργών. Δήλωσε ότι οι εργοδότες θα δεχτούν την εφαρμογή του δώρου και την αναθεώρηση των ημερομισθίων ανάλογα με την οικονομική αντοχή των Εταιρειών. Ζήτησε όμως να επιτραπεί η λειτουργία της πετρελαιομηχανής για τον ηλεκτροφωτισμό. Οι εργάτες δεν έκαναν δεκτό το αίτημά του. Αμέσως μετά στις 3 και 20 οι απεργοί έκαναν συγκέντρωση στην οποία μίλησαν οι εργάτες Σωτήρ Γαβριήλ, γενικός γραμματέας του Σωματείου, Ν. Δάβος και Ηλ. Πετρίδης οι οποίοι αφού ανακοίνωσαν τις συστάσεις του Κιουρτσάκη τόνισαν την ανάγκη της συνέχισης του αγώνα μέχρι της υπογραφής Πρωτοκόλλου εκ μέρους των επιχειρήσεων και του Κράτους ότι αποδέχονται τα αιτήματα των απεργών. Οι συγκεντρωμένοι εργάτες με ζητωκραυγές υπέρ της απεργίας και κατάρες κατά των δολοφόνων διαδήλωσαν την απόφασή των να εμμείνουν στον αγώνα τους.
Κώστας Αξελός: «Η φιλοσοφία σήμερα δεν μπορεί να υπηρετήσει τίποτα και κανέναν»
Τέλος των ιδεολογιών; Οι ιδεολογίες γενικευόμενες πεθαίνουν. Μετά από αυτές, μια μέση απατηλή νοοτροπία θα κυριαρχήσει για πολύ. Με ποια χαρακτηριστικά; Εχει στοιχεία από όλα. Λίγο φιλελεύθερα, λίγο σοσιαλιστικά, λίγο χριστιανικά, λίγο εβραϊκά, λίγο προλεταριακά, λίγο αστικά, λίγο από τις φιλοσοφίες, αλλά είναι πάντα ένα μπέρδεμα, χωρίς αυτό να είναι σκέψη. Κάνει τους ανθρώπους να νομίζουν ότι σκέπτονται. Μπορεί ο άνθρωπος να προχωρήσει έτσι; Η τεχνική προχώρησε με γιγαντιαία βήματα. Ο άνθρωπος, όμως, αμφιβάλλω πολύ. Θα μπορούσατε να διαβλέψετε στον αυριανό κόσμο; Ο αυριανός κόσμος, ο βιομηχανικός, μαζικός, μηδενιστικός, ηλεκτρονικός και τεχνικοποιημένος πολιτισμός, θα τεχνικοποιήσει ακόμη και τη φαντασία. Υπάρχει ένα πέρα από την τεχνική; Και από ποιον κυριαρχείται η τεχνική; Δεν μπορώ να απαντήσω. Επικυρίαρχη η τεχνική; Σήμερα φαίνεται ότι είναι το κυρίαρχο στοιχείο. Υπάρχει έως και μια τεχνική των φαντασιώσεων. Ο κινηματογράφος, η ίδια μας η ζωή είναι μια μορφή τεχνικής. Είναι σαν αυτό που ακούω από τους φοιτητές, να λένε «έκανα έρωτα» χρησιμοποιώντας τη λέξη «κάνω» σαν να έκαναν ένα σκαμνί ως μαραγκοί… Αν τελειώνει η φιλοσοφία, μετά τι; Η εποχή μας έχει πέσει χαμηλά και η φιλοσοφία ζει το τέλος της. Μετά από αυτήν υπάρχει χώρος για μια ανοιχτή ποιητική σκέψη.
Το έργο σας είναι διαποτισμένο από την ποίηση. Αναμφισβήτητα. Πέρα από την ποίηση του ανθρώπου με τη λυρική έννοια, υπάρχει η ποιητικότητα του κόσμου που είναι πιο δυνατή. Και η ανθρώπινη ποίηση είναι ένα ανταύγασμά της. Με ενδιαφέρει η ποίηση που ξεφεύγει από όλα τα όρια και φτάνει σε ένα ύπατο σημείο όπου συντρίβεται, συντρίβοντας και τον ποιητή της. Τι είναι ο Θεός; Η πορεία του κόσμου η ίδια έκανε να φανεί ένας Θεός. Λέω συχνά ότι ο Θεός είναι μια μορφή και μια μάσκα του κόσμου. Τι κρατά ζωντανή τη σκέψη σας; Η αναζήτηση, στη ζωή και στη σκέψη, της σύγκλισής τους και η αδυναμία της απόλυτης συνέπειας. Είναι ποιοτικό κριτήριο για σας η συνέπεια ζωής και έργου σε έναν στοχαστή; Θα έπρεπε να είναι. Αλλά βλέπουμε ότι μεγάλοι, τεράστιοι φιλόσοφοι σαν τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη είχαν την κουταμάρα να νομίζουν ότι οι δούλοι ήταν φύσει δούλοι. Κοντύτερα σε μας βρίσκεται ο Χάιντεγκερ και η τόσο ύποπτη σχέση του για ένα διάστημα με το ναζισμό. Η συνέπεια είναι μια απαίτηση την οποία βρίσκω πιο πολύ στους μεγάλους ποιητές σαν τον Χέλντερλιν και τον Ρεμπώ. Ποια η ελπίδα, η απελπισία σας; Ελπίδα και απελπισία είναι αντιμετωπίσεις σχετικές, στενές. Είναι και μένουν ψυχολογικές, άρα περιορισμένες. Ο,τι ψυχολογικό, περιορίζει; Οι ψυχικές δυνάμεις σπρώχνουν τη σκέψη. Το ψυχικό όμως, που γίνεται ψυχολογικό, είναι εμπόδιο. Παραδείγματος χάριν, ο ναρκισσισμός σαν το αποκορύφωμα του ψυχολογισμού είναι κάτι που όλα τα αναχαιτίζει, τα συρρικνώνει. Κάποιες στιγμές δεν νιώσατε ναρκισσισμό, ματαιοδοξία… Τα θεωρώ ευτελή, αλλά αναγκαία. Συγκροτούν κι αυτά την ολότητα και κανείς δεν μπορεί να βγει από την Ιστορία με καθαρά χέρια. Αν θέλει να κρατήσει τα χέρια του εντελώς καθαρά, δεν θα έχει χέρια. Ο άνθρωπος παίρνει μέρος σε αυτή την απογύμνωση, δεν είναι ποτέ έξω απ' ό,τι γίνεται. Πώς εισπράττετε την αναγνώριση; Αναμφισβήτητα με ικανοποίηση και θα έλεγα ψέματα αν έλεγα ότι είμαι αδιάφορος, έστω κι αν τα κίνητρά της δεν με ικανοποιούν πάντοτε. Το καινούργιο βιβλίο μου θα ήθελα να πουληθεί, να συζητηθεί, να αρέσει. Αλλά η αγωνία είναι ποιο θα είναι το επόμενο βήμα. Γιατί εκδίδετε βιβλία; Νομίζω πως είναι τα βιβλία μου εκείνα που μου επιβάλλονται. Αν τα αφήνατε ως χειρόγραφα στο συρτάρι σας; Ο άνθρωπος δεν είναι απομονωμένο ον. Δεν είναι ανεξάρτητος, είναι στοιχείο του κόσμου. Κάθε πράγμα θέλει να λεχθεί, να φανεί. Και η μετριότητα και η βλακεία. Και γι' αυτό έχουν κι αυτά το χώρο τους. Τι υπηρετεί σήμερα η φιλοσοφία; Δεν μπορεί να υπηρετήσει τίποτα και κανέναν. Σήμερα, ως πλανητική σκέψη μπορεί να τα θέσει όλα υπό ερώτηση και να δώσει αινιγματικές απαντήσεις. Τι θα νέκρωνε τη σκέψη μας; Η έλλειψη του παιχνιδιού. Το παιχνίδι… Ας θέσουμε πρώτα μια ερώτηση: πώς ξετυλίγεται ο κόσμος; Δεν θα έλεγα τι είναι ο κόσμος, γιατί τότε τον καθιστούμε στατικό. Οι μεν λένε προϊόν της ιδέας, οι άλλοι λένε προϊόν της ύλης, άλλοι λένε δημιούργημα του Θεού, άλλοι λένε φαντασίωση του ανθρώπου. Ολα αυτά είναι νοήματα που δίνουμε σαν να βρισκόμαστε έξω από τον κόσμο, ενώ ο κόσμος ο ίδιος ξετυλίγεται χωρίς νόημα, χωρίς γιατί και επειδή, σαν παιχνίδι. Τι είναι ο χρόνος; Ενα κεντρικότατο θέμα του στοχασμού, που κινητοποιεί και συντρίβει κάθε στοχασμό. Λέτε «να μοχθήσουμε να σώσουμε το όνειρο αφού δεν μπορούμε να το πραγματοποιήσουμε»… Ολοι κινούμεθα και από διάχυτα όνειρα. Τα όνειρα είναι τα ανοίγματα της ζωής μας. Εχουμε να μάθουμε περισσότερα πράγματα από τα όνειρά μας. Η μη πραγματοποίησή τους… Ισως κλονιστεί και η έννοια της πραγματοποίησης. Ισως κάποτε καταλάβουμε ότι το «πραγματοποιώ» σημαίνει συγχρόνως και συντρίβομαι. Γιατί υποφέρει ο άνθρωπος; Διότι δεν είναι το όλον. Είναι ένα τμήμα του. Θα μπορούσε να είναι αλλιώς; Δεν θα μπορούσε, αλλά πνίγεται μέσα σε αυτόν τον περιορισμό. Οτι δεν μπορεί να είναι εδώ και κει συγχρόνως… Τι είναι ο έρωτας; Η αναζήτηση που έγκειται στη συνάντηση και τη μη συνάντηση με τον άλλον. Τι είναι για σας το θηλυκό; Το ήμισυ του κόσμου. Κάτι πάρα πολύ κυρίαρχο, όχι σε επίπεδο διάκρισης φύλων, άντρας - γυναίκα. Είναι σαν δύο δυνάμεις στον κόσμο. Η σχέση με το θηλυκό είναι ένα από τα σημεία συνάντησης, των ανθρώπων μεταξύ τους και με τον κόσμο, και μαζί απομάκρυνσης. Δεν μπορεί ποτέ να πραγματοποιηθεί η απόλυτη συνάντηση αρσενικού και θηλυκού. Επαιξε ρόλο το θηλυκό στη ζωή και στο έργο σας; Πάρα πολύ. Αλλά δεν ξέρω πολύ καλά πού και πώς. Ο θάνατος; Διατρέχει όλη τη ζωή, είναι το οριστικό τέλος της και διατηρεί τα ίχνη της ζωής του θανόντος, που κι αυτά θα εξαφανιστούν κάποτε. Τον φοβάστε; Δεν υπάρχει για μένα ο φόβος του θανάτου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θέλω να πεθάνω αύριο. Ο θάνατος είναι ο καλύτερος φίλος και ο χειρότερος εχθρός, γιατί βάζει ένα τέρμα στην περιπέτεια που λέγεται ζωή. Αλλά είναι αυτός που δίνει νόημα σε κάθε πράγμα. Οι περισσότεροι φοβούνται. Ο άνθρωπος φοβάται τη ζωή περισσότερο από το θάνατο. Τη ζωή που οδηγεί προς το τέλος νομίζω ότι φοβούνται οι άνθρωποι. Μεγαλύτερος φόβος σας; Το στέγνωμα της ψυχής και της σκέψης. Πώς θα νικηθεί ο φόβος; Με τη συμφιλίωση μαζί του. Ποια τρία πράγματα θα άξιζε να πιστέψουμε; Η πίστη είναι υπόθεση θρησκευτική. Με την ποίηση και τη σκέψη ο άνθρωπος μπορεί να ανοιχτεί στη φύση, στην τεχνική και στο περιπλανώμενο παιχνίδι επάνω σε έναν ληξιπρόθεσμο πλανήτη. Από πού να πιαστεί ο σύγχρονος άνθρωπος για να υπάρξει; Να πιαστεί δεν μπορεί από πουθενά. Του είναι ίσως δυνατόν να ανοιχτεί στο αποσπασματικό Ολον. Με τι όπλα; Χωρίς όπλα. Και χρησιμοποιώντας όλα τα όπλα. Το άνοιγμα δεν είναι κάτι το μυστηριώδες. Ας πάρουμε μια παρέα στην παραλία. Οι μεν φωτογραφίζουν τους δε. Θέλουν να τους οικειοποιηθούν, να τους αρχειοθετήσουν. Οι άλλοι φωτογραφίζουν τη θάλασσα, θέλουν να την ακινητοποιήσουν. Οι άλλοι λένε, τι ωραία που είναι, δες, δες τι ωραία που χτυπάει το κύμα. Ολα αυτά είναι μορφές ακινητοποίησης του χρόνου, του χώρου και όχι άνοιγμα στο χωροχρόνο. Ανοιγμα είναι να έκαναν μπάνιο, να χαίρονταν, να ζούσαν χωρίς αυτό το δες, δες... Το αξιακό σύστημα που οικοδομείτε; Δεν οικοδομώ σύστημα. Επιχειρώ ένα βήμα. Και αυτό θα περάσει. Δεν είναι αυτοσκοπός. Ξέρει κανείς ότι αφήνει κάτι πίσω του και ας έχει υποστεί απέραντες μεταλλαγές. Αυταπάτη αθανασίας; Αν το εκλαμβάνει κάποιος σαν αυταπάτη αθανασίας, πρέπει τελικά να ξέρει ότι θα γίνει κάτι τελείως άλλο. Εχω μια πικρή αίσθηση από όσα λέτε για τον κόσμο. Πικρή, γιατί κρατάμε χιλιάδων χρόνων πίκρα. Γιατί μας έμαθαν ότι ο άνθρωπος πρέπει να είναι το ιδεατόν του Πλάτωνα, το καλό του Χριστιανισμού, ο καλός αστός και μετά ο καλός προλετάριος, σήμερα ο καλός παραγωγός… Η ανθρωπότητα έχει υποστεί χιλιάδων χρόνων κηρύγματα που την περιορίζουν ολοένα και πιο πολύ. Υπάρχει σήμερα κρίση; Υπάρχει κρίση πολιτισμού, κρίση στον ψυχισμό των ανθρώπων, η οποία εκδηλώνεται σε ολόκληρο τον κόσμο. Γιατί οι νέοι πάντα διάβαζαν Μαρξ και Νίτσε συγχρόνως; Διότι και οι δύο κάνουν ανελέητη κριτική του παρόντος. Ο Μαρξ καταδικάζει όλη την αποξένωση του ανθρώπου από τον εαυτό του μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα. Ο Νίτσε βλέπει στο σύστημα όπου ζούμε έναν απέραντο μηδενισμό. Ομως και οι δύο θέλουν να κάνουν ένα βήμα σωτηριολογικό. Ο Μαρξ στον απόλυτο κομμουνισμό και ο Νίτσε στον υπεράνθρωπο. Ως τα τώρα δεν ξέρω κανέναν φιλόσοφο που να μη θέλησε να δώσει σωτηριολογικό άνοιγμα. Για ποιον πολιτισμό θα μιλούσατε σήμερα; Η εποχή μας είναι η εποχή του μυθολογικο-τεχνολογικού πολιτισμού που κρύβει το βαθύτερό του κίνητρο. Με ποια εργαλεία θα μπορούσαμε να «εξανθρωπιστούμε»; Με τα εργαλεία προχωρούμε, όπως λένε (προς τα πού;), αλλά αυτά δεν λύνουν το βασικό πρόβλημα της ύπαρξης της ανθρωπότητας, η οποία είναι εγκλωβισμένη στην τεράστια δύναμη που προέρχεται από τη συνάντηση της φύσης με την τεχνική. Η μεγαλύτερη χαρά; Οι συναντήσεις -στιγμιαίες και καίριες- με εκφάνσεις της φύσης, η δύναμη του έρωτα και της φιλίας που περιέχει τον έρωτα, οι σκέψεις που έρχονται σε μας. Το μεγαλύτερο όραμα; Το όραμα της συνάντησης της σκέψης και του κόσμου και η παραδοχή του φευγαλέου. Η παραδοχή της φανέρωσης και της ταυτόχρονης απόσυρσης, όσο γίνεται πιο γαλήνια. Νιώθετε ότι πρέπει να αποδείξετε κάτι; Από την εφηβεία είχα την εντύπωση ότι έπρεπε να πω αυτό που βλέπω. Η εξάρτηση από τους άλλους είναι αδυναμία; Εχουμε αναγκαία εξάρτηση από τους άλλους ανθρώπους. Η εξάρτηση πάλι δημιουργεί τα κενά της. Εξάρτηση και μη εξάρτηση έχουν το αναγκαίο στοιχείο που είναι και θετικό και αρνητικό. Αυτοδυναμία; Δεν μπορεί να υπάρξει σε κανένα επίπεδο. Η εικόνα που έχετε για τον εαυτό σας; Ειλικρινά, δεν έχω μια ενιαία εικόνα του εαυτού μου. Οταν γνωρίζω ότι η τάδε σκέψη είναι σημαντική, τότε νομίζω ότι ίσως αυτό είναι περαστικό, λέω ότι προσπαθώ να τολμάω να σκέπτομαι, ενώ το μεγαλύτερο σύνολο των ανθρώπων σήμερα δεν σκέπτονται… Θα έλεγα, είναι πρισματική η εικόνα του εαυτού μου, όπου γυρίζουν διαρκώς όλα τα χρώματα, όπως στο καλειδοσκόπιο. Η σύγχρονη Ελλάδα; Είναι ένα πρόβλημα. Ούτε Ανατολή ούτε Δύση ούτε Ευρώπη ούτε Ασία. Βαδίζει προς την αναζήτηση μιας ενότητας, την οποία δεν βρίσκει εύκολα. Δεξιά και Αριστερά είναι φθαρμένες και δεν αναδύεται ένας δρόμος. Πώς θα ανακαλύψουν οι Ελληνες πολιτικοί την «πραγματική πολιτική»; Θα έπρεπε να ξεπεράσουν τον στενό πολιτικαντισμό. Είναι όμως αυτό δυνατό; Είναι εφικτή η Δημοκρατία; Η Δημοκρατία μένει ουτοπική, δηλαδή δεν έχει πουθενά τόπο να πραγματοποιηθεί. Το ίδιο της το νόημα μας ξεφεύγει. Τι σας έχει δώσει η Ελλάδα; Μια ζωική ορμή. Την επαφή με τα στοιχεία της, τη θάλασσα, τον αέρα, τη γη, τη φωτιά. Τι σας έχει πάρει; Δεν είχα ποτέ την προκατάληψη, ώστε να μπορέσει να μου την πάρει. Οι τιμές που σας κάνουν τα ελληνικά πανεπιστήμια τι συναισθήματα σας γεννούν; Ευχάριστα. Θα επιθυμούσα όμως και μια πιο ζωντανή συζήτηση, στοχαστική και παραγωγική, με τους πανεπιστημιακούς. Σκεφτήκατε ότι μπορεί να σας τιμούν και να μη σας έχουν διαβάσει; Πολλά πράγματα δεν χρειάζεται να έχουν διαβαστεί. Μπορεί να διαπερνάνε την ατμόσφαιρα. Εσείς διαψεύδετε την κατάρα των Ελλήνων να μην αναγνωρίζουν ζώντες δημιουργούς. Στην Ελλάδα υπάρχει μεμψιμοιρία και δυσκολία αν δεν προηγηθεί μια αναγνώριση από τα έξω. Εξω είναι πιο πολιτικά θεσμισμένα τα πράγματα. Αλλά και υπάρχουν πράγματα που περιμένουν ακόμα το μέλλον τους. Πιστεύετε ότι έχετε αμειφθεί; Και ναι και όχι. Αν όμως ήταν πλήρης η αναγνώριση, θα σήμαινε ότι θα επιπέδωνε και το ειπωμένο. H τέχνη αποτιμάται σε χρήμα. Η σκέψη; Υπάρχει προσωπική σχέση με το έργο τέχνης. Η σκέψη έχει μία σχέση με το όλον. Μπορεί να αποτιμηθεί ένα έργο. Το όλον όμως; Τι θα λέγατε σε έναν νέο φιλόσοφο; Να ανοιχτεί στη σκέψη, στα κείμενα και στο κίνημα της σκέψης, στην ποίηση που διατρέχει κάθε τέχνη και να ζήσει και να πει αυτό που τον εμψυχώνει και τον συνθλίβει ατομικά και κοινωνικά. Τι θα λέγατε σε έναν έφηβο; Να κρατήσει, όσο γίνεται, έναν παλμό και στη λεγόμενη ώριμη ηλικία.
Απεργία 52 ημερών το 1936. ΤΙΤΑΝ - ΕΛΑΙΟΥΡΓΕΙΟ Στις 18 Μαίου του 1936 είχαν συμπληρωθεί 22 μέρες κατά τις οποίες 600 εργάτες του ΤΙΤΑΝ και του Ελαιουργείου απεργούν με κεντρικό αίτημα τη δημιουργία ταμείου περίθαλψης. Σε αυτό ζητούν να κατατίθενται 20 λεπτά για κάθε σακί τσιμέντο, 3 δραχμές για κάθε κιβώτιο σαπούνι και 3 δραχμές για κάθε βαρέλι λινέλαιο ή κινινέλαιο. Ζητούν αύξηση 28% για όσους εργάτες αμείβονται με 48 έως 56 δραχμές και 10% γι αυτούς που παίρνουν πάνω από 65 δραχμές. Παρά τη θέληση και την αγωνία τους, το θέμα της απεργίας και η παροχή συσσιτίου στους απεργούς δεν συζητήθηκε στο δημοτικό συμβούλιο. Μέχρι εκείνη τη στιγμή οικονομικά έχουν ενισχύσει τους απεργούς οι εργάτες των εργοστασίων «Κρόνος» και «Βότρυς». Αντιθέτως το Εργατικό Κέντρο Πειραιά στο οποίο υπάγεται το σωματείο δεν έκαμε καμία σχετική κίνηση. Γίνονται προσπάθειες για να οργανωθεί πανεργατική απεργία στην Ελευσίνα καθώς και για να κατέλθουν σε απεργία οι τσιμεντεργάτες του εργοστασίου «Ηρακλής» στον Πειραιά. Όμως η πραγματικότητα είναι ιδιαίτερα δύσκολη για να δημιουργηθεί ένα εργατικό κίνημα συμπαράστασης. Τέσσερα (4) γεγονότα που οδήγησαν στην απεργία
1. ψήφιση του ν. 5944. Την περίοδο εκείνη [9-1-1936] ψηφίστηκε ο νόμος 5944 ο οποίος επέβαλε ειδικές διατάξεις για τους εκφορτωτές λιμένων. Με αυτές επιβάλλεται ειδική επαύξηση στα τιμολόγια μέχρι μιας δραχμής στον τόνο, η οποία θα κατευθύνεται στο ταμείο σύνταξης και περίθαλψής τους. Ο ίδιος νόμος απαγόρευε να εκτελούνται οι φορτοεκφορτώσεις από εργάτες που δεν έχουν επαγγελματικά βιβλιάρια. Ενώ τα παραπάνω εφαρμόζονταν σε πολλές πόλεις, οι εταιρείες της Ελευσίνας δεν εφαρμόζουν τη διάταξη για να μπορούν να προσλαμβάνουν ανειδίκευτους εργάτες και εργάτριες με χαμηλά μεροκάματα.[1] 2. Δίκη για τη σύσταση τραστ των τσιμεντοβιομηχανιών. Στις [10-1-1936] ο Ριζοσπάστης αναφέρεται στη δίκη των τσιμεντοβιομηχανιών «Όλυμπος», «Γενική» και «ΤΙΤΑΝ Ελευσίνος» οι οποίες κατηγορούνται ότι συνέστησαν τραστ: α) αυξάνοντας τους δασμούς στα εισαγόμενα τσιμέντα ώστε να γίνουν ασύμφορες για αγορά οι τιμές τους. β) παράλληλα ίδρυσαν κοινό πρατήριο διπλασιάζοντας την τιμή του τσιμέντου. Με δεδομένη την απουσία εναλλακτικής αγοράς και την αυξανόμενη ζήτηση του προϊόντος κατέγραψαν υπερκέρδη, ως αποτέλεσμα της δημιουργίας μονοπωλίου στο χώρο της βιομηχανίας τσιμέντων. 3. Προσπάθεια διάλυσης σωματείου φορτοεκφορτωτών[2] [11-1-1936] Η δημιουργία σωματείων είχε βελτιώσει τις αμοιβές των εργαζόμενων. Έτσι οι καραγωγείς πριν την ύπαρξη σωματείου έπαιρναν 120 δραχμές ενώ μετά τη δημιουργία του 160. Οι προσπάθειες που γίνονται για να καταργηθεί το σωματείο φορτοεκφορτωτών, πέφτουν στο κενό, όταν οι εργάτες αντιδρούν και αποφασίζουν κινητοποιήσεις. . 4. Απολύσεις. Αρχές Φλεβάρη απολύονται 6 εργάτες από το ΤΙΤΑΝ, ανάμεσά τους και ο πρόεδρος του σωματείου Κοτερός. Την Κυριακή οργανώνεται από το σωματείο στάση εργασίας, ενώ την Τρίτη πραγματοποιήθηκε συνέλευση στην οποία αποφασίστηκε ότι εάν δεν ανακληθούν οι απολύσεις θα πραγματοποιηθεί απεργία. Επιτροπή απεργών συναντήθηκε με τον υπουργό Κανελόπουλο αλλά εκείνος αρνείται να επαναπροσλάβει τους απολυμένους.[3] Με βάση τα γεγονότα το πλαίσιο των αιτημάτων διαμορφώνεται ως εξής: α) αναδρομική αύξηση για τους εργαζόμενους στις αποθήκες σάκων β) να καθιερωθεί εορτολόγιο γ) να επαναπροσληφθεί ο πρόεδρος του σωματείου Κοτερός.
Κινήσεις των εργατικών οργανώσεων Όταν πια τα περιθώρια ελιγμών έχουν εξαντληθεί ο Νομάρχης Αττικοβοιωτίας σε συνεργασία με τον πρόεδρο της κοινότητας Παύλου έδωσε εντολή να διατεθούν 80.000 δραχμές στις οικογένειες των απεργών. Αίτημα των απεργών είναι ολόκληρο το ποσό να δοθεί στην απεργιακή επιτροπή και αυτή να το διαθέσει σε απεργούς και ανέργους. Το τελικό ποσό που εγκρίνεται είναι 20.000 δραχμές το οποίο αποφασίζεται να δοθεί σε εργάτες που είναι δημότες Ελευσίνας. Στο μεταξύ κατατίθεται πρόταση του κ. Κανελόπουλου να δώσει αύξηση 5 δραχμές μόνο στους τσιμεντεργάτες, ενώ ταυτόχρονα κοινοποιούνται εξώσεις σε 13 εργάτες οι οποίοι έμεναν στα οικήματα της εταιρείας επειδή δεν πλήρωσαν το ενοίκιο του τελευταίου μήνα. Ο υφυπουργός Γεωργακόπουλος σε συνάντηση που είχε με επιτροπή απεργών τους συνέστησε την αναστολή της απεργίας δηλώνοντάς τους πως αν αυτό πραγματοποιηθεί η Κυβέρνηση θα προσπαθήσει να πετύχει μια λογική αύξηση των ημερομισθίων. Αν η απεργία συνεχιστεί θα είναι υποχρεωμένη να υπερασπίσει το δικαίωμα στην εργασία. Για να μην μείνει καμιά αμφιβολία για τις κυβερνητικές προθέσεις εστάλησαν επιπλέον 100 χωροφύλακες στην Ελευσίνα. Παράλληλα στρατολογούνται απεργοσπάστες από την Ελευσίνα και τον Πειραιά. Στις 12 Ιουνίου καταφθάνει φορτηγό στο ποίο επιβαίνουν κρυμμένοι απεργοσπάστες. Συνοδεύονται από έφιππο τμήμα χωροφυλακής. Οι απεργοί τους έριξαν βαρέλια για να εμποδίσουν την πορεία τους. Η αστυνομία επιτίθεται κατά των απεργών αλλά και των γυναικόπαιδων που είναι συγκεντρωμένα στην πύλη του εργοστασίου. Κατά τα επεισόδια και τις συμπλοκές που συνεχίστηκαν μέχρι το μεσημέρι συλλαμβάνονται ο: Κ. Κοτερός, πρόεδρος του σωματείου ΤΙΤΑΝ, Σπ. Καμπουράκης, Γ. Καλλιαντάς, Θ. Καλλιαντάς, Πόγκας. Τραυματίστηκαν εκτός από τους εργάτες και δύο παιδιά.
Τραυματίες Στυλιανίδης, με σπάθη στο κεφάλι, Μούχλης με υποκόπανο, Καραχάλης, Θεοδωρίδης, Γκίνης με σπάθη, Καμπουράκης με σπάθη, Καραλέκας, Καρνέσης, Δεντούνης, Παχούμης, ‘Αννα Πατινίδη. Συνολικά οι τραυματίες φτάνουν τους 50 Στις 4 το απόγευμα κατέβηκαν σε απεργία ως ένδειξη συμπαράστασης οι εργάτες των εργοστασίων «Κρόνος» και «Βότρυς» καθώς και οι εργάτες ρητινωδών εργοστασίων. Το βράδυ της ίδιας μέρας συλλαμβάνεται ο αντιπρόεδρος του σωματείου οινοπνευματεργατών Γιαννακούρος και ο εργάτης Μίχας. Κρατήθηκαν για μια ώρα στο κρατητήριο με την κατηγορία ότι υποκίνησαν την απεργία. Λήξη της απεργίας Η απεργία έληξε ύστερα από 52 ημέρες. Στις 2 τα ξημερώματα κλήθηκαν στην Αστυνομία ο πρόεδρος των εκφορτωτών Λιμένος Κόμης, ο πρόεδρος των φορτωτών ξηράς Ζαφείρης οι οποίοι υπέγραψαν τη λύση της απεργίας. Αντίθετος με το σταμάτημα των κινητοποιήσεων ήταν ο πρόεδρος των εργαζομένων στο ΤΙΤΑΝ Κοτερός παρά τις πιέσεις που δέχτηκε από τον αστυνομικό διοικητή. Οι επιτροπές των απεργών συναντήθηκαν στην Αθήνα με τους υπουργούς Δεκάζο, Κασσιμάτη και Γεωργακόπουλο. Συμφωνήθηκαν τα εξής: για τους ελαιουργούς και τους τσιμεντεργάτες κατώτερο μεροκάματο από 52 στις 60 δραχμές. Για τα 20 λεπτά που θα κατευθύνονται στο ταμείο Περίθαλψης των τσιμεντεργατών όπως επίσης και για τα 10 λεπτά για κάθε οκά λαδιού για τους ελαιουργούς ο υπουργός υποσχέθηκε πως θα το εφαρμόσει, αφού το σκεφτεί. Η επιτροπή έθεσε δύο όρους: α) α όσα υποσχέθηκε ο υπουργός να εγκριθούν από τους απεργούς αλλά η χωροφυλακή απαγόρευσε τη συγκέντρωση β) να απομακρυνθούν όλοι οι απεργοσπάστες από τα εργοστάσια, αίτημα το οποίο έγινε αποδεκτό. Οι απεργοί αποφάσισαν να υπερασπιστούν συναδέλφους τους οι οποίοι πρωτοστάτησαν στην 24ωρη απεργία αλληλεγγύης και πιο συγκεκριμένα τα μέλη της διοίκησης των Οινοπνευματεργατών Κ. Μουρίκη και Γ. Γιαννακούρο καθώς επίσης και οι βαρελοποιοί Δ. Σταυρίδης, Μ. Χρηστάκης και Μ. Μίχας
Θεωρώ σχεδόν βέβαιο ότι μετά το θάνατο του Μιχάλη Παπαγιαννάκη, ο ΣΥΡΙΖΑ θα χάσει κάμποσους ψηφοφόρους, όχι πολλούς, πάντως κάποιους θα τους χάσει. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ψήφιζαν Συνασπισμό για να «σταυρώσουν» τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη. Ηταν τέτοια η προσωπικότητα, η σκέψη και ο λόγος του που προσείλκυε μερικούς «ξέμπαρκους» ψηφοφόρους, κυρίως από τις νέες γενιές. Μιλάμε για νέους ανθρώπους, που ναι μεν δεν πρόλαβαν (ή δεν θέλησαν) να δεθούν με το «άρμα» της Αριστεράς, που δεν ταυτίστηκαν μαζί της, αλλά που παιδεύουν τη σκέψη τους, ακονίζουν το μυαλό τους, βρίσκοντας σε ορισμένους εκπροσώπους της, όπως τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη, μια φωνή που τους εκφράζει, που τους πάει. Είναι νέοι άνθρωποι που μπορεί να μη συνεπαίρνονται από «εξεγέρσεις» αλλά που οργίζονται απ’ όσα βλέπουν και ακούνε, απ’ όλα όσα βιώνουν γύρω τους.
Ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης ήταν ιδιαίτερη περίπτωση. Εχω ξαναγράψει πόσο φρικτά προβλέψιμος έχει γίνει ο πολιτικός λόγος στην Ελλάδα, πόσο στεγνός από ουσία μα πλήρης στόμφου και αερολογίας. Ο πολιτικός λόγος του Μιχάλη Παπαγιαννάκη δεν υπαγόταν σε αυτή τη θλιβερή πλειοψηφία. Η γενικότερη στάση του δεν είχε τίποτα από όλο αυτό το εκνευριστικό δήθεν που συναντά κανείς σε όλο το πολιτικό φάσμα – και στη δική του παράταξη εσχάτως.
Ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης ανήκε σε εκείνη τη σπάνια στόφα Ελλήνων πολιτικών που διάβαζαν, ήταν από εκείνους που, όπως έγραψε προχθές ο Τάκης Καμπύλης, διατηρούσε ζωντανή την πλούσια βιβλιοθήκη του, ανέτρεχε σε αυτήν, ψαχνόταν κι έψαχνε, από πολιτική και οικονομία έως λογοτεχνία. Δύο φράσεις συγγραφέων μού έρχονται, λοιπόν, στο μυαλό και που, όπως το βλέπω, συνδέονται μαζί του: ο σεφερικός στίχος «Κύριε, όχι μ’ αυτούς» (τους στενόμυαλους και τους μίζερους κάθε πλευράς) και η γνωστή φράση του Γιώργου Ιωάννου, ότι η Αριστερά δεν είναι παρά μια «διαρκής ευαισθησία». Για κάποιους, αυτό ισοδυναμεί με αδυναμία, με ελιτισμό. Το αντίθετο όμως ισχύει: είναι η ευελιξία και η ευεξία μιας στάσης ζωής που και δυναμική έχει και αυθεντικότητα, κι έναν πολυκάναλο τρόπο σκέψης και δράσης. Απλώς, δεν είναι μια στάση με την οποία κερδίζει κανείς τις εύκολες εντυπώσεις, το σύνθημα, τη γροθιά.
Κι όμως, ταπεινή άποψη ενός νεότερου (και με λιγότερες εμπειρίες και γνώσεις) Ελληνα πολίτη, που (καλώς ή κακώς) δεν ταυτίστηκε και δεν δέθηκε με οποιοδήποτε ιδεολογικό «άρμα», αλλά που θέλει να πιστεύει ότι δεν είναι αμέτοχος σε όσα γίνονται σε αυτή τη χώρα, είναι πως το μεγάλο χαμένο στοίχημα της ελληνικής Αριστεράς ήταν ότι σε καμία φάση δεν κατάφερε να αναλάβει την ηγεσία της ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης. Θα πει κάποιος, κατόπιν εορτής: θα τον νικούσε στην πορεία η αρρώστια. Πράγματι. Αλλά το δικό του, προσωπικό στίγμα θα το είχε δώσει – ειδικά σε μια περίοδο τόσο καυτή όσο αυτή που διανύουμε από τον περασμένο Δεκέμβριο.
Οπως και να ’χει, οι τίτλοι τέλους έπεσαν για τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη. Για να επανέλθω όμως στη «διαρκή ευαισθησία» του Γιώργου Ιωάννου, φράση που του ταιριάζει γάντι για τη δυναμική που περιέχει, ο πολιτικός αυτός άνδρας με το χαμηλό προφίλ και την πολλή ουσία, επιβεβαίωσε, όσο μπόρεσε και όσο άντεξε, πόσο σημαντικό είναι τούτο: να διαθέτει κανείς την αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού.
Η «εξαφάνιση» του δικηγόρου Του Γιώργου Αγγελόπουλου gangel@dolnet.gr
Ο Σου Ζιγιόνγκ δεν είναι ένας διαφωνών. Το μόνο που ζητούσε από την κινεζική εξουσία ήταν να εφαρμόζει τους νόμους που η ίδια θεσπίζει. Και βρέθηκε στη φυλακή.
Το βιογραφικό αυτού του 36χρονου δικηγόρου από το Πεκίνο είναι άψογο. Έκανε διδακτορικό στο Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, δίδαξε νομικά στο πανεπιστήμιο, είχε εκλεγεί μέλος της Λαϊκής Συνέλευσης της περιφέρειας του Πεκίνου όπου ζει, είχε ποζάρει για το εξώφυλλο της κινεζικής έκδοσης του «Εsquire». «Είχε μεγάλη εμπιστοσύνη στο νομικό σύστημα», λέει ο συνεργάτης του, δικηγόρος Γιανγκ Χουϊβέν. «Έλεγε πάντα πως η επικράτηση του νόμου θα έκανε την Κίνα να πάει μπροστά».
Μ΄ αυτόν τον στόχο ο Σου ίδρυσε το 2003 το κέντρο Γκονγκμένγκ, μια μη κυβερνητική οργάνωση με μέλη νομικούς, που ήταν ταυτόχρονα κέντρο έρευνας και νομικών συμβουλών και σύντομα προσείλκυσε όλα τα θύματα αδικιών στη χώρα. Οι δικηγόροι του Γκονγκμένγκ ήταν από τους λίγους που φάνηκαν πρόθυμοι να εκπροσωπήσουν τους γονείς των σχεδόν 300.000 παιδιών που αρρώστησαν και των έξι που έχασαν τη ζωή τους πέρυσι από το μολυσμένο γάλα. Αμφισβήτησαν τα μυστικά κέντρα κράτησης της Κίνας, τις αποκαλούμενες «μαύρες φυλακές», αφού ένας 27χρονος γραφίστας, που είχε συλληφθεί επειδή δεν έφερε δελτίο ταυτότητας, έχασε τη ζωή του ενώ βρισκόταν υπό κράτηση. Υπερασπίστηκαν ακόμη Θιβετιανούς που ήταν θύματα της καταστολής πέρυσι τον Μάρτιο στη Λάσα, χωρικούς που τους κατέσχεσαν τη γη διεφθαρμένοι αξιωματούχοι, ιδιοκτήτες που δεν αποζημιώθηκαν για αναγκαστικές απαλλοτριώσεις. Το καλοκαίρι διαμαρτυρήθηκαν μαζί και με πολλούς άλλους για την απόφαση η οποία προβλέπει πως όλοι οι υπολογιστές που πωλούνται στην Κίνα πρέπει να έχουν προεγκατεστημένο πρόγραμμα που θα φιλτράρει πορνογραφικά και αμφιλεγόμενα περιεχόμενα.
Τον Ιούλιο, οι αρχές έκλεισαν το Γκονγκμένγκ με κατηγορίες για φοροδιαφυγή και κατέσχεσαν ηλεκτρονικούς υπολογιστές, έπιπλα και φακέλους. Ο Πιέρ Ασκί σημειώνει στο γαλλικό ειδησεογραφικό ιστότοπο Rue89 πως ο στόχος ήταν να φιμωθεί μια φωνή που γινόταν ολοένα και πιο σημαντική, καθώς υπογράμμιζε μία από τις αντιφάσεις του καθεστώτος, το οποίο είναι ανίκανο σ΄ αυτό το στάδιο να σεβαστεί τους ίδιους τους νόμους του. Η «εξαφάνιση» του Σου Ζιγιόνγκ ήταν το λογικό επακόλουθο. Οι αρχές τον απήγαγαν από το σπίτι του στις 5 το πρωί της 29ης Ιουλίου, ουδείς από την οικογένειά του και τους συναδέλφους του ειδοποιήθηκε και μόνο έπειτα από μία εβδομάδα ερευνών έμαθαν, από δεύτερο χέρι, ότι συνελήφθη επίσης για φοροδιαφυγή. Παράλληλα με τη σύλληψή του, κάθε αναφορά σ΄ αυτόν εξαφανίστηκε από το κινεζικό Διαδίκτυο, το μπλογκ του έκλεισε και οι αναζητήσεις με το όνομά του στην κινεζική εκδοχή της Google και άλλων μηχανών αναζήτησης δεν δίνουν κανένα αποτέλεσμα.
14 σχόλια:
Η διαμάχη για την έδρα του Σωματείου
Μια ιδιόμορφη δικαστική διαμάχη την περίοδο 1978 – 1979 ξέσπασε μεταξύ της Εταιρείας των Ναυπηγείων και του Σωματείου των εργαζομένων. Η εταιρεία, προφανώς ενοχλημένη από τη στάση του σωματείου, απαιτεί να της δοθούν τα γραφεία στα οποία έχει την έδρα του και τα οποία η ίδια με παλαιότερη απόφασή της είχε παραχωρήσει, στη διορισμένη από το Πρωτοδικείο Διοίκησης. Η διορισμένη αυτή Διοίκηση απολάμβανε την αμέριστη εύνοιά της και πρόεδρος της ήταν ο αρχιεργοδηγός Λαζαρίδης Άγγελος. Ενδιαφέρουν βέβαια τα νομικά επιχειρήματα ένθεν και ένθεν. Είναι φανερή η πολιτική πρόθεσή της διεύθυνσης να παρεμποδίσει και εν τέλει να διακόψει την επικοινωνία σωματείου και εργαζομένων.
Η επιχειρηματολογία της διοίκησης των Ναυπηγείων.
Η διοίκηση της Εταιρείας ισχυρίζεται ότι θέλει να τα χρησιμοποιήσει για τις δικές της ανάγκες, γιατί υπάρχει «επείγουσαν ανάγκην των ως άνω γραφείων άτινα θέλει χρησιμοποιήση διά την μεταστέγασιν του γραφείου κινήσεώς της όπερ στεγάζεται εις το οίκημα διοικήσεως». Η ανάγκη αυτή προκύπτει επειδή η έδρα της έχει μεταφερθεί από την Αθήνα στην Ελευσίνα «και υφίσταται στενότης χώρου στεγάσεως των μεταφερθεισών υπηρεσιών». Στην αίτησή της προς το Ειρηνοδικείο επισημαίνει ότι «το σωματείον διατηρεί γραφεία άτινα στεγάζονται εις το Εργατικόν Κέντρον Ελευσίνος» καθώς επίσης και ότι τα άλλα δύο σωματεία ΣΗΝΕ και ΝΕΕΥΣ «εις τα οποία είχον χρησιδανεισθή γραφεία» παρέδωσαν τα κλειδιά «άνευ δυστροπίας».
Η επιχειρηματολογία του σωματείου.
Το σωματείο και οι εργαζόμενοι αντιπαραθέτουν ότι για όσο διάστημα η διοίκηση βρισκόταν σε πρόσωπα της εμπιστοσύνης της Εταιρείας δεν είχε δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα και υπήρχε κάθε διευκόλυνση. Τα πράγματα άλλαξαν μετά τις εκλογές του σωματείου. Η πρώτη φορά κατά την οποία ζητήθηκε η επιστροφή των γραφείων του Σωματείου για τις ανάγκες της εταιρείας ήταν τον Οκτώβριο του 1977 όταν «τα μέλη του σωματείου μας, κατόπιν αποφάσεώς μας, κατήλθον εις απεργιακόν αγώνα με αιτήματα την επαναπρόσληψιν των απολυθέντων συνδικαλιστικών στελεχών, αυξήσεις ημερομισθίων κλπ.»
Σύμφωνα με το σωματείο η παραχώρηση των γραφείων δεν έχει το χαρακτήρα «χρησιδανείου» αλλά αποτελεί παροχή προς το προσωπικό της επιχείρησης. Η παροχή αυτή δεν μπορεί μονομερώς να ανακληθεί «αφού ο εργοδότης δεν δύναται διά μονομερούς ενέργειάς του να μειώση τις υποχρεώσεις του»
Το δικαστήριο τελικά δικαίωσε τους εργαζομένους και τα γραφεία του σωματείου παρέμειναν στο χώρο του εργοστασίου.
Οι αντιδράσεις των εργαζομένων στο νόμο 330 του 1976
Την Παρασκευή 25 Ιουνίου 1976 συνεδρίασε εκ νέου η διοίκηση του Εργατικού Κέντρου. Ένα από τα θέματα της ημερήσιας διάταξης είχε τον τίτλο «Συμπεράσματα από τις εργατικές κινητοποιήσεις σχετικά με το αντεργατικόν Νομοσχέδιον». Αναφερόταν στις αντιδράσεις, που απέκτησαν πανελλαδικό χαρακτήρα, ενάντια στο Νόμο 330, ο οποίος ρύθμιζε τις σχέσεις εργαζομένων, εργοδοτών και Κυβέρνησης.
Επρόκειτο για την πρώτη πολιτική απεργία ενάντια στην κυβέρνηση της Ν.Δ. αφού η απεργία της 25ης Μαίου 1976, είχε ως αίτημα την απόσυρση του νόμου.
Στην Αθήνα, τα επεισόδια άρχισαν το μεσημέρι της 25ης Μαίου, όταν αστυνομικές δυνάμεις εμπόδισαν τους απεργούς οικοδόμους να συνεχίσουν την πορεία τους προς τη Βουλή. Κατά τη διάρκεια της αστυνομικής επίθεσης, κάνουν την εμφάνισή τους ομάδες προβοκατόρων, με στόχο την πρόκληση καταστροφών. Οι αστυνομικοί χτυπούν αδιακρίτως όποιον βρουν μπροστά τους.
Επί 12 ώρες, το κέντρο της Αθήνας μοιάζει με πεδίο μάχης. Τα επεισόδια επεκτείνονται από το Σύνταγμα μέχρι την Ομόνοια, την Πειραιώς, την Πατησίων, ενώ δεκάδες «αύρες» (θωρακισμένα αυτοκίνητα καταστολής διαδηλώσεων) γεμίζουν τον τόπο δακρυγόνα. Μια «αύρα» στη γωνία Αιόλου και Λυκούργου παρασύρει και σκοτώνει μια ηλικιωμένη γυναίκα, την 67χρονη μικροπωλήτρια Αναστασία Τσιβίκα. Ο απολογισμός των επεισοδίων είναι 68 τραυματίες (δυο απ' αυτούς με τραύματα από πυροβόλα όπλα) και περισσότερες από 100 συλλήψεις. Μέσα σ' αυτό το κλίμα, ψηφίζεται στη Βουλή ο «Νόμος 330».
Όλα τα παραπάνω είναι γνωστά στη διοίκηση όταν ένα μήνα αργότερα, μάλλον καθυστερημένα, συζητά τις εκτιμήσεις από τους απεργιακούς αγώνες.
Σύμφωνα με τον Χρήστο Σπυρόπουλο, η απεργία που πραγματοποιήθηκε στα εργοστάσια της περιοχής και ήταν 48ωρη (25 και 26 Μαίου) είχε επιτυχία και αυτό «οφείλετο εις το ξέσπασμα αγανακτήσεως που κατείχε όλους γενικά τους εργαζομένους της περιοχής μας» Στην ομιλία του συνιστά εντονότερη προσπάθεια για την ίδρυση και μαζικοποίηση των σωματείων γιατί σύμφωνα με τον ψηφισθέντα νόμο 330 «οι μη οργανωμένοι στα σωματεία δεν έχουν δικαίωμα απεργίας»
Στα πρακτικά δεν αναφέρονται να έχουν γίνει επεισόδια στην Ελευσίνα ή στην ευρύτερη περιοχή και υπάρχει από όλα σχεδόν τα μέλη της διοίκησης συμφωνία με τα συμπεράσματα του προέδρου του Εργατικού Κέντρου.
Ριζικά διαφορετική τοποθέτηση κάνει το μέλος του Εργατικού Κέντρου Γιώργος Τσαντήλας, λέγοντας πως είτε το θέλουμε είτε όχι αποτελεί πλέον νόμο του κράτους. Προτείνει «όπως παύσουν πλέον οι διαμαρτυρίες διά την ανατροπήν του» γιατί με τις τροποποιήσεις που έγιναν «δεν παραβλάπτονται τα συμφέροντα της τάξεώς μας» γιατί οι συνδικαλιστές μπορούν να κάνουν έλεγχο στις βιομηχανίες, μπορούν να εγκαλούν τους εργοδότες στη δικαιοσύνη κλπ. Κλείνοντας την ομιλία του υπογραμμίζει πως είναι υπέρ της πάλης των τάξεων αλλά «της ειρηνικής»
Είναι η πρώτη φορά που συγκροτείται μια πολιτική συνδικαλιστική πλατφόρμα διαφορετική απ’ αυτήν που εκφωνούσε ο πρόεδρος Χρήστος Σπυρόπουλος. Μέχρι τότε ασκείτο κριτική, δίδονταν εξηγήσεις και υπήρχε συμβιβασμός και ομοφωνία. Η τοποθέτηση του Γ. Τσαντήλα βρίσκεται στον αντίποδα της εισήγησης Σπυρόπουλου.
Επί της ουσίας προτείνεται μια πολιτική λογική διαφορετική από την επικρατούσα της συγκεκριμένης περιόδου, μέσα σε ένα κλίμα ιδιαίτερα φορτισμένο εξαιτίας των επεισοδίων στην Αθήνα και αρκετές άλλες πόλεις.
Ο Σπυρόπουλος απαντά πως είναι χρέος των εργατών να συνεχίσουν να παλεύουν εναντίον νόμων που τους θίγουν.
Πέρα από τις προθέσεις της εισήγησης και της αντιεισήγησης, οι δύο διαφορετικές λογικές εξελιγμένες και με παραλλαγές υπάρχουν ακόμη και σήμερα στο συνδικαλιστικό κίνημα, πολεμώντας η κάθε μία να επιβληθεί της άλλης..
Υ.Γ. Η απεργία της 25ης Μαϊου 1976 θα επανέλθει στο προσκήνιο τον Απρίλιο του 1977 από την τρομοκρατική οργάνωση 17 ΝΟΕΜΒΡΗ, η οποία σε επιστολή της στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», γράφει ανάμεσα στα άλλα για να υποστηρίξει τις ενέργειές της: «Γίνεται η απεργία στις 25 του Μάη ενάντια στον αντεργατικό νόμο 330. Χιλιάδες εργαζόμενοι διαδηλώνουν και ο Καραθανάσης τους πνίγει στα δακρυγόνα. Αντιστέκονται ενάντια σ' αυτή τη τρομοκρατία. Τα κόμματα και πάλι, κι ενώ πρόκειται για απεργία με συγκεκριμένο πολιτικό στόχο, πάλι τους αποδοκιμάζουν μιλώντας για προβοκάτορας, έτσι, μόλις τους τρίζει τα δόντια ο Καραμανλής, κι ενώ υπήρχαν οι προϋποθέσεις να μη περάσει ο νόμος 330, κάνουν όλα τα κόμματα πίσω κι εγκαταλείπουν τους εργαζόμενους, την απεργία και κάθε αγώνα.»
Απεργία στη National Can (Οκτώβρης ’74)
Η απεργία στο εργοστάσιο της ελληνοαμερικάνικης εταιρείας Νάσιοναλ Καν, στο οποίο εργάζονταν εκτός από τους 500 Έλληνες εργαζόμενους και 100 περίπου Πακιστανοί ξεχωριστά από τους υπόλοιπους, υπήρξε η πρώτη, μετά την πτώση της δικτατορίας, σε ολόκληρη την Ελλάδα. Εξαιτίας και μόνο αυτού του γεγονότος αντιμετωπίστηκε για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα με σημαντικό πολιτικό ενδιαφέρον.
Για την επικρατούσα μεταπολιτευτική συνδικαλιστική και πολιτική αντίληψη η περίπτωση της Νάσιοναλ Καν συγκέντρωνε ιδιαίτερα στοιχεία που αφορούσαν τη μεταφορά της αντίστασης και της αμφισβήτησης από την φοιτητική εξέγερση του Πολυτεχνείου στους εργοστασιακούς χώρους. Ως εκ τούτου η πανελλαδική επανάληψη αυτού του σκηνικού θα σήμαινε την πρώτη δυναμική είσοδο της εργατικής τάξης στο μεταπολιτευτικό προσκήνιο, έχοντας ως στόχο να προσδώσει το δικό της στίγμα.
Οι συνδικαλιστικές παρατάξεις οι οποίες δεν έχουν ακόμη διαμορφωθεί, αφού βρισκόμαστε μπροστά σε ένα νέο, θολό και ρευστό πολιτικό τοπίο, είναι σαφές ότι παρακολουθούν με ενδιαφέρον τα γεγονότα, προσπαθώντας να τα επηρεάσουν, να τα οικειοποιηθούν, να βγουν πολιτικά ωφελημένες και ισχυροποιημένες.
Η ανάγνωση των πρακτικών του Εργατικού Κέντρου της περιόδου, αποκαλύπτει πολλαπλές διαφωνίες και διαφορετικές προσεγγίσεις ανάμεσα στα μέλη της διοίκησης.
Άλλες από αυτές αφορούν τον πολιτικό προσανατολισμό που θα έπρεπε να έχουν οι παρεμβάσεις και οι ομιλίες των συνδικαλιστών που κατέφθασαν εκεί όταν πληροφορήθηκαν το γεγονός, άλλες τις αρμοδιότητες του προεδρείου του Εργατικού Κέντρου. Είναι φανερό πως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα πολιτικό σκηνικό, το οποίο σχεδόν αμέσως αναζητά απαντήσεις, στα νέα συνδικαλιστικά και πολιτικά δεδομένα που δημιουργεί.
Η πρώτη αναφορά της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου για το θέμα γίνεται στις 18 Οκτωβρίου 1974. Τα γεγονότα έχουν ήδη ξεκινήσει με την προσπάθεια του εργαζόμενου Γιάννη Δημουλέα να δημιουργήσει σωματείο και την απόλυσή του από την εταιρεία. Σημειώνουμε πως το Εργατικό Κέντρο ως θεσμός πληροφορείται τα γεγονότα όταν αυτά έχουν ήδη διαδραματιστεί και επί της ουσίας συζητά και κρίνει γεγονότα και συμπεριφορές εκ των υστέρων
Σχεδόν αμέσως, μετά την απόλυση, αντιπροσωπεία του Εργ. Κέντρου και της ΓΣΕΕ επισκέπτεται το εργοστάσιο για να μιλήσει στους εργαζόμενους και να διαπραγματευτεί με τη Διεύθυνση.
Ο πρόεδρος Σταμάτης Καββαδίας ξεκινά την εισήγησή του αποδοκιμάζοντας δύο μέλη της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου, τους Κυπραίο Γιώργο και Καλογριδάκη Θανάση οι οποίοι πήγαν στο εργοστάσιο χωρίς να ενημερώσουν τη διοίκηση. Υπερασπίζοντας τη στάση του ο Καλογριδάκης αναφέρει ότι βρέθηκε στο εργοστάσιο ενώ αγνοούσε ότι εξελισσόταν απεργία. Συνεχίζοντας αναφέρει ότι ο απολυμένος εργαζόμενος Γ. Δημουλέας εκφραζόταν υβριστικά για τους Σταμάτη Καββαδία και Χρήστο Σπυρόπουλο, τον πρόεδρο και τον γραμματέα του Εργατικού Κέντρου, ισχυριζόμενος ότι τους πούλησαν και ότι άλλα τους είχαν υποσχεθεί και άλλα έκαναν. Απορρίπτει, τέλος, της αιτιάσεις του Σπυρόπουλου ότι εξυπηρέτησαν « καταχθόνια έργα της Χούντας». Το άλλο μέλος της Διοίκησης ο Γ. Κυπραίος ασκεί κριτική στην ομιλία του Χ. Σπυρόπουλου, εκτιμώντας ότι ήταν προσωπική και κομματική και δεν αποτελούσε συνισταμένη των αντιλήψεων της διοίκησης.
Ο Χρήστος Σπυρόπουλος υπερασπίζεται τη στάση του. Τονίζει ότι ως εργαζόμενοι είχαν απέναντί τους έναν σκληρό εργοδότη τον οποίο τελικά έκαμψαν και πέτυχαν την επαναπρόσληψη του απολυμένου. Υποστηρίζει ότι αυτό έγινε και εξαιτίας της ενότητας των εργαζόμενων και Εργατικού Κέντρου. Καταλήγει ότι όσα ενώνουν τα μέλη της διοίκησης είναι απείρως περισσότερα από τις διαφορές τους.
Μένει να διευκρινιστεί ένα σημείο της ομιλίας του Σπυρόπουλου. Η αναφορά του σε «ξένα εξτρεμιστικά στοιχεία» που βρίσκονταν στον εργοστασιακό χώρο. Σε αρκετές περιπτώσεις άνθρωποι των εταιρειών προπηλάκιζαν τις αντιπροσωπείες του Εργ. Κέντρου δημιουργώντας κλίμα φόβου και τρομοκρατίας, με στόχο να αποτρέψουν την ίδρυση σωματείων. Από τη συζήτηση των μελών της διοίκησης του Εργ. Κέντρου δεν προκύπτει πως οι αντιδράσεις τις οποίες συνάντησαν ΓΣΕΕ και Εργ. Κέντρο προέρχονταν, ίσως, μόνο από εργοδοτικούς κύκλους. Είναι πιθανόν να προέρχονται από εργαζόμενους πολιτικά τοποθετημένους στα «αριστερά» του πολιτικού τοπίου.
Οι διεκδικήσεις των εργαζομένων θα συνεχιστούν για ένα μήνα περίπου με συγκεντρώσεις και πορείες στην πόλη της Ελευσίνας, χαρακτηριστικό ενός αγώνα που έχει αποθέματα και δεν εννοεί να αναδιπλωθεί.
Τελικά οι εργαζόμενοι θα νικήσουν και θα επαναπροσληφθεί ο απολυμένος συνδικαλιστής.
Η απεργία στο εργοστάσιο του ΤΙΤΑΝ1
[19 Δεκεμβρίου – 25 Δεκεμβρίου 1963]
Η απεργία, στοιχεία και γεγονότα της οποίας εδώ και καιρό γίνεται προσπάθεια να συγκεντρωθούν, θεωρείται μια από τις πιο σπουδαίες της περιόδου, τόσο για τη διάρκειά της όσο και για τα γεγονότα που εκτυλίσσονται.
Τα αιτήματα των απεργών
Δύο ήσαν τα κυρίαρχα αιτήματα των εργαζομένων και του σωματείου:
α) να επεκταθεί το ανθυγιεινό σε όλα τα τμήματα του εργοστασίου. Μέχρι τότε το εν λόγω επίδομα δινόταν σε όσους δούλευαν στη σάκιση, στους μύλους τσιμέντου και χώματος. Δεν το ελάμβαναν οι ηλεκτρολόγοι, οι χειριστές στους γερανοδηγούς και άλλες ειδικότητες. Η σκόνη, τα ανύπαρκτα μέτρα ασφάλειας και υγιεινής τροφοδότησαν αρκετές φορές αγώνες, με παρόμοιο περιεχόμενο, όχι στο ΤΙΤΑΝ αλλά και σε άλλα εργοστάσια. Στα τσιμεντάδικα το πρόβλημα ήταν ιδιαίτερα οξύ και θέριζε η πνευμονοκονίαση.
Το 1966 με 1967 σε τμήμα του εργοστασίου ξεκινά η παραγωγή καολίνης, υλικό που χρησιμοποιείται για την κατασκευή πορσελάνινων πιάτων. Απασχολεί περί τα 40 άτομα. Μετά από έξι μήνες λειτουργίας άρχισαν να πεθαίνουν εργαζόμενοι στο τμήμα αυτό. Γι αυτό η εταιρεία αναγκάστηκε να το κλείσει.
β) να μπουν όλοι οι εργαζόμενοι στο Επικουρικό Ταμείο. Όσοι δεν ήταν ενταγμένοι σε αυτό δεν έπαιρναν ρεπό και δικαιούνταν άδεια 16 ημέρες έναντι των 25 ημερών που απολάμβαναν όσοι ήταν στο Επικουρικό
Η αντίδραση της εταιρείας
Η εταιρεία όταν πληροφορήθηκε τις προθέσεις των εργαζομένων προσπάθησε να ενισχύσει το εργοδοτικό σωματείο εγγράφοντας και εκβιαστικά σε αυτό εργαζόμενους ώστε να μειωθεί η αριθμητική δύναμη του νόμιμα εκλεγμένου σωματείου. Η επιλογή και η μεθόδευση δεν ήταν τυχαία. Εάν κάποιο σωματείο είχε στη δύναμή του κάτω από 100 εργαζόμενους, τότε η οποιαδήποτε εταιρεία είχε το νόμιμο δικαίωμα να απολύσει το προεδρείο του σωματείου. Παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες της εταιρείας να ενισχύσει αντισωματεία με εργοδοτική φιλοσοφία ο αριθμός των συνδικαλισμένων ήταν πάντα υψηλός. Για να είναι πάντα υψηλός ο αριθμός των συνδικαλισμένων είχε δημιουργηθεί έγκαιρα κοινό σωματείο στα τσιμέντα, το οποίο περιελάμβανε και όσους εργάζονταν στο ΧΑΛΥΨ και στο Λατομείο.
Η απεργία
Τελικά η απεργία ύστερα από σοβαρή προετοιμασία και προεργασία πραγματοποιήθηκε και είχε απόλυτη επιτυχία. Μνημονεύεται ακόμη και σήμερα ότι απήργησαν, γεγονός εξαιρετικά σπάνιο για όλες τις επιχειρήσεις, ακόμη και όσοι εργάζονταν στα γραφεία.
Την περίοδο εκείνη διευθυντής του εργοστασίου ήταν ο Ανδρέας Μπουγακιώτης, ένας έξυπνος αλλά ιδιαίτερα αυταρχικός χαρακτήρας. Λέγεται πως η συμπεριφορά του απέναντι στους εργαζόμενους υπήρξε βασική αιτία της επιτυχίας της απεργίας. Όταν διαπίστωσε τη συμμετοχή στην απεργία τα έβαλε με τους επικεφαλής του αντισωματείου οι οποίοι του υπόσχονταν πως επηρέαζαν ένα σημαντικό αριθμό εργαζομένων ο οποίος και δεν θα απεργούσε. Αυτός με τη σειρά του είχε μεταφέρει τις εκτιμήσεις αυτές στον ιδιοκτήτη της εταιρείας Λεωνίδα Κανελόπουλο.
Η εταιρεία προκειμένου να «σπάσει» την απεργία συγκεντρώνει μπροστά στις πύλες του εργοστασίου απεργοσπάστες. Ενόσω αυτοί μένουν άπραγοι, αφού εμποδίζονται από τους απεργούς τους παρέχεται τροφή από την εταιρεία. Κάποια στιγμή όταν τα πνεύματα οξύνονται απεργοί και επίδοξοι απεργοσπάστες έρχονται στα χέρια. Οι απεργοί τους πετάνε στη θάλασσα. Σε μια έντονα φορτισμένη στιγμή εργαζόμενοι που έχουν έρθει από άλλες περιοχές για να εργαστούν και επιβαίνουν σε μαούνα, πείθονται τελικά από τους απεργούς και όχι μόνο αρνούνται να εργαστούν αλλά γίνονται συμπαραστάτες στον αγώνα τους.
Μεσούσης της απεργίας πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση των απεργών στον κινηματογράφο «Ορφέα». Σε αυτήν που έγινε κάτω από τα άγρυπνα βλέμματα της Ασφάλειας αντιπαρατέθηκε το σωματείο με τον Μπουγακιώτη. Οι λόγοι των Σπυρόπουλου και Παπάζογλου έγιναν δεκτοί από τους συγκεντρωμένους με επευφημίες και χειροκροτήματα. Γινόταν αντιληπτό ότι οι απεργοί ήταν αποφασισμένοι να συνεχίσουν τον αγώνα τους.
Η εταιρεία αναδιπλώνεται
Ο Λ. Κανελόπουλος , ο οποίος απουσίαζε κατά την έναρξη της απεργίας στην Ελβετία, σπεύδει να συνομιλήσει με το σωματείο, επειδή αν και οι μέρες περνούν το ποσοστό της συμμετοχής στην απεργία παραμένει καθολικό.
Στη συνάντηση αποφασίστηκε:
α) να ενταχθούν όλοι οι εργαζόμενοι του ΤΙΤΑΝ στο Επικουρικό Ταμείο
β) αν δοθούν στους εργαζόμενους 6 μεροκάματα επιπλέον το μήνα (το μέτρο ατό βαφτίστηκε «επίδομα ακρίβειας» και παρέχεται ακόμη και σήμερα στους εργαζόμενους του ΤΙΤΑΝ
γ) να δοθούν στους εργαζόμενους τα μεροκάματα που χάθηκαν κατά τη διάρκεια της απεργίας (Ο Λ. Κανελόπουλος δέχθηκε να δοθεί ποσό ίσο με τα ημερομίσθια των ημερών της απεργίας, με τη μορφή ενίσχυσης, ώστε να μην απαιτούν οι εργαζόμενοι σε τυχόν μελλοντικές κινητοποιήσεις τα μεροκάματα των απεργιών)
Πως κερδήθηκε το ανθυγιεινό επίδομα
Παρά την επιτυχία της απεργίας το αίτημα του επιδόματος της ανθυγιεινής εργασίας σε όλες τις ειδικότητες παρέμενε ανοικτό. Για το λόγο αυτό το σωματείο προσφεύγει στα δικαστήρια. Δικηγόρος του σωματείου ήταν ο Μένιος Παπαγεωργίου. Στο γραφείο του γραφείο το οποίο βρισκόταν στην οδό Διδότου, δέσποζε η φωτογραφία του βασιλιά. Η συγκεκριμένη επιλογή αν και ξαφνιάζει, δεν ήταν τυχαία. Ικανός δικηγόρος, σπουδαίος ρήτορας με ισχυρές διασυνδέσεις στον δικαστικό κλάδο κολακευόταν ιδιαίτερα όταν οι εργαζόμενοι αποδέχονταν ενώπιον του τις ικανότητές του.
Το σωματείο κέρδισε τη δική για την επέκταση του ανθυγιεινού σε όλους τους εργαζόμενους και η εταιρεία έκανε έφεση. Αποφασίστηκε τότε να γίνει έρευνα στους χώρους του εργοστασίου. Οι υπάλληλοι του Υπουργείου Εργασίας κατέφτασαν τέλος Μαρτίου του 1964 στην Ελευσίνα. Κατεβαίνοντας στην πλ. Ηρώων φυσούσε δυνατός αέρας που σήκωνε τη σκόνη των δρόμων, και έφερνε στο πρόσωπό τους τη τσιμεντόσκονη του ΤΙΤΑΝ. Αντικρίζοντας το θέαμα αυτό γύρισαν και είπαν στον Παπαγεωργίου «όλοι οι Ελευσίνιοι θα έπρεπε να παίρνουν ανθυγιεινό». Μετά κατευθύνθηκαν στο εργοστάσιο.
Στην πύλη τους περίμεναν ο Μπουγακιώτης και ο Βαχατώρης που ήταν προσωπάρχης. Αφού τους συστήθηκαν θέλησαν να τους κατευθύνουν προς το μηχανουργείο, το οποίο για τις ανάγκες της επίσκεψης έλαμπε από καθαριότητα. Οι εκπρόσωποι του σωματείου παρενέβησαν προτείνοντάς τους να ξεκινήσουν την επίσκεψη από την παραγωγή. Έτσι και έγινε. Περνώντας από την αποθήκη υλικού τα πόδια όλων βυθίστηκαν, μέχρι το γόνατο, στο τσιμέντο.
Από εκεί κατευθύνθηκαν στο μύλο τσιμέντου 6. Εκεί αντίκρισαν τον Σίμο Φραγκουλάκη και τον Τάκη Μαρίνο κάτασπρους από τη σκόνη. Συνεννοημένοι είχαν ανοίξει, προηγουμένως, τους ανεμιστήρες και μόλις που διακρίνονταν μέσα στο πυκνό σύννεφο σκόνης που είχε επίτηδες δημιουργηθεί. Είχαν πασπαλίσει το πρόσωπό τους με τσιμέντο.
Η αναδρομική καταβολή του ανθυγιεινού
Ο Σίμος Φραγκουλάκης δεν θα σταθεί μόνο η αφορμή για να συγκατανεύσει το Υπουργείο Εργασίας στην παροχή του ανθυγιεινού. Τόσο αυτός όσο και ο λεβητοποιός Ιωάννης Δαμίγος θα προσφύγουν στα δικαστήρια και θα απαιτήσουν την αναδρομική ισχύ του ανθυγιεινού.
Σύμφωνα με τα πρωτότυπα των αποφάσεων του δικαστηρίου ο Σίμος Φραγκουλάκης ζητά διά του δικηγόρου του, πάλι πρωταγωνιστεί ο Μένιος Παπαγεωργίου, να του καταβληθούν 63.000 δραχμές και «Να καταδικασθή η εναγομένη να τω καταβάλη την δαπάνην της παρούσης δίκης». Το δικαστήριο με αριθμό απόφασης 1520\ 64 υιοθετεί το βασικό σκεπτικό του ενάγοντος αποδεχόμενο ότι «από 19/10/1958 μέχρι 29/10/1963 ειργάζετο εις κονιορτοβριθείς χώρους του εργοστασίου» και αποφασίζει να του καταβληθεί το ποσό των 22.860 δραχμών.
«Το φάντασμα του Στάλιν και η αντιμετώπιση της συντροφικής κριτικής σαν εχθρικής ενέργειας»
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΡΟΥΣΗ
Επί τρεις μήνες περίπου παρακολουθώ υπομονετικά και σιωπηλός τα μύρια όσα μου καταμαρτυρούν, με ή δίχως κουκούλα, δηλαδή ανυπόγραφα ή ενυπόγραφα, απ' αφορμή την παρέμβασή μου σχετικά με το θέμα του σοσιαλισμού στον προσυνεδριακό διάλογο του ΚΚΕ, και προσπαθώ να καταλάβω τι είναι εκείνο που ωθεί στην αντιμετώπισή μου σαν εχθρού.
Υπενθυμίζω ότι η κριτική μου επικεντρώθηκε στην κομβική κατά τη γνώμη μου θέση, με βάση την οποία εκτιμάται (εξεταζόμενη από μια οικονομική και μόνον οπτική γωνία, η οποία παραμορφώνει την αλήθεια) θετικά και σαν η πιο συνεπής από σοσιαλιστική σκοπιά, μια δραματική περίοδος κατά την οποία, υπό την ηγεσία του Στάλιν, είχε στραγγαλιστεί η σοσιαλιστική δημοκρατία, με αποκορύφωμα τις διώξεις και εκτελέσεις κομμουνιστών το 1936-1938.
Αξίζει να επισημανθεί ότι αυτές οι εγκληματικές ενέργειες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από την Κ.Ε. του ΚΚΕ σαν «υπερβολές στην αντιμετώπιση αντεπαναστατικών κέντρων», έλαβαν χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία, όπως διαπίστωνε η κοινή Ολομέλεια της Κ.Ε. και της ΚΕΕ του μπολσεβίκικου Κόμματος του Γενάρη του 1933, είχε πια ολοκληρωθεί η διαδικασία της κολεκτιβοποίησης και είχε «πραγματοποιηθεί η εξάλειψη της τάξης των κουλάκων», ενώ γενικότερα, όπως μας πληροφορεί ο ίδιος ο Στάλιν, αλλά και ο Μολότοφ, η «Πράβδα» εκείνης της περιόδου,6 και αργότερα ο Χρουτσόφ, «είχαν εξοντωθεί οι εκμεταλλεύτριες τάξεις». Επειδή «κανείς δε θα μας συγχωρήσει αν ζήσουμε σιωπηλοί», μνημονεύω ενδεικτικά ορισμένες από αυτές τις «υπερβολές», έτσι όπως καταγράφονται σε επίσημα ντοκουμέντα του ΚΚΣΕ και του ΚΚΕ:
- Από τα εφτά μέλη του Πολιτικού Γραφείου των Μπολσεβίκων που οργάνωσαν την επανάσταση, μόνο ο Στάλιν πέθανε από φυσικό θάνατο.
- Το 70% από τα 139 τακτικά και αναπληρωματικά μέλη της Κ.Ε. του κόμματος τα οποία είχαν εκλεγεί στο 17ο Συνέδριό του, το λεγόμενο «συνέδριο των νικητών», δηλαδή 98 άνθρωποι, συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν διά τουφεκισμού.
- Από τους συνολικά 1.966 αντιπροσώπους του ίδιου Συνεδρίου συνελήφθησαν για αντεπαναστατικά εγκλήματα 1.108, δηλαδή πολύ περισσότεροι από τους μισούς.
- «Θύματα του αυταρχισμού του Στάλιν ήταν οι περισσότεροι έντιμοι, αφοσιωμένοι στην υπόθεση του κομμουνισμού, επιφανέστεροι εκπρόσωποι αλλά και απλά στελέχη του κόμματος», οι οποίοι καταδικάστηκαν σαν «εχθροί του λαού» στη βάση «ομολογιών» που αποσπάστηκαν έπειτα από την «άσκηση σωματικών βασανιστηρίων».
- Με βάση απόφαση της 10ης Ολομέλειας της Κ.Ε. του ΚΚΕ, «θύματα της προσωπολατρίας» υπήρξαν και Ελληνες κομμουνιστές. Ανάμεσά τους ήταν ο γενικός γραμματέας του Κόμματος (1928-1931) Ανδρόνικος Χαϊτάς, οι γραμματείς της ΟΚΝΕ (1925-1928) Γιώργος Κολοζώφ και (1928-1931) Γιώργος Ντούβας, το μέλος του Π.Γ. (1928-1931) Κώστας Ευτυχιάδης, ο διευθυντής του «Ριζοσπάστη» (1928-1931) Χριστόδουλος Χριστοδουλίδης...
Στις παρεμβάσεις μου είχα επίσης επισημάνει, ότι εκείνοι οι οποίοι υποστηρίζουν ότι όλοι αυτοί και τόσοι άλλοι ήταν οπορτουνιστές οι οποίοι μετατράπηκαν σε «όργανα του αντιπάλου», οφείλουν να απαντήσουν στο αμείλικτο ερώτημα, πότε και πώς ένα επαναστατικό κόμμα μεταμορφώθηκε σε μηχανισμό μαζικής τερατογέννησης.
Από τα έγγραφα που έχουμε στη διάθεσή μας, μέχρι στιγμής, πληρέστερα περιγράφει την κατάσταση και την περίοδο, η προσφυγή, του Τάκη Κατσούλα, ο οποίος έχει απολυθεί το 1979 από τα Ναυπηγεία Ελευσίνας για συνδικαλιστικούς λόγους. Μαζί του έχουν απολυθεί, και άλλα μέλη της διοίκησης του σωματείου: οι Γ. Στεφανίδης, Α. Χοροζάνης, Γ. Καπελλάκης και Γ. Μάντζιος. Για λόγους οικονομίας μνημονεύονται, όχι όλα, αλλά βασικά στοιχεία της αγωγής του κατά των Ναυπηγείων,, στην οποία εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η απόλυσή του είναι άκυρη.
Δια να μπορέση το Ναυπηγείο να συνεχίση την ομαλή πορεία των εργασιών του
Ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών
(Διαδικασία άρθρων 664 επ. Κ. Πολ.Δ)
ΑΓΩΓΗ
Παναγιώτη Ιωάννη Κατσούλα, κατοίκου Αθήνας (Μιχαήλ Βόδα 37).
ΚΑΤΑ
Της ανώνυμης εταιρίας «Ναυπηγεία Ελευσίνος ΑΕ» που εδρεύει στην Ελευσίνα, όπως εκπροσωπείται κατά το νόμο.
Οι νόμιμοι εκπρόσωποι της εναγόμενης με προσέλαβαν την 22.11.1971 με σύμβαση εξηρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου και από τότε απασχολήθηκα αρχικά με την ιδιότητα του μαθητή- τεχνίτη και έπειτα του τεχνίτη ηλεκτροσυγγολητή συνεχώς μέχρι τις 28.4.1979 που οι εκπρόσωποι της εναγομένης κατήγγειλαν την εργασιακή μου σύμβαση και έπαψαν να δέχονται τις υπηρεσίες μου. Η καταγγελία όμως της εργασιακής μου συμβάσεως είναι άκυρη για τους εξής λόγους.
Οι εργαζόμενοι του ναυπηγείου της εναγομένης είναι συνδικαλισμένοι σε τρία σωματεία, από τα οποία το μεγαλύτερο είναι το «Σωματείο Εργαζομένων Ναυπηγείων Ελευσίνας» (Σ.Ε.Ν.Ε) με περισσότερα από τα 1.000 μέλη ενώ τα άλλα δύο σωματεία έχουν το πολύ 150 μέλη καθένα. Από το καλοκαίρι του 1977 το Σ.Ε.Ν.Ε. προέβαλε διάφορες επαγγελματικές διεκδικήσεις, που οι εκπρόσωποι της εναγομένης αντιμετώπισαν αρνητικά. Από το Νοέμβριο 1977 το Σ.Ε.Ν.Ε. άρχισε 24ωρες διαδοχικές απεργίες, στις οποίες οι εκπρόσωποι της εναγομένης απάντησαν με επίθεση. Ειδικότερα από τις πρώτες ημέρες της απεργίας απείλησαν με απόλυση δεκάδες μέλη του σωματείου και τελικά απέλυσαν περίπου 20. Ξαναπήραν το γραφείο και το τηλέφωνο που είχαν παραχωρήσει στο ΣΕΝΕ, κατήργησαν τις συνδικαλιστικές διευκολύνσεις που παρείχαν στον Πρόεδρο και στο Γεν. Γραμματέα του Σωματείου και εδημιούργησαν σκόπιμα κλίμα απειλής και αβεβαιότητας για κάθε μισθωτό συνδικαλισμένο στο ΣΕΝΕ. Από τότε ναι και οι απεργίες σταμάτησαν στο τέλος Ιανουαρίου 1978, οι εκπρόσωποι της εναγομένης προσπάθησαν με κάθε τρόπο να αποδυναμώσουν το ΣΕΝΕ, με πιέσεις, δυσμενή μεταχείριση και σποραδικές απολύσεις μελών του. Προς το τέλος του 1978 οι εκπρόσωποι του ΣΕΝΕ άρχισαν επίπονες διαπραγματεύσεις για την ικανοποίηση διαφόρων αιτημάτων του προσωπικού. Οι εκπρόσωποι της εναγομένης, αφού παρείλκυσαν τις διαπραγματεύσεις για ένα ολόκληρο εξάμηνο, ξαφνικά λίγο πριν από τις αρχαιρεσίες που είχαν προκηρυχτεί στο Σ.Ε.Ν.Ε, σκλήρυναν τη στάση τους και εξαπέλυσαν νέα επίθεση κατά του Σ.Ε.Ν.Ε και κατά των μελών του με σκοπό να το απογυμνώσουν από τα πιο δραστήρια στελέχη του, να το αποδυναμώσουν και να το κάνουν ανίκανο να προασπίσει τα συμφέροντα των μελών του. Έτσι από το τέλος του Απριλίου 1979 άρχισαν μαζικές απολύσεις μελών της Διοικήσεως, των Σωματειακών Επιτροπών και άλλων δραστηρίων μελών του ΣΕΝΕ, με σκοπό να δημιουργήσουν κλίμα φόβου και αβεβαιότητας στους εργαζόμενους του Ναυπηγείου. Για να κάνουν εξάλλου σαφέστερη τη σημασία των απολύσεων εξέδωσαν στις 2.5.1979 ανακοίνωση, με την οποία διατύπωσαν συκοφαντικούς ισχυρισμούς για τη Διοίκηση του ΣΕΝΕ και διαβεβαίωσαν απροκάλυπτα το προσωπικό ότι η Διοίκηση της εταιρίας «απεμάκρυνε ωρισμένους εργατοτεχνίτας και υπαλλήλους δια να μπορέση το Ναυπηγείο να συνεχίση την ομαλή πορεία των εργασιών του». Οι απολύσεις εξάλλου συνδικαλιστών και μελών του σωματείου συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Η απόλυση μου έγινε στα πλαίσια του παραπάνω διωγμού που εξαπέλυσε η εναγόμενη και αποτελούσε αντίδραση για τη νόμιμη συνδικαλιστική μου δράση. Ειδικότερα, ήμουν από τα πιο δραστήρια μέλη του ΣΕΝΕ. Το 1975 εκλέχτηκα στη Διοίκηση και κατέλαβα το αξίωμα του Γενικού Γραμματέα του σωματείου ‘Ένωση Ηλεκτροσυγκολλητών Πειραιά και παράλληλα ήμουν εκλεγμένος αντιπρόσωπος της Σωματειακής Επιτροπής του ΣΕΝΕ του τμήματος μου. Στις αρχαιρεσίες του Νοεμβρίου 1977 εκλέχτηκα μέλος του Δ.Σ του ΣΕΝΕ και κατέλαβα το αξίωμα του Αναπληρωτή Γραμματέα από το οποίο παραιτήθηκα στις 18 Απριλίου 1978. Στις 27 Απριλίου 1979 έγινε ανασύνθεση του Δ.Σ του ΣΕΝΕ και εκλέχτηκα Γενικός Γραμματέας του ΣΕΝΕ, γεγονός που γνωστοποιήθηκε αμέσως στους εκπροσώπους της εναγομένης. Εξάλλου είμαι εκπρόσωπος του ΣΕΝΕ στην «Πανελλήνια Επιτροπή Μεταλλουργικών Οργανώσεων» και μέλος του Προεδρείου της και υπεύθυνος της Επιτροπής Νέων του Εργατικού Κέντρου Ελευσίνας.
Για τον ίδιο λόγο εξάλλου οι εκπρόσωποι της εναγομένης απέλυσαν συγχρόνως και άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΝΕ δηλαδή τους συναδέλφους μου κ.κ Στεφανίδη, Α. Χοροζάνη, Γ. Καπελλάκη και Γ. Μάντζιο. Η απόλυση μου είναι λοιπόν άκυρη (άρθρα 26 παρ. 1,27 και 28 ν. 330/76 σε συνδυασμό με τα άρθρα 3,4 και 5 του α.ν 1803/51 και επικουρικά άρθρο 26 παρ.3 ν.330/76 σε συνδυασμό με το άρθρο 281 ΑΚ) και η εναγόμενη, που αποκρούει τις υπηρεσίες μου, που κρατώ στη διεθνή της, είναι υπερήμερη και μου οφείλει το μισθό μου.
Συνολικά λοιπόν η εναγομένη μου οφείλει ογδόντα τέσσερις χιλιάδες εφτακόσιες εξήντα έξη (84796) δραχμές σύμφωνα με τους όρους της εργασιακής μου σύμβασης και με το νόμο.
Επειδή λοιπόν η αγωγή μου είναι νόμιμη και βάσιμη
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ – ΖΗΤΩ
Να γίνει δεκτή η αγωγή μου.
- Να καταδικαστεί η εναγόμενη να μου καταβάλλει 84.796 δραχμές με το νόμιμο τόκο από την επομένη της επιδόσεως της αγωγής μέχρι την εξόφληση.
– Να κηρυχτεί προσωρινά εκτελεστή η απόφαση που θα εκδοθεί .
- Να καταδικαστεί η εναγόμενη στα δικαστικά μου έξοδα.-
Αθήνα 5 Νοεμβρίου 1979
Ο Πληρεξούσιος Δικηγόρος (172/79)
Ήτο άριστος γνώστης της ειδικότητάς του
Στις 11 Οκτωβρίου του 1980 κρίθηκε από το Εφετείο Αθηνών ότι η απόλυση του Γιώργου Στεφανίδη ήταν παράνομη και καταχρηστική. Η δικαίωσή του ήταν αποτέλεσμα μακρόχρονων δικαστικών αγώνων. Δικηγόροι του ήταν ο Λέων Αυδής και ο Γιάννης Λεβέντης.
Τα κεντρικά σημεία της δικαστικής απόφασης υπογραμμίζουν τις ικανότητες, τη δράση και την εργατικότητα του Στεφανίδη. Σημειώνεται ότι «ήτο άριστος γνώστης της ειδικότητός του και λόγω εμπειρίας, ικανοτήτων και φιλοπονίας, ανεδείχθη εις ένα των ικανοτέρων σχεδιαστών των Ναυπηγείων» Ο συνάδελφός του Γιώργος Κανελόπουλος κατέθεσε ότι από το 1969 μέχρι το 1979 ο Στεφανίδης «εξετέλη χρέη βοηθού τού τότε προϊσταμένου Σταμούλη» σε δύο από τις δυσκολότερες επισκευαστικές εργασίες των πλοίων ΜΕθΟΝΤΙΚ Ι και Γουεστμιστερ.
Από το 1975 εκλέχτηκε μέλος του ΔΣ των Ναυπηγείων, αντιπρόσωπος στο Εργατικό Κέντρο Ελευσίνας, στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Μετάλλου και αργότερα στην Πανελλήνια Επιτροπή Μεταλλουργικών Οργανώσεων. [Η Πανελλήνια Επιτροπή Μεταλλουργικών Οργανώσεων (ΠΕΜΟ) ήταν συντονιστικό όργανο των αποκλεισμένων συνδικαλιστικών οργανώσεων από τη διοίκηση της Ομοσπονδίας Μετάλλου. Η διοίκηση αυθαίρετα αρνιόταν να εντάξει στη δύναμή της σωματεία που θα έθεταν σε κίνδυνο την παραμονή της στην πλειοψηφία. Τη θέση των αποκλεισμένων σωματείων καταλάμβαναν αντισύνδεσμοι από τους ίδιους εργοστασιακούς χώρους. Στα Ναυπηγεία της Ελευσίνας δημιουργήθηκαν δύο αντισύνδεσμοι. Ο ένας στους ηλεκτροσυγκολλητές και ο άλλος στους υπαλλήλους με την καθοδήγηση της ομοσπονδίας και τη συνδρομή της εργοδοσίας. Το σωματείο των Ναυπηγείων είχε προσφύγει στα δικαστήρια για το θέμα αυτό. Μετά από αλλεπάλληλες αναβολές η υπόθεση εκδικάστηκε μετά την κυβερνητική αλλαγή. Μηνυτές από πλευράς του Σωματείου ήταν ο πρόεδρος του Σωματείου Γράσσος Νίκος και ο ταμίας Στεφανίδης Γιώργος]
Γι αυτή του τη δραστηριότητα μετατέθηκε από το Σχεδιαστήριο «ένθα επί πενταετίαν ειργάζετο με εξαίρετον απόδοσιν ως σχεδιαστής ελασματουργικών εργασιών εις το Γραφείον Στατιστικής με την ειδικότητα του γραφέως» με σκοπό την προσωπική του μείωσή δεδομένου ότι οι εργασίες οι οποίες γίνονταν στο γραφείο αυτό ήταν άσχετες με την ειδικότητά του. Μετά από συνεχείς διαμαρτυρίες του, τοποθετήθηκε τραπέζι σχεδιαστηρίου ώστε να απασχολείται δευτερευόντως ως σχεδιαστής.
Παρά τις διώξεις συνέχισε να πρωτοστατεί στους αγώνες του εργοστασίου του. Γι αυτό το λόγο τιμωρήθηκε με χρηματικό πρόστιμο από τη Διοίκηση επειδή έλειψε 1 (μία) μέρα από την εργασία του στην εξάχρονη θητεία του. Λίγες μέρες αργότερα στις 27-4-1979, η Εταιρεία κατήγγειλε τη σύμβασή του, όπως και τριών άλλων μελών του Δ.Σ. Επισήμως δηλώνεται ότι «απεμάκρυνεν ωρισμένους τεχνίτας και υπαλλήλους διά να καταστή δυνατή η συνέχισις της ομαλής πορείας των εργασιών των Ναυπηγείων».
Σημειώνουμε ότι αυτό πραγματοποιείται στα πλαίσια σχεδίου της Εταιρείας για παραγωγική αναδιάρθρωση, η οποία, τι ειρωνεία, ενώ απολύει μέλη του Σωματείου, ταυτόχρονα μέσω αγγελιών σε ημερήσιες εφημερίδες όπως «Τα ΝΕΑ» αναζητεί για πρόσληψη πολλές ειδικότητες εργατοτεχνιτών.
Τα πρώτα βήματα
Το σωματείο ιδρύθηκε το 1974, αμέσως μετά την κατάρρευση της χούντας. Στην αρχή τα μέλη του σωματείου ήταν διορισμένα από το Πρωτοδικείο. Πριν ακόμη γίνουν αρχαιρεσίες στο σωματείο, με αφορμή τις πρώτες μαζικές απολύσεις που έκανε την άνοιξη του 1975 η εργοδοσία των Ναυπηγείων (Ανδρεάδης), έγιναν οι πρώτες κινητοποιήσεις στο χώρο του Ναυπηγείου. Καθοριστικό ρόλο σε αυτές έπαιξε η επιτροπή Αγώνα και η υποστήριξη από το Εργατικό Κέντρο Ελευσίνας με πρόεδρο τον Χρήστο Σπυρόπουλο. Το φθινόπωρο του 1975 έγιναν οι πρώτες αρχαιρεσίες. Πρόεδρος στην εκλεγμένη διοίκηση είναι ο Γράσος Νίκος, γραμματέας ο Κουφουδάκης Μανώλης και αργότερα ο Παπαβασιλείου Γιώργος.
Η πρώτη περίοδος του ΣΕΝΕ (1975 – 1981) ήταν και η πιο πλούσια σε αγώνες του σωματείου και των εργαζομένων στα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Ήταν αγώνες για καλύτερους μισθούς και καλύτερες συνθήκες δουλειάς. Αγώνες που καθιέρωσαν την ντε – φάκτο παρουσία του Σωματείου στο χώρο των ναυπηγείων, δίπλα στον εργαζόμενο. Με πολλές επιτυχίες και στον οικονομικό τομέα και στον τομέα των συνθηκών δουλειάς.
Μετά από κόντρες με την πρακτική που ακολουθούσαν τα ναυπηγεία να γίνονται εργασίες αμμοβολών παράλληλα με άλλες εργασίες επισκευών στον ίδιο χώρο, -πράγμα πολύ επιβλαβές για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων-, επιτέλους ο αγώνας μας έφερε αποτέλεσμα. Αποδέχτηκε η εταιρία το αίτημά μας. (η εταιρεία περνά από τον Ανδρεάδη υπό κρατικό έλεγχο στην Εμπορική Τράπεζα). Στην πράξη αργότερα άρχισαν να γίνονται παραβιάσεις της συμφωνίας και δουλειά του Δ.Σ. και του σωματείου ήταν να επιβάλουν τα αυτονόητα για την ασφάλεια των εργαζομένων. Σημειωτέον ήταν η περίοδος που ίσχυε ο νόμος 330 που περιόριζε την συνδικαλιστική δραστηριότητα.
Οι απολύσεις μελών του προεδρείου (Στεφανίδης Γ. ταμίας & Κατσούλας Π. αναπληρωτής γραμματέας) και μελών του Δ.Σ. του σωματείου είχαν ως αφορμή τη σθεναρή στάση για τα παραπάνω και την προσπάθεια της εταιρίας να περιορίσει τις δραστηριότητες του σωματείου.
Θα ήθελα να αναφέρω τη σημαντική βοήθεια που πρόσφερε στο σωματείο το κομμάτι της νεολαίας. Αποτέλεσμα αυτής της δραστήριας παρουσίας των νέων εργαζομένων στη ζωή του σωματείου ήταν να κατακτηθεί το 6ωρο με αποδοχές 8ώρου για τους μαθητές τεχνίτες και 15μερη άδεια με αποδοχές κατά τη διάρκεια των εξετάσεων. Ήμασταν περήφανοι γι’ αυτή μας την κατάκτηση, γιατί ήταν η πρώτη στον χώρο της βιομηχανίας.
Τώρα να πάμε σε ένα εξαιρετικό συμβάν που έτυχε να είμαι μπροστά.
Ήταν προς το τέλος της μεγάλης μας κινητοποίησης του 1978. Ήμασταν μαζί με άλλους συναδέλφους υπεύθυνοι για την απογευματινή βάρδια. Είχε έρθει ένας εργολάβος με δύο νέους τεχνίτες και τους έβαλε να κατασκευάζουν σωλήνες μέσα στο σωληνουργείο. Είχαμε πάει από το Δ.Σ. εγώ, ο Σταύρος ο Μυλωνάς και ο Δημήτρης ο Σταμπολίτης και τους ζητήσαμε να μας συμπαρασταθούνε. Συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, βρίσκαμε ανταπόκριση. Απ’ τους συγκεκριμένους δεν παίρναμε ούτε θετική απάντηση μα ούτε και αρνητική, (σαν να άκουγαν για πρώτη φορά τη λέξη σωματείο, απεργία κ.τ.λ., σαν να βρέθηκαν έξω από τα «νερά» τους.
Βρήκαμε τον εργολάβο, απ’ τον οποίο ζητήσαμε να πάρει τις σωλήνες και να τις μεταφέρει πάνω στο πλοίο για να μην είναι εκτεθειμένοι σε ανοικτό χώρο. Έφυγε από κοντά μας και πήγε να βρει τον διευθυντή των επισκευών. Αποφασίσαμε να καθίσουμε εκεί μαζί τους να τους προστατεύσουμε έως τις εννέα το βράδυ που ήμασταν χρεωμένοι από το σωματείο, και θα ειδοποιήσουμε το λιμενικό να στείλει μετά τις 9 τους λιμενικούς να τους περιφρουρήσει.
Πήγαμε λοιπόν πρώτα στα γραφεία του λιμενικού και τους εκθέσαμε την κατάσταση και ότι δικιά μας και δική τους δουλειά είναι να μην δημιουργηθεί κανένα απρόβλεπτο επεισόδιο εις βάρος κανενός εργαζόμενου και μας τα τινάξουν όλα στον αέρα, άλλωστε οι δύο εργαζόμενοι του εργολάβου δεν μπορούσαν να επηρεάσουν την παραγωγή. Μετά πήγαμε στο ελασματουργείο όπου γινόταν ενημέρωση των απεργών.
Στο βαρύ ελασματουργείο τα πνεύματα ήταν τεταμένα. Ενημερώσαμε τους εργαζόμενους για την πορεία του αγώνα μας παρακαλέσαμε να μην ασχοληθεί κανένας άλλος με τα δύο παιδιά του εργολάβου.
Ξαφνικά πετάγεται ένας συνάδελφος σαν να του είχαμε πει τελείως τα αντίθετα, τρέχει μαινόμενος προς το σωληνουργείο, από πίσω ασθμαίνοντας εμείς για να τον προλάβουμε. Φτάσαμε στον πάγκο που είχαμε αφήσει τα παιδιά του εργολάβου, αλλά δεν βρήκαμε κανέναν εκεί. Πιστέψαμε ότι είχαν πάρει εντολή να μην συνεχίσουν την εργασία τους. Όμως είχαμε κάνει λάθος. Ο εργολάβος είχε καταθέσει γραπτώς στη διοίκηση των Ναυπηγείων ότι ασκήσαμε ψυχολογική βία σε αυτόν και το συνεργείο του ώστε να μην εργαστούν.
Το περιπολικό του Λιμενικού με το ίδιο προσωπικό μού ζήτησε να πάω για ανάκριση. Ήρθαν μαζί μου και οι δύο συνάδελφοι του Δ.Σ., μπήκαμε στο αυτοκίνητο και πήγαμε στην πύλη. Εκεί επικαλεστήκαμε τη μαρτυρία του υπεύθυνου αξιωματικού του λιμενικού, ότι εμείς ήμασταν οι πρώτοι που ζητήσαμε τη συνδρομή του για να μην εξασκηθεί ψυχολογική βία (όπως προέβλεπε ο Ν. 330) στο προσωπικό του εργολάβου. Όντως το επιβεβαίωσε αυτό ο αξιωματικός. Παρά τη μαρτυρία του έγιναν διάφορες φραστικές επιθέσεις εις βάρος μας από τον οικονομικό διευθυντή Παπαγεωργίου «πιάστε τον είναι επικίνδυνος» και τον διευθυντή επισκευών Καλιμπασιέρη του ναυπηγείου.
Πάντως εκείνη η κινητοποίηση πήρε τέλος τις αμέσως επόμενες ημέρες. Ήταν από τις πιο δύσκολες και όπως έλεγε ο αείμνηστος πρόεδρος του εργατικού κέντρου ο Χρίστος ο Σπυρόπουλος -εύκολα ξεκινάς έναν αγώνα, δύσκολα τον κλείνεις-.
Τον Απρίλιο του 1979 με την απόλυσή μου έκλεισε για μένα αυτή η πρώτη περίοδος μέσα στο χώρο της δουλειάς. Ο αγώνας μας μεταφέρθηκε στα δικαστήρια. Η απόλυσή μου κρίθηκε στα δικαστήρια παράνομη και καταχρηστική.
Υ. Γ. Επανήλθα στα ναυπηγεία στα τέλη του ’81 μετά την αλλαγή του ΠΑΣΟΚ.
Αυτή η εποχή για μας που επανήλθαμε είχε νέες δυνατότητες και νέες δυσκολίες στη συνδικαλιστική δράση, ιδιαίτερα για μας που δεν ήμασταν με τον κυβερνητικό συνδικαλισμό. Όπως έλεγε πετυχημένα ένας σύντροφος «αυτοί σε κόβουν με το βαμβάκι για να μην φαίνονται τα αίματα»
Το συνταγματικό δικαίωμα στη δουλειά πέρασε απίστευτες διαστρεβλώσεις και ταλαιπωρίες του απλού εργαζόμενου.
Σ’ αυτή τη δεύτερη περίοδο το εργατικό κίνημα εκτός από τα στενά εργασιακά θέματα, στις κινητοποιήσεις του έβαζε και ευρύτερα πολιτικά θέματα όπως ήταν και το θέμα των ξένων βάσεων που αναφέρεται στην αφίσα. Περιστατικά γι αυτή τη δεύτερη περίοδο θα διηγηθούμε σε επόμενο τεύχος της εφημερίδας.
Η πανεργατική απεργία στην Ελευσίνα το 1929 (μέρος 1ο)
Οι πληροφορίες και η κάλυψή της από τον Ριζοσπάστη
Η πανελευσινιακή απεργία που πραγματοποιήθηκε στις 5 Μαρτίου του 1929, θεωρείται, και δικαίως, μια από τις μεγαλύτερες και τραγικότερες στην περιοχή μας. Δύο (2) νεκροί εργάτες και αρκετοί τραυματίες ήταν τραγικός ο απολογισμός εκτεταμένων συγκρούσεων μεταξύ απεργών και αστυνομίας.
Πριν παραθέσουμε τα γεγονότα που βασίζονται σε ανταποκρίσεις των εφημερίδων της εποχής (Έθνος, Ριζοσπάστης, Σκριπ), για να κατανοηθεί καλύτερα η ίδια η κινητοποίηση, οφείλουν να ληφθούν σοβαρά υπόψιν τα εξής:
α) αναφερόμαστε σε μια πολωμένη ιστορική περίοδο, λίγο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, που επέφερε σημαντικές ανακατατάξεις στις συνειδήσεις και τις προτεραιότητες στους ηττημένους Έλληνες.
β) αναφερόμαστε σε μια κοινωνία αυστηρά διχοτομημένη, με έντονες ταξικές και κοινωνικές αναφορές
γ) η πόλωση εγγράφεται και στις εφημερίδες από όπου αντλούμε τις ειδήσεις και οι οποίες παίρνουν θέση στα γεγονότα ερμηνεύοντάς τα πολύ διαφορετικά. Οι δημοσιογραφικές κρίσεις προηγούνται και «εξηγούν» τα γεγονότα, ενώ δίδεται διαφορετικό βάρος στις πληροφορίες.
Τα γεγονότα
Ύστερα από απόφαση της επιτροπής απεργίας των εργατών και τεχνιτών Ελευσίνας, η οποία εγκρίθηκε από γενική συνέλευση των εργατών της περιοχής αποφασίστηκε απεργία. Οι εργαζόμενοι με υπόμνημα που κατέθεσαν σε εργοδότες και Κυβέρνηση απαιτούν τα εξής:
1ον) Γενικήν αύξησιν των σημερινών ημερομισθίων των κατά 40%.
2ον) Την εφαρμογήν γενικώς του δώρου και την κατάργησιν των ωρωμισθίων.
3ον)Την αναγνώρισιν του Σωματείου των.
4ον)Την κατά Σάββατον πληρωμήν των εργατών και
5ον)Την επαναπρόσληψιν των παυθέντων εργατών δια Σωματειακούς λόγους.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» της εποχής καταβλήθηκαν προσπάθειες από τις εταιρείες και από την Κυβέρνηση να διασπαστεί ο αγώνας. Για το σκοπό αυτό κατέφθασε ο «επιθεωρητής του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας κ. Μποτάσης, ο οποίος χθες το βράδυ εδήλωσεν εις την επιτροπήν της απεργίας ότι οι Βιομήχανοι εδέχθησαν την αύξησιν του ημερομισθίου, ενώ συγχρόνως έβαλε τον αστυνομικόν Διευθυντήν Ελευσίνας, να διαδόση στους εργάτες ότι η επιτροπή των τους « επρόδωσε» και ότι « επουλήθει στις επιχειρήσεις».
Ως απάντηση η επιτροπή των απεργών αποφάσισε να κηρύξει απεργία την επόμενη μέρα στις 5 το πρωί. Ταυτόχρονα διέταξε τις διορισμένες απ’ τη γενική Συνέλευση των εργατών, απεργιακές φρουρές να καταλάβουν το πρωί τις θέσεις των και να ειδοποιήσουν τους εργάτες για την κήρυξη της απεργίας.
Πόσοι απεργούν
Σύμφωνα με τα στοιχεία των απεργών κατέβηκαν στην απεργία 2.500 εργάτες οι οποίοι ανήκαν σε έντεκα εργοστάσια, μεταξύ των οποίων τα εξής: Εργοστάσιον Τσιμέντων «Τιτάν» με 400 εργάτες, Εργοστάσιο Οίνων και Οινοπνευμάτων «Βότρυς» (Χαριλάου ) με 950 εργάτες, Οίνων και Οινοπνευμάτων «Κρόνος» με 250 εργατες, Βαμβακελαιουργίας και Σαπουνοποιίας με 250 εργάτες (Χαριλάου και Κανελλοπούλου), Νεοτοποιίας των (Παύλου, Μαρνάκη, Κανάκη, Πάλλη, Πανταζή, Δούκα, Μάζη και Γκίκα) με 500 εργάτες, Κεραμοποιία Δήμα – Αθανασόπουλου με 500 εργάτες σχεδόν. Επίσης με τους απεργούς, ενώθηκαν και όλοι οι εργάτες φορτοεκφορτωτές Ελευσίνος, ανερχόμενοι σε 70 περίπου.
Οι εργάτες του εργοστασίου «Κρόνος» δεν είχαν ενημερωθεί για την κινητοποίηση. Μια μεγάλη ομάδα απεργών επιχείρησε να τους ειδοποιήσει.
Ο επικεφαλής της ένοπλης αστυνομικής δύναμης ανθυπομοίραρχος Κικιρής, θέλοντας να ματαιώσει την προσπάθεια διεύρυνσης της απεργίας προέβη στη σύλληψη τριών μελών της Διοικήσεως του Σωματείου, τούς Γαβριήλ, Γκέκα και Ατσιδάκον οι οποίοι ήταν επικεφαλής των εργατών.
Όταν επιτροπή εργατών ζήτησε την απελευθέρωση των συλληφθέντων ο ανθυπομοίραρχος Κικιρής, παρέσυρε «την διαδήλωσιν των εργατών είς το μεταξύ της θαλάσσης και του μανδρότοιχου του «Κρόνου» στενόν και εκεί χωρίς καμιά αιτία διέταξε τους υπ΄ αυτόν χωροφύλακας: πυρ πυροβολήσας αυτός πρώτος κατά των εργατών».
Οι χωροφύλακες άρχισαν να πυροβολούν και να χτυπούν τους εργάτες, οι οποίοι έτρεξαν προς τα πίσω για να σωθούν αφήνοντας εις τον τόπον της δολοφονικής ενέδρας σωρό φονευθέντων και τραυματισμένων εργατών.
Πολλοί, μεταξύ των οποίων και ο εργαζόμενος Πετρόπουλος, ρίχνονται στη θάλασσα για να σωθούν, αλλά και εκεί καταδιώκονται από τους χωροφύλακες, οι οποίοι αλύπητα χτυπούν και με τους υποκόπανους τους τραυματίες.
Τα θύματα
Στον τόπο της δολοφονικής ενέδρας πέφτουν τραυματισμένοι οι εργάτες, Δημ. Μιχαήλ με σφαίρα στο στήθος, ο οποίος χάνει τη ζωή του, Ευάγ. Γκίκας με δύο τραύματα όπλου στο στήθος, Ευαγ. Μπέκας με δύο τραύματα διαμπερή στον μηρό, Ανδρ. Ροδίτης με τραύμα στο κεφάλι, Αιβαζόγλου τραύμα διαμπερές στον βραχίονα , Παναγ. Ηλίας τραύμα από υποκόπανο και ο επαγγελματίας Αντ. Κοροπούλης τραυματίζεται στο χέρι με σφαίρα. Επίσης τραυματίζεται στο πόδι και μια γυναίκα, της οποίας δεν εξακριβώθηκε η ταυτότητα.
Επίσης αιμόφυτρος ο εκ Μάνδρας εργάτης Αν. Παππάς πέφτει σ’ ένα κοντινό αυλάκι. Πλησιάζοντας τούτον ο ανθυπομοίραρχος Κικιρής του λέγει: «Ακόμα δεν ψόφησες . Και άρχισε να εκκενώνη απάνω του το πιστόλι αυτού, ρίψας εναντίον του ο κ τ ώ (8) σφαίρες.» Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες ο εργάτης αυτός εξέπνευσε.
Ντόπιοι εξηγούσαν το μένος του ανθυπομοίραρχου Κικιρή, ως προσπάθεια αντεκδίκησης εναντίον χωρικών, ιδίως της Μάνδρας, διότι πριν από ένα χρόνο μερικοί απ’ αυτούς σε μία συμπλοκή είχαν ξυλοκοπήσεις τον αδερφό του ο οποίος ήταν δασοφύλακας..
ΠΕΡΙΣΥΛΛΟΓΗ ΤΟΝ ΘΥΜΑΤΩΝ
Μετά την πρώτη υποχώρηση οι εργάτες ξανασυγκεντρώθηκαν και επέστρεψαν στο χώρο που δέχτηκαν την απρόκλητη αστυνομική επίθεση και παρέλαβαν τους νεκρούς και τους τραυματίες. Οι τραυματίες μεταφέρθηκαν από τους συναδέλφους τους σε διάφορες κλινικές και κάποιοι απ’ αυτούς μεταφέρθηκαν στο Πολιτικό Νοσοκομείο Αθηνών. Ο γιατρός των επιχειρήσεων κ. Αλετράς, διέταξε τον φαρμακοποιό Αθανασιάδη να κλείσει το φαρμακείο του και να μη δέχεται τραυματίες και ο φαρμακοποιός υπάκουσε.
ΠΑΛΛΑΪΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ
Μετά την αποχώρηση των χωροφυλάκων όλοι οι απεργοί και οι επαγγελματίες της Ελευσίνας, σε ένδειξη διαμαρτυρίας έκλεισαν τα καταστήματα των και διοργάνωσαν παλλαϊκό συλλαλητήριο. Μίλησαν πολλοί εργάτες, οι οποίοι καυτηρίασαν την δολοφονική στάση των κρατικών αρχών εναντίον των απεργών εργατών και τόνισαν, ότι ο αγώνας τους θα συνεχισθεί.
ΤΟ ΨΗΦΙΣΜΑ
Μέσα στις ζωηρές κραυγές των συγκεντρωμένων απεργών, επαγγελματιών και γυναικοπαίδων που ζητούσαν εκδίκηση, το ψήφισμα απαιτεί:
1. Την άμεσον σύλληψιν και την παραδειγματικήν τιμωρίαν των υπευθύνων αστυνομικών οργάνων και ιδίως του ανθυπομοιράρχου Κικιρής, ο οποίος επυροβόλησε 9 φορές εναντίον του κατακοίμενου τραυματίου εργάτη Αναστ. Πέππα.
2. Την άμεσον καταβολήν αποζημιώσεως στις οικογένειες των θυμάτων και
3. Την άμεσον αποδοχήν των αιτημάτων των απεργών.
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΤΟΝ ΒΕΝΙΖΕΛΟ
Λίγο αργότερα επιτροπή των απεργών αναχώρησε για την Αθήνα για να συναντηθεί με τον Βενιζέλο, ζητώντας του να στηρίξει τα αιτήματά τους και να τιμωρήσει παραδειγματικά όσους προκάλεσαν τα επεισόδια. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Ριζοσπάστη ο Βενιζέλος, απαντώντας στις διαμαρτυρίες των εργαζόμενων είπε:
- Και σεις δεν είσαστε άγιοι Ονούφριοι και έχετε κάνει αρκετές φασαρίες. Πρέπει να ξέρετε πώς έχω τη δύναμη να σας επιβληθώ όταν θελήσω.
Ένα μέλος της επιτροπής ανταπαντώντας λέγει: Στις διαμαρτυρίες μας για τη δολοφονική επίθεση εναντίον μας, σεις μας απαντάτε, δείχνοντάς μας τη δύναμη σας. Μήπως θέλετε να σκοτώσετε και σεις και κανέναν άλλον από μας: Μετά απ’ αυτή την εξέλιξη ο Βενιζέλος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις απειλές του και να υποσχεθεί επίλυση των εργατικών προβλημάτων.
Στις 10 το πρωί φτάνουν από την Αθήνα για την … αποκατάσταση της «τάξεως» ο Εισαγγελεύς κ. Κιουρτσάκης, ο ανακριτής κ. Ιγγλέσης, ο ανώτερος Διοικητής Χωροφυλακής κ. Πορτάλης και ο αντισυνταγματάρχης κ. Αναγνωστόπουλος, οι οποίοι προβαίνουν στην φυγάδευση του δολοφόνου Κικιρή, (ο οποίος στις 12 παρά 15΄ εθεάθη στην Αθήνα ελεύθερος: ενώ συγχρόνως διαδίδουν ότι διετάχθη η…. κράτησή του!
Στις 1 μ . μ. φτάνει στην Ελευσίνα και ο Διευθυντής του Πολιτικού γραφείου του κ. Πρωθυπουργού κ. Τσιμπιδάρος, σε μια μισή δε ώρα φθάνουν και δύο διμοιρίες πεζικού.
Οι αφιχθέντες δικαστικοί προσπαθούσαν να συγκαλύψουν τις ευθύνες των αστυνομικών ρίχνοντας τις ευθύνες στους εργάτες. Στους δημοσιογράφους ανακοίνωσαν ότι υπάρχουν και δύο υπονοματάρχες «τραυματίες» ο Καραταπάς με πέτρα και ο Μοναχός με σουγιά.
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΠΕΡΓΟΥΣ
Ο εισαγγελέας Κιουρτσάκης κάλεσε την 3ην μ.μ. την Επιτροπή Απεργίας, της συνέστησε «ηρεμίαν» και της υποσχέθηκε ότι θα φροντίσει να γίνουν αποδεκτά τα αιτήματα των απεργών. Δήλωσε ότι οι εργοδότες θα δεχτούν την εφαρμογή του δώρου και την αναθεώρηση των ημερομισθίων ανάλογα με την οικονομική αντοχή των Εταιρειών. Ζήτησε όμως να επιτραπεί η λειτουργία της πετρελαιομηχανής για τον ηλεκτροφωτισμό. Οι εργάτες δεν έκαναν δεκτό το αίτημά του.
ΕΜΜΕΝΟΥΝ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ
Αμέσως μετά στις 3 και 20 οι απεργοί έκαναν συγκέντρωση στην οποία μίλησαν οι εργάτες Σωτήρ Γαβριήλ, γενικός γραμματέας του Σωματείου, Ν. Δάβος και Ηλ. Πετρίδης οι οποίοι αφού ανακοίνωσαν τις συστάσεις του Κιουρτσάκη τόνισαν την ανάγκη της συνέχισης του αγώνα μέχρι της υπογραφής Πρωτοκόλλου εκ μέρους των επιχειρήσεων και του Κράτους ότι αποδέχονται τα αιτήματα των απεργών. Οι συγκεντρωμένοι εργάτες με ζητωκραυγές υπέρ της απεργίας και κατάρες κατά των δολοφόνων διαδήλωσαν την απόφασή των να εμμείνουν στον αγώνα τους.
Η πανεργατική απεργία στην Ελευσίνα το 1929
Η πανελευσινιακή απεργία που πραγματοποιήθηκε στις 5 Μαρτίου του 1929, θεωρείται, και δικαίως, μια από τις μεγαλύτερες και τραγικότερες στην περιοχή μας. Ένας (1) νεκρός εργάτες και αρκετοί τραυματίες ήταν τραγικός ο απολογισμός εκτεταμένων συγκρούσεων μεταξύ απεργών και αστυνομίας.
Για να κατανοηθεί καλύτερα η ίδια η κινητοποίηση, οφείλουν να ληφθούν σοβαρά υπόψη τα εξής:
α) χρονικά βρισκόμαστε λίγο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, που επέφερε σημαντικές ανακατατάξεις στις συνειδήσεις και τις προτεραιότητες στους ηττημένους Έλληνες.
β) αναφερόμαστε σε μια κοινωνία αυστηρά διχοτομημένη, με έντονες ταξικές και κοινωνικές αναφορές
Τα γεγονότα
Ύστερα από απόφαση της επιτροπής απεργίας των εργατών και τεχνιτών Ελευσίνας, η οποία ανήκε στην Ενωτική Γενική Συνομοσπονδία Εργατών και πολιτικά εκφραζόταν από την Αριστερά της περιόδου, επιδίδονται αιτήματα στους εργοστασιάρχες της περιοχής:
1ον) Γενικήν αύξησιν των σημερινών ημερομισθίων των κατά 40%.
2ον) Την εφαρμογήν γενικώς του δώρου και την κατάργησιν των ωρωμισθίων.
3ον)Την αναγνώρισιν του Σωματείου των.
4ον)Την κατά Σάββατον πληρωμήν των εργατών και
5ον)Την επαναπρόσληψιν των παυθέντων εργατών δια Σωματειακούς λόγους.
Ειδοποιημένη η Κυβέρνηση Βενιζέλου για τα όσα συμβαίνουν στην Ελευσίνα αποστέλλει επί τόπου τον Επιθεωρητή του υπουργείου Εθνικής οικονομίας κ. Μπόταση να διαμεσολαβήσει ανάμεσα σε απεργούς και εργοστασιάρχες. Η επιτροπή των απεργών κρίνει μη ικανοποιητικές τις προτάσεις των βιομήχανων και αποφασίζει την κήρυξη απεργίας, η οποία θα ξεκινούσε στις 5 το πρωί της επομένης ημέρας.
Πόσοι απεργούν
Σύμφωνα με τα στοιχεία των απεργών, τα οποία δημοσιεύονται σε εφημερίδες της εποχής, κατέβηκαν στην απεργία 2.500 εργάτες οι οποίοι ανήκαν σε έντεκα εργοστάσια, μεταξύ των οποίων τα εξής: Εργοστάσιον Τσιμέντων «Τιτάν» με 400 εργάτες, Εργοστάσιο Οίνων και Οινοπνευμάτων «Βότρυς» (Χαριλάου ) με 950 εργάτες, Οίνων και Οινοπνευμάτων «Κρόνος» με 250 εργατες, Βαμβακελαιουργίας και Σαπουνοποιίας με 250 εργάτες (Χαριλάου και Κανελλοπούλου), Νεοτοποιίας των (Παύλου, Μαρνάκη, Κανάκη, Πάλλη, Πανταζή, Δούκα, Μάζη και Γκίκα) με 500 εργάτες, Κεραμοποιία Δήμα – Αθανασόπουλου με 500 εργάτες σχεδόν. Επίσης με τους απεργούς, ενώθηκαν και όλοι οι εργάτες φορτοεκφορτωτές Ελευσίνος, ανερχόμενοι σε 70 περίπου.
Η δολοφονική επίθεση
Οι εργάτες του εργοστασίου «Κρόνος» δεν είχαν ενημερωθεί για την κινητοποίηση. Μια μεγάλη ομάδα εργαζόμενων επιχείρησε να τους ειδοποιήσει, και να τους «κατεβάσει» στην απεργία. Ο επικεφαλής της ένοπλης αστυνομικής δύναμης ανθυπομοίραρχος Κικιρής, θέλοντας να ματαιώσει την προσπάθεια διεύρυνσης της απεργίας προέβη στη σύλληψη τριών μελών της Διοικήσεως του Σωματείου, τούς Γαβριήλ, Γκέκα και Ατσιδάκον. Όταν επιτροπή εργατών ζήτησε την απελευθέρωση των συλληφθέντων ο ανθυπομοίραρχος Κικιρής, (άλλες εφημερίδες της εποχής τον αναφέρουν ως Κικερή) παρέσυρε «την διαδήλωσιν των εργατών είς το μεταξύ της θαλάσσης και του μανδρότοιχου του «Κρόνου» στενόν και εκεί χωρίς καμιά αιτία διέταξε τους υπ΄ αυτόν χωροφύλακας: πυρ πυροβολήσας αυτός πρώτος κατά των εργατών». Οι εργάτες έτρεξαν προς τα πίσω για να σωθούν αφήνοντας εις τον τόπον της δολοφονικής ενέδρας σωρό φονευθέντων και τραυματισμένων εργατών. Πολλοί, μεταξύ των οποίων και ο εργαζόμενος Πετρόπουλος, ρίχνονται στη θάλασσα για να σωθούν, αλλά και εκεί καταδιώκονται από τους χωροφύλακες, οι οποίοι αλύπητα χτυπούν και με τους υποκόπανους τους τραυματίες.
Τα θύματα
Στον τόπο της δολοφονικής ενέδρας πέφτουν τραυματισμένοι οι εργάτες, Δημ. Μιχαήλ με σφαίρα στο στήθος, ο οποίος χάνει τη ζωή του, Ευάγ. Γκίκας με δύο τραύματα όπλου στο στήθος, Ευαγ. Μπέκας με δύο τραύματα διαμπερή στον μηρό, Ανδρ. Ροδίτης με τραύμα στο κεφάλι, Αιβαζόγλου τραύμα διαμπερές στον βραχίονα , Παναγ. Ηλίας τραύμα από υποκόπανο και ο επαγγελματίας Αντ. Κοροπούλης τραυματίζεται στο χέρι με σφαίρα. Επίσης τραυματίζεται στο πόδι και μια γυναίκα, της οποίας δεν εξακριβώθηκε η ταυτότητα.
Επίσης αιμόφυτρος ο εκ Μάνδρας εργάτης Αν. Πέππας πέφτει σ’ ένα κοντινό αυλάκι. Πλησιάζοντας τούτον ο ανθυπομοίραρχος Κικιρής του λέει: «Ακόμα δεν ψόφησες . Και άρχισε να εκκενώνη απάνω του το πιστόλι αυτού, ρίψας εναντίον του ο κ τ ώ (8) σφαίρες.» (ο δημοσιογράφος του Ριζοσπάστη αναφέρει ότι τελικά ο Πέππας εξέπνευσε. Οι πληροφορίες του δεν είναι ακριβείς. Την επομένη μέρα ο Αν Πέππας νοσηλεύεται βαριά τραυματισμένος στο νοσοκομείο και οι γιατροί, σύμφωνα με την εφημερίδα «Εμπρός» θα του κόψουν το αριστερό πόδι.)
Περισυλλογή των θυμάτων - Παλλαϊκή συγκέντρωση
Οι τραυματίες μεταφέρθηκαν από τους συναδέλφους τους σε διάφορες κλινικές και κάποιοι απ’ αυτούς μεταφέρθηκαν στο Πολιτικό Νοσοκομείο Αθηνών. Ο γιατρός των επιχειρήσεων κ. Αλετράς, διέταξε τον φαρμακοποιό Αθανασιάδη να κλείσει το φαρμακείο του και να μη δέχεται τραυματίες και ο φαρμακοποιός υπάκουσε. Μετά την αποχώρηση των χωροφυλάκων όλοι οι απεργοί και οι επαγγελματίες της Ελευσίνας, σε ένδειξη διαμαρτυρίας έκλεισαν τα καταστήματα των και διοργάνωσαν παλλαϊκό συλλαλητήριο. Μίλησαν πολλοί εργάτες, οι οποίοι καυτηρίασαν την δολοφονική στάση των κρατικών αρχών εναντίον των απεργών εργατών και τόνισαν, ότι ο αγώνας τους θα συνεχισθεί.
Επιτροπή απεργών στον Βενιζέλο
Λίγο αργότερα επιτροπή των απεργών αναχώρησε για την Αθήνα για να συναντηθεί με τον Βενιζέλο, ζητώντας του να στηρίξει τα αιτήματά τους και να τιμωρήσει παραδειγματικά όσους προκάλεσαν τα επεισόδια. Στις 10 το πρωί φτάνουν από την Αθήνα ο Εισαγγελεύς κ. Κιουρτσάκης, ο ανακριτής κ. Ιγγλέσης, ο ανώτερος Διοικητής Χωροφυλακής κ. Πορτάλης και ο αντισυνταγματάρχης κ. Αναγνωστόπουλος, οι οποίοι φυγαδεύουν τον Κικιρή. Στη 1 μ . μ. φτάνει στην Ελευσίνα και ο Διευθυντής του Πολιτικού γραφείου του κ. Πρωθυπουργού κ. Τσιμπιδάρος, σε μια μισή δε ώρα φθάνουν και δύο διμοιρίες πεζικού. Οι δικαστικοί προσπαθούσαν να συγκαλύψουν τις ευθύνες των αστυνομικών ρίχνοντας τις ευθύνες στους εργάτες. Στους δημοσιογράφους ανακοίνωσαν ότι υπάρχουν και δύο υπονοματάρχες «τραυματίες» ο Καραταπάς με πέτρα και ο Μοναχός με σουγιά.
Ο εισαγγελέας Κιουρτσάκης κάλεσε την 3ην μ.μ. την Επιτροπή Απεργίας, της συνέστησε «ηρεμίαν» και της υποσχέθηκε ότι θα φροντίσει να γίνουν αποδεκτά τα αιτήματα των απεργών. Δήλωσε ότι οι εργοδότες θα δεχτούν την εφαρμογή του δώρου και την αναθεώρηση των ημερομισθίων ανάλογα με την οικονομική αντοχή των Εταιρειών. Ζήτησε όμως να επιτραπεί η λειτουργία της πετρελαιομηχανής για τον ηλεκτροφωτισμό. Οι εργάτες δεν έκαναν δεκτό το αίτημά του. Αμέσως μετά στις 3 και 20 οι απεργοί έκαναν συγκέντρωση στην οποία μίλησαν οι εργάτες Σωτήρ Γαβριήλ, γενικός γραμματέας του Σωματείου, Ν. Δάβος και Ηλ. Πετρίδης οι οποίοι αφού ανακοίνωσαν τις συστάσεις του Κιουρτσάκη τόνισαν την ανάγκη της συνέχισης του αγώνα μέχρι της υπογραφής Πρωτοκόλλου εκ μέρους των επιχειρήσεων και του Κράτους ότι αποδέχονται τα αιτήματα των απεργών. Οι συγκεντρωμένοι εργάτες με ζητωκραυγές υπέρ της απεργίας και κατάρες κατά των δολοφόνων διαδήλωσαν την απόφασή των να εμμείνουν στον αγώνα τους.
Κώστας Αξελός: «Η φιλοσοφία σήμερα δεν μπορεί να υπηρετήσει τίποτα και κανέναν»
Τέλος των ιδεολογιών;
Οι ιδεολογίες γενικευόμενες πεθαίνουν. Μετά από αυτές, μια μέση απατηλή νοοτροπία θα κυριαρχήσει για πολύ.
Με ποια χαρακτηριστικά;
Εχει στοιχεία από όλα. Λίγο φιλελεύθερα, λίγο σοσιαλιστικά, λίγο χριστιανικά, λίγο εβραϊκά, λίγο προλεταριακά, λίγο αστικά, λίγο από τις φιλοσοφίες, αλλά είναι πάντα ένα μπέρδεμα, χωρίς αυτό να είναι σκέψη. Κάνει τους ανθρώπους να νομίζουν ότι σκέπτονται.
Μπορεί ο άνθρωπος να προχωρήσει έτσι;
Η τεχνική προχώρησε με γιγαντιαία βήματα. Ο άνθρωπος, όμως, αμφιβάλλω πολύ.
Θα μπορούσατε να διαβλέψετε στον αυριανό κόσμο;
Ο αυριανός κόσμος, ο βιομηχανικός, μαζικός, μηδενιστικός, ηλεκτρονικός και τεχνικοποιημένος πολιτισμός, θα τεχνικοποιήσει ακόμη και τη φαντασία. Υπάρχει ένα πέρα από την τεχνική; Και από ποιον κυριαρχείται η τεχνική; Δεν μπορώ να απαντήσω.
Επικυρίαρχη η τεχνική;
Σήμερα φαίνεται ότι είναι το κυρίαρχο στοιχείο. Υπάρχει έως και μια τεχνική των φαντασιώσεων. Ο κινηματογράφος, η ίδια μας η ζωή είναι μια μορφή τεχνικής. Είναι σαν αυτό που ακούω από τους φοιτητές, να λένε «έκανα έρωτα» χρησιμοποιώντας τη λέξη «κάνω» σαν να έκαναν ένα σκαμνί ως μαραγκοί…
Αν τελειώνει η φιλοσοφία, μετά τι;
Η εποχή μας έχει πέσει χαμηλά και η φιλοσοφία ζει το τέλος της. Μετά από αυτήν υπάρχει χώρος για μια ανοιχτή ποιητική σκέψη.
Το έργο σας είναι διαποτισμένο από την ποίηση.
Αναμφισβήτητα. Πέρα από την ποίηση του ανθρώπου με τη λυρική έννοια, υπάρχει η ποιητικότητα του κόσμου που είναι πιο δυνατή. Και η ανθρώπινη ποίηση είναι ένα ανταύγασμά της. Με ενδιαφέρει η ποίηση που ξεφεύγει από όλα τα όρια και φτάνει σε ένα ύπατο σημείο όπου συντρίβεται, συντρίβοντας και τον ποιητή της.
Τι είναι ο Θεός;
Η πορεία του κόσμου η ίδια έκανε να φανεί ένας Θεός. Λέω συχνά ότι ο Θεός είναι μια μορφή και μια μάσκα του κόσμου.
Τι κρατά ζωντανή τη σκέψη σας;
Η αναζήτηση, στη ζωή και στη σκέψη, της σύγκλισής τους και η αδυναμία της απόλυτης συνέπειας.
Είναι ποιοτικό κριτήριο για σας η συνέπεια ζωής και έργου σε έναν στοχαστή;
Θα έπρεπε να είναι. Αλλά βλέπουμε ότι μεγάλοι, τεράστιοι φιλόσοφοι σαν τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη είχαν την κουταμάρα να νομίζουν ότι οι δούλοι ήταν φύσει δούλοι. Κοντύτερα σε μας βρίσκεται ο Χάιντεγκερ και η τόσο ύποπτη σχέση του για ένα διάστημα με το ναζισμό. Η συνέπεια είναι μια απαίτηση την οποία βρίσκω πιο πολύ στους μεγάλους ποιητές σαν τον Χέλντερλιν και τον Ρεμπώ.
Ποια η ελπίδα, η απελπισία σας;
Ελπίδα και απελπισία είναι αντιμετωπίσεις σχετικές, στενές. Είναι και μένουν ψυχολογικές, άρα περιορισμένες.
Ο,τι ψυχολογικό, περιορίζει;
Οι ψυχικές δυνάμεις σπρώχνουν τη σκέψη. Το ψυχικό όμως, που γίνεται ψυχολογικό, είναι εμπόδιο. Παραδείγματος χάριν, ο ναρκισσισμός σαν το αποκορύφωμα του ψυχολογισμού είναι κάτι που όλα τα αναχαιτίζει, τα συρρικνώνει.
Κάποιες στιγμές δεν νιώσατε ναρκισσισμό, ματαιοδοξία…
Τα θεωρώ ευτελή, αλλά αναγκαία. Συγκροτούν κι αυτά την ολότητα και κανείς δεν μπορεί να βγει από την Ιστορία με καθαρά χέρια. Αν θέλει να κρατήσει τα χέρια του εντελώς καθαρά, δεν θα έχει χέρια. Ο άνθρωπος παίρνει μέρος σε αυτή την απογύμνωση, δεν είναι ποτέ έξω απ' ό,τι γίνεται.
Πώς εισπράττετε την αναγνώριση;
Αναμφισβήτητα με ικανοποίηση και θα έλεγα ψέματα αν έλεγα ότι είμαι αδιάφορος, έστω κι αν τα κίνητρά της δεν με ικανοποιούν πάντοτε. Το καινούργιο βιβλίο μου θα ήθελα να πουληθεί, να συζητηθεί, να αρέσει. Αλλά η αγωνία είναι ποιο θα είναι το επόμενο βήμα.
Γιατί εκδίδετε βιβλία;
Νομίζω πως είναι τα βιβλία μου εκείνα που μου επιβάλλονται.
Αν τα αφήνατε ως χειρόγραφα στο συρτάρι σας;
Ο άνθρωπος δεν είναι απομονωμένο ον. Δεν είναι ανεξάρτητος, είναι στοιχείο του κόσμου. Κάθε πράγμα θέλει να λεχθεί, να φανεί. Και η μετριότητα και η βλακεία. Και γι' αυτό έχουν κι αυτά το χώρο τους.
Τι υπηρετεί σήμερα η φιλοσοφία;
Δεν μπορεί να υπηρετήσει τίποτα και κανέναν. Σήμερα, ως πλανητική σκέψη μπορεί να τα θέσει όλα υπό ερώτηση και να δώσει αινιγματικές απαντήσεις.
Τι θα νέκρωνε τη σκέψη μας;
Η έλλειψη του παιχνιδιού.
Το παιχνίδι…
Ας θέσουμε πρώτα μια ερώτηση: πώς ξετυλίγεται ο κόσμος; Δεν θα έλεγα τι είναι ο κόσμος, γιατί τότε τον καθιστούμε στατικό. Οι μεν λένε προϊόν της ιδέας, οι άλλοι λένε προϊόν της ύλης, άλλοι λένε δημιούργημα του Θεού, άλλοι λένε φαντασίωση του ανθρώπου. Ολα αυτά είναι νοήματα που δίνουμε σαν να βρισκόμαστε έξω από τον κόσμο, ενώ ο κόσμος ο ίδιος ξετυλίγεται χωρίς νόημα, χωρίς γιατί και επειδή, σαν παιχνίδι.
Τι είναι ο χρόνος;
Ενα κεντρικότατο θέμα του στοχασμού, που κινητοποιεί και συντρίβει κάθε στοχασμό.
Λέτε «να μοχθήσουμε να σώσουμε το όνειρο αφού δεν μπορούμε να το πραγματοποιήσουμε»…
Ολοι κινούμεθα και από διάχυτα όνειρα. Τα όνειρα είναι τα ανοίγματα της ζωής μας. Εχουμε να μάθουμε περισσότερα πράγματα από τα όνειρά μας.
Η μη πραγματοποίησή τους…
Ισως κλονιστεί και η έννοια της πραγματοποίησης. Ισως κάποτε καταλάβουμε ότι το «πραγματοποιώ» σημαίνει συγχρόνως και συντρίβομαι.
Γιατί υποφέρει ο άνθρωπος;
Διότι δεν είναι το όλον. Είναι ένα τμήμα του.
Θα μπορούσε να είναι αλλιώς;
Δεν θα μπορούσε, αλλά πνίγεται μέσα σε αυτόν τον περιορισμό. Οτι δεν μπορεί να είναι εδώ και κει συγχρόνως…
Τι είναι ο έρωτας;
Η αναζήτηση που έγκειται στη συνάντηση και τη μη συνάντηση με τον άλλον.
Τι είναι για σας το θηλυκό;
Το ήμισυ του κόσμου. Κάτι πάρα πολύ κυρίαρχο, όχι σε επίπεδο διάκρισης φύλων, άντρας - γυναίκα. Είναι σαν δύο δυνάμεις στον κόσμο. Η σχέση με το θηλυκό είναι ένα από τα σημεία συνάντησης, των ανθρώπων μεταξύ τους και με τον κόσμο, και μαζί απομάκρυνσης. Δεν μπορεί ποτέ να πραγματοποιηθεί η απόλυτη συνάντηση αρσενικού και θηλυκού.
Επαιξε ρόλο το θηλυκό στη ζωή και στο έργο σας;
Πάρα πολύ. Αλλά δεν ξέρω πολύ καλά πού και πώς.
Ο θάνατος;
Διατρέχει όλη τη ζωή, είναι το οριστικό τέλος της και διατηρεί τα ίχνη της ζωής του θανόντος, που κι αυτά θα εξαφανιστούν κάποτε.
Τον φοβάστε;
Δεν υπάρχει για μένα ο φόβος του θανάτου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θέλω να πεθάνω αύριο. Ο θάνατος είναι ο καλύτερος φίλος και ο χειρότερος εχθρός, γιατί βάζει ένα τέρμα στην περιπέτεια που λέγεται ζωή. Αλλά είναι αυτός που δίνει νόημα σε κάθε πράγμα.
Οι περισσότεροι φοβούνται.
Ο άνθρωπος φοβάται τη ζωή περισσότερο από το θάνατο. Τη ζωή που οδηγεί προς το τέλος νομίζω ότι φοβούνται οι άνθρωποι.
Μεγαλύτερος φόβος σας;
Το στέγνωμα της ψυχής και της σκέψης.
Πώς θα νικηθεί ο φόβος;
Με τη συμφιλίωση μαζί του.
Ποια τρία πράγματα θα άξιζε να πιστέψουμε;
Η πίστη είναι υπόθεση θρησκευτική. Με την ποίηση και τη σκέψη ο άνθρωπος μπορεί να ανοιχτεί στη φύση, στην τεχνική και στο περιπλανώμενο παιχνίδι επάνω σε έναν ληξιπρόθεσμο πλανήτη.
Από πού να πιαστεί ο σύγχρονος άνθρωπος για να υπάρξει;
Να πιαστεί δεν μπορεί από πουθενά. Του είναι ίσως δυνατόν να ανοιχτεί στο αποσπασματικό Ολον.
Με τι όπλα;
Χωρίς όπλα. Και χρησιμοποιώντας όλα τα όπλα. Το άνοιγμα δεν είναι κάτι το μυστηριώδες. Ας πάρουμε μια παρέα στην παραλία. Οι μεν φωτογραφίζουν τους δε. Θέλουν να τους οικειοποιηθούν, να τους αρχειοθετήσουν. Οι άλλοι φωτογραφίζουν τη θάλασσα, θέλουν να την ακινητοποιήσουν. Οι άλλοι λένε, τι ωραία που είναι, δες, δες τι ωραία που χτυπάει το κύμα. Ολα αυτά είναι μορφές ακινητοποίησης του χρόνου, του χώρου και όχι άνοιγμα στο χωροχρόνο. Ανοιγμα είναι να έκαναν μπάνιο, να χαίρονταν, να ζούσαν χωρίς αυτό το δες, δες...
Το αξιακό σύστημα που οικοδομείτε;
Δεν οικοδομώ σύστημα. Επιχειρώ ένα βήμα. Και αυτό θα περάσει. Δεν είναι αυτοσκοπός. Ξέρει κανείς ότι αφήνει κάτι πίσω του και ας έχει υποστεί απέραντες μεταλλαγές.
Αυταπάτη αθανασίας;
Αν το εκλαμβάνει κάποιος σαν αυταπάτη αθανασίας, πρέπει τελικά να ξέρει ότι θα γίνει κάτι τελείως άλλο.
Εχω μια πικρή αίσθηση από όσα λέτε για τον κόσμο.
Πικρή, γιατί κρατάμε χιλιάδων χρόνων πίκρα. Γιατί μας έμαθαν ότι ο άνθρωπος πρέπει να είναι το ιδεατόν του Πλάτωνα, το καλό του Χριστιανισμού, ο καλός αστός και μετά ο καλός προλετάριος, σήμερα ο καλός παραγωγός… Η ανθρωπότητα έχει υποστεί χιλιάδων χρόνων κηρύγματα που την περιορίζουν ολοένα και πιο πολύ.
Υπάρχει σήμερα κρίση;
Υπάρχει κρίση πολιτισμού, κρίση στον ψυχισμό των ανθρώπων, η οποία εκδηλώνεται σε ολόκληρο τον κόσμο.
Γιατί οι νέοι πάντα διάβαζαν Μαρξ και Νίτσε συγχρόνως;
Διότι και οι δύο κάνουν ανελέητη κριτική του παρόντος. Ο Μαρξ καταδικάζει όλη την αποξένωση του ανθρώπου από τον εαυτό του μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα. Ο Νίτσε βλέπει στο σύστημα όπου ζούμε έναν απέραντο μηδενισμό. Ομως και οι δύο θέλουν να κάνουν ένα βήμα σωτηριολογικό. Ο Μαρξ στον απόλυτο κομμουνισμό και ο Νίτσε στον υπεράνθρωπο. Ως τα τώρα δεν ξέρω κανέναν φιλόσοφο που να μη θέλησε να δώσει σωτηριολογικό άνοιγμα.
Για ποιον πολιτισμό θα μιλούσατε σήμερα;
Η εποχή μας είναι η εποχή του μυθολογικο-τεχνολογικού πολιτισμού που κρύβει το βαθύτερό του κίνητρο.
Με ποια εργαλεία θα μπορούσαμε να «εξανθρωπιστούμε»;
Με τα εργαλεία προχωρούμε, όπως λένε (προς τα πού;), αλλά αυτά δεν λύνουν το βασικό πρόβλημα της ύπαρξης της ανθρωπότητας, η οποία είναι εγκλωβισμένη στην τεράστια δύναμη που προέρχεται από τη συνάντηση της φύσης με την τεχνική.
Η μεγαλύτερη χαρά;
Οι συναντήσεις -στιγμιαίες και καίριες- με εκφάνσεις της φύσης, η δύναμη του έρωτα και της φιλίας που περιέχει τον έρωτα, οι σκέψεις που έρχονται σε μας.
Το μεγαλύτερο όραμα;
Το όραμα της συνάντησης της σκέψης και του κόσμου και η παραδοχή του φευγαλέου. Η παραδοχή της φανέρωσης και της ταυτόχρονης απόσυρσης, όσο γίνεται πιο γαλήνια.
Νιώθετε ότι πρέπει να αποδείξετε κάτι;
Από την εφηβεία είχα την εντύπωση ότι έπρεπε να πω αυτό που βλέπω.
Η εξάρτηση από τους άλλους είναι αδυναμία;
Εχουμε αναγκαία εξάρτηση από τους άλλους ανθρώπους. Η εξάρτηση πάλι δημιουργεί τα κενά της. Εξάρτηση και μη εξάρτηση έχουν το αναγκαίο στοιχείο που είναι και θετικό και αρνητικό.
Αυτοδυναμία;
Δεν μπορεί να υπάρξει σε κανένα επίπεδο.
Η εικόνα που έχετε για τον εαυτό σας;
Ειλικρινά, δεν έχω μια ενιαία εικόνα του εαυτού μου. Οταν γνωρίζω ότι η τάδε σκέψη είναι σημαντική, τότε νομίζω ότι ίσως αυτό είναι περαστικό, λέω ότι προσπαθώ να τολμάω να σκέπτομαι, ενώ το μεγαλύτερο σύνολο των ανθρώπων σήμερα δεν σκέπτονται… Θα έλεγα, είναι πρισματική η εικόνα του εαυτού μου, όπου γυρίζουν διαρκώς όλα τα χρώματα, όπως στο καλειδοσκόπιο.
Η σύγχρονη Ελλάδα;
Είναι ένα πρόβλημα. Ούτε Ανατολή ούτε Δύση ούτε Ευρώπη ούτε Ασία. Βαδίζει προς την αναζήτηση μιας ενότητας, την οποία δεν βρίσκει εύκολα. Δεξιά και Αριστερά είναι φθαρμένες και δεν αναδύεται ένας δρόμος.
Πώς θα ανακαλύψουν οι Ελληνες πολιτικοί την «πραγματική πολιτική»;
Θα έπρεπε να ξεπεράσουν τον στενό πολιτικαντισμό. Είναι όμως αυτό δυνατό;
Είναι εφικτή η Δημοκρατία;
Η Δημοκρατία μένει ουτοπική, δηλαδή δεν έχει πουθενά τόπο να πραγματοποιηθεί. Το ίδιο της το νόημα μας ξεφεύγει.
Τι σας έχει δώσει η Ελλάδα;
Μια ζωική ορμή. Την επαφή με τα στοιχεία της, τη θάλασσα, τον αέρα, τη γη, τη φωτιά.
Τι σας έχει πάρει;
Δεν είχα ποτέ την προκατάληψη, ώστε να μπορέσει να μου την πάρει.
Οι τιμές που σας κάνουν τα ελληνικά πανεπιστήμια τι συναισθήματα σας γεννούν;
Ευχάριστα. Θα επιθυμούσα όμως και μια πιο ζωντανή συζήτηση, στοχαστική και παραγωγική, με τους πανεπιστημιακούς.
Σκεφτήκατε ότι μπορεί να σας τιμούν και να μη σας έχουν διαβάσει;
Πολλά πράγματα δεν χρειάζεται να έχουν διαβαστεί. Μπορεί να διαπερνάνε την ατμόσφαιρα.
Εσείς διαψεύδετε την κατάρα των Ελλήνων να μην αναγνωρίζουν ζώντες δημιουργούς.
Στην Ελλάδα υπάρχει μεμψιμοιρία και δυσκολία αν δεν προηγηθεί μια αναγνώριση από τα έξω. Εξω είναι πιο πολιτικά θεσμισμένα τα πράγματα. Αλλά και υπάρχουν πράγματα που περιμένουν ακόμα το μέλλον τους.
Πιστεύετε ότι έχετε αμειφθεί;
Και ναι και όχι. Αν όμως ήταν πλήρης η αναγνώριση, θα σήμαινε ότι θα επιπέδωνε και το ειπωμένο.
H τέχνη αποτιμάται σε χρήμα. Η σκέψη;
Υπάρχει προσωπική σχέση με το έργο τέχνης. Η σκέψη έχει μία σχέση με το όλον. Μπορεί να αποτιμηθεί ένα έργο. Το όλον όμως;
Τι θα λέγατε σε έναν νέο φιλόσοφο;
Να ανοιχτεί στη σκέψη, στα κείμενα και στο κίνημα της σκέψης, στην ποίηση που διατρέχει κάθε τέχνη και να ζήσει και να πει αυτό που τον εμψυχώνει και τον συνθλίβει ατομικά και κοινωνικά.
Τι θα λέγατε σε έναν έφηβο;
Να κρατήσει, όσο γίνεται, έναν παλμό και στη λεγόμενη ώριμη ηλικία.
Απεργία 52 ημερών το 1936. ΤΙΤΑΝ - ΕΛΑΙΟΥΡΓΕΙΟ
Στις 18 Μαίου του 1936 είχαν συμπληρωθεί 22 μέρες κατά τις οποίες 600 εργάτες του ΤΙΤΑΝ και του Ελαιουργείου απεργούν με κεντρικό αίτημα τη δημιουργία ταμείου περίθαλψης. Σε αυτό ζητούν να κατατίθενται 20 λεπτά για κάθε σακί τσιμέντο, 3 δραχμές για κάθε κιβώτιο σαπούνι και 3 δραχμές για κάθε βαρέλι λινέλαιο ή κινινέλαιο. Ζητούν αύξηση 28% για όσους εργάτες αμείβονται με 48 έως 56 δραχμές και 10% γι αυτούς που παίρνουν πάνω από 65 δραχμές. Παρά τη θέληση και την αγωνία τους, το θέμα της απεργίας και η παροχή συσσιτίου στους απεργούς δεν συζητήθηκε στο δημοτικό συμβούλιο. Μέχρι εκείνη τη στιγμή οικονομικά έχουν ενισχύσει τους απεργούς οι εργάτες των εργοστασίων «Κρόνος» και «Βότρυς». Αντιθέτως το Εργατικό Κέντρο Πειραιά στο οποίο υπάγεται το σωματείο δεν έκαμε καμία σχετική κίνηση. Γίνονται προσπάθειες για να οργανωθεί πανεργατική απεργία στην Ελευσίνα καθώς και για να κατέλθουν σε απεργία οι τσιμεντεργάτες του εργοστασίου «Ηρακλής» στον Πειραιά. Όμως η πραγματικότητα είναι ιδιαίτερα δύσκολη για να δημιουργηθεί ένα εργατικό κίνημα συμπαράστασης.
Τέσσερα (4) γεγονότα που οδήγησαν στην απεργία
1. ψήφιση του ν. 5944. Την περίοδο εκείνη [9-1-1936] ψηφίστηκε ο νόμος 5944 ο οποίος επέβαλε ειδικές διατάξεις για τους εκφορτωτές λιμένων. Με αυτές επιβάλλεται ειδική επαύξηση στα τιμολόγια μέχρι μιας δραχμής στον τόνο, η οποία θα κατευθύνεται στο ταμείο σύνταξης και περίθαλψής τους. Ο ίδιος νόμος απαγόρευε να εκτελούνται οι φορτοεκφορτώσεις από εργάτες που δεν έχουν επαγγελματικά βιβλιάρια. Ενώ τα παραπάνω εφαρμόζονταν σε πολλές πόλεις, οι εταιρείες της Ελευσίνας δεν εφαρμόζουν τη διάταξη για να μπορούν να προσλαμβάνουν ανειδίκευτους εργάτες και εργάτριες με χαμηλά μεροκάματα.[1]
2. Δίκη για τη σύσταση τραστ των τσιμεντοβιομηχανιών. Στις [10-1-1936] ο Ριζοσπάστης αναφέρεται στη δίκη των τσιμεντοβιομηχανιών «Όλυμπος», «Γενική» και «ΤΙΤΑΝ Ελευσίνος» οι οποίες κατηγορούνται ότι συνέστησαν τραστ:
α) αυξάνοντας τους δασμούς στα εισαγόμενα τσιμέντα ώστε να γίνουν ασύμφορες για αγορά οι τιμές τους.
β) παράλληλα ίδρυσαν κοινό πρατήριο διπλασιάζοντας την τιμή του τσιμέντου. Με δεδομένη την απουσία εναλλακτικής αγοράς και την αυξανόμενη ζήτηση του προϊόντος κατέγραψαν υπερκέρδη, ως αποτέλεσμα της δημιουργίας μονοπωλίου στο χώρο της βιομηχανίας τσιμέντων.
3. Προσπάθεια διάλυσης σωματείου φορτοεκφορτωτών[2] [11-1-1936]
Η δημιουργία σωματείων είχε βελτιώσει τις αμοιβές των εργαζόμενων. Έτσι οι καραγωγείς πριν την ύπαρξη σωματείου έπαιρναν 120 δραχμές ενώ μετά τη δημιουργία του 160. Οι προσπάθειες που γίνονται για να καταργηθεί το σωματείο φορτοεκφορτωτών, πέφτουν στο κενό, όταν οι εργάτες αντιδρούν και αποφασίζουν κινητοποιήσεις. .
4. Απολύσεις. Αρχές Φλεβάρη απολύονται 6 εργάτες από το ΤΙΤΑΝ, ανάμεσά τους και ο πρόεδρος του σωματείου Κοτερός. Την Κυριακή οργανώνεται από το σωματείο στάση εργασίας, ενώ την Τρίτη πραγματοποιήθηκε συνέλευση στην οποία αποφασίστηκε ότι εάν δεν ανακληθούν οι απολύσεις θα πραγματοποιηθεί απεργία. Επιτροπή απεργών συναντήθηκε με τον υπουργό Κανελόπουλο αλλά εκείνος αρνείται να επαναπροσλάβει τους απολυμένους.[3]
Με βάση τα γεγονότα το πλαίσιο των αιτημάτων διαμορφώνεται ως εξής:
α) αναδρομική αύξηση για τους εργαζόμενους στις αποθήκες σάκων
β) να καθιερωθεί εορτολόγιο
γ) να επαναπροσληφθεί ο πρόεδρος του σωματείου Κοτερός.
Κινήσεις των εργατικών οργανώσεων
Όταν πια τα περιθώρια ελιγμών έχουν εξαντληθεί ο Νομάρχης Αττικοβοιωτίας σε συνεργασία με τον πρόεδρο της κοινότητας Παύλου έδωσε εντολή να διατεθούν 80.000 δραχμές στις οικογένειες των απεργών. Αίτημα των απεργών είναι ολόκληρο το ποσό να δοθεί στην απεργιακή επιτροπή και αυτή να το διαθέσει σε απεργούς και ανέργους. Το τελικό ποσό που εγκρίνεται είναι 20.000 δραχμές το οποίο αποφασίζεται να δοθεί σε εργάτες που είναι δημότες Ελευσίνας.
Στο μεταξύ κατατίθεται πρόταση του κ. Κανελόπουλου να δώσει αύξηση 5 δραχμές μόνο στους τσιμεντεργάτες, ενώ ταυτόχρονα κοινοποιούνται εξώσεις σε 13 εργάτες οι οποίοι έμεναν στα οικήματα της εταιρείας επειδή δεν πλήρωσαν το ενοίκιο του τελευταίου μήνα.
Ο υφυπουργός Γεωργακόπουλος σε συνάντηση που είχε με επιτροπή απεργών τους συνέστησε την αναστολή της απεργίας δηλώνοντάς τους πως αν αυτό πραγματοποιηθεί η Κυβέρνηση θα προσπαθήσει να πετύχει μια λογική αύξηση των ημερομισθίων. Αν η απεργία συνεχιστεί θα είναι υποχρεωμένη να υπερασπίσει το δικαίωμα στην εργασία. Για να μην μείνει καμιά αμφιβολία για τις κυβερνητικές προθέσεις εστάλησαν επιπλέον 100 χωροφύλακες στην Ελευσίνα. Παράλληλα στρατολογούνται απεργοσπάστες από την Ελευσίνα και τον Πειραιά. Στις 12 Ιουνίου καταφθάνει φορτηγό στο ποίο επιβαίνουν κρυμμένοι απεργοσπάστες. Συνοδεύονται από έφιππο τμήμα χωροφυλακής. Οι απεργοί τους έριξαν βαρέλια για να εμποδίσουν την πορεία τους. Η αστυνομία επιτίθεται κατά των απεργών αλλά και των γυναικόπαιδων που είναι συγκεντρωμένα στην πύλη του εργοστασίου. Κατά τα επεισόδια και τις συμπλοκές που συνεχίστηκαν μέχρι το μεσημέρι συλλαμβάνονται ο: Κ. Κοτερός, πρόεδρος του σωματείου ΤΙΤΑΝ, Σπ. Καμπουράκης, Γ. Καλλιαντάς, Θ. Καλλιαντάς, Πόγκας. Τραυματίστηκαν εκτός από τους εργάτες και δύο παιδιά.
Τραυματίες
Στυλιανίδης, με σπάθη στο κεφάλι, Μούχλης με υποκόπανο, Καραχάλης, Θεοδωρίδης, Γκίνης με σπάθη, Καμπουράκης με σπάθη, Καραλέκας, Καρνέσης, Δεντούνης, Παχούμης, ‘Αννα Πατινίδη. Συνολικά οι τραυματίες φτάνουν τους 50
Στις 4 το απόγευμα κατέβηκαν σε απεργία ως ένδειξη συμπαράστασης οι εργάτες των εργοστασίων «Κρόνος» και «Βότρυς» καθώς και οι εργάτες ρητινωδών εργοστασίων. Το βράδυ της ίδιας μέρας συλλαμβάνεται ο αντιπρόεδρος του σωματείου οινοπνευματεργατών Γιαννακούρος και ο εργάτης Μίχας. Κρατήθηκαν για μια ώρα στο κρατητήριο με την κατηγορία ότι υποκίνησαν την απεργία.
Λήξη της απεργίας
Η απεργία έληξε ύστερα από 52 ημέρες. Στις 2 τα ξημερώματα κλήθηκαν στην Αστυνομία ο πρόεδρος των εκφορτωτών Λιμένος Κόμης, ο πρόεδρος των φορτωτών ξηράς Ζαφείρης οι οποίοι υπέγραψαν τη λύση της απεργίας. Αντίθετος με το σταμάτημα των κινητοποιήσεων ήταν ο πρόεδρος των εργαζομένων στο ΤΙΤΑΝ Κοτερός παρά τις πιέσεις που δέχτηκε από τον αστυνομικό διοικητή. Οι επιτροπές των απεργών συναντήθηκαν στην Αθήνα με τους υπουργούς Δεκάζο, Κασσιμάτη και Γεωργακόπουλο. Συμφωνήθηκαν τα εξής: για τους ελαιουργούς και τους τσιμεντεργάτες κατώτερο μεροκάματο από 52 στις 60 δραχμές. Για τα 20 λεπτά που θα κατευθύνονται στο ταμείο Περίθαλψης των τσιμεντεργατών όπως επίσης και για τα 10 λεπτά για κάθε οκά λαδιού για τους ελαιουργούς ο υπουργός υποσχέθηκε πως θα το εφαρμόσει, αφού το σκεφτεί. Η επιτροπή έθεσε δύο όρους: α) α όσα υποσχέθηκε ο υπουργός να εγκριθούν από τους απεργούς αλλά η χωροφυλακή απαγόρευσε τη συγκέντρωση β) να απομακρυνθούν όλοι οι απεργοσπάστες από τα εργοστάσια, αίτημα το οποίο έγινε αποδεκτό. Οι απεργοί αποφάσισαν να υπερασπιστούν συναδέλφους τους οι οποίοι πρωτοστάτησαν στην 24ωρη απεργία αλληλεγγύης και πιο συγκεκριμένα τα μέλη της διοίκησης των Οινοπνευματεργατών Κ. Μουρίκη και Γ. Γιαννακούρο καθώς επίσης και οι βαρελοποιοί Δ. Σταυρίδης, Μ. Χρηστάκης και Μ. Μίχας
[1] Ριζοσπάστης 1-9-1936
[2] Ριζοσπάστης 11-9-36
[3] Ριζοσπάστης 6 Φλεβάρη 1936
αναδημοσίευση από την Καθημερινή
Θεωρώ σχεδόν βέβαιο ότι μετά το θάνατο του Μιχάλη Παπαγιαννάκη, ο ΣΥΡΙΖΑ θα χάσει κάμποσους ψηφοφόρους, όχι πολλούς, πάντως κάποιους θα τους χάσει. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ψήφιζαν Συνασπισμό για να «σταυρώσουν» τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη. Ηταν τέτοια η προσωπικότητα, η σκέψη και ο λόγος του που προσείλκυε μερικούς «ξέμπαρκους» ψηφοφόρους, κυρίως από τις νέες γενιές. Μιλάμε για νέους ανθρώπους, που ναι μεν δεν πρόλαβαν (ή δεν θέλησαν) να δεθούν με το «άρμα» της Αριστεράς, που δεν ταυτίστηκαν μαζί της, αλλά που παιδεύουν τη σκέψη τους, ακονίζουν το μυαλό τους, βρίσκοντας σε ορισμένους εκπροσώπους της, όπως τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη, μια φωνή που τους εκφράζει, που τους πάει. Είναι νέοι άνθρωποι που μπορεί να μη συνεπαίρνονται από «εξεγέρσεις» αλλά που οργίζονται απ’ όσα βλέπουν και ακούνε, απ’ όλα όσα βιώνουν γύρω τους.
Ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης ήταν ιδιαίτερη περίπτωση. Εχω ξαναγράψει πόσο φρικτά προβλέψιμος έχει γίνει ο πολιτικός λόγος στην Ελλάδα, πόσο στεγνός από ουσία μα πλήρης στόμφου και αερολογίας. Ο πολιτικός λόγος του Μιχάλη Παπαγιαννάκη δεν υπαγόταν σε αυτή τη θλιβερή πλειοψηφία. Η γενικότερη στάση του δεν είχε τίποτα από όλο αυτό το εκνευριστικό δήθεν που συναντά κανείς σε όλο το πολιτικό φάσμα – και στη δική του παράταξη εσχάτως.
Ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης ανήκε σε εκείνη τη σπάνια στόφα Ελλήνων πολιτικών που διάβαζαν, ήταν από εκείνους που, όπως έγραψε προχθές ο Τάκης Καμπύλης, διατηρούσε ζωντανή την πλούσια βιβλιοθήκη του, ανέτρεχε σε αυτήν, ψαχνόταν κι έψαχνε, από πολιτική και οικονομία έως λογοτεχνία. Δύο φράσεις συγγραφέων μού έρχονται, λοιπόν, στο μυαλό και που, όπως το βλέπω, συνδέονται μαζί του: ο σεφερικός στίχος «Κύριε, όχι μ’ αυτούς» (τους στενόμυαλους και τους μίζερους κάθε πλευράς) και η γνωστή φράση του Γιώργου Ιωάννου, ότι η Αριστερά δεν είναι παρά μια «διαρκής ευαισθησία». Για κάποιους, αυτό ισοδυναμεί με αδυναμία, με ελιτισμό. Το αντίθετο όμως ισχύει: είναι η ευελιξία και η ευεξία μιας στάσης ζωής που και δυναμική έχει και αυθεντικότητα, κι έναν πολυκάναλο τρόπο σκέψης και δράσης. Απλώς, δεν είναι μια στάση με την οποία κερδίζει κανείς τις εύκολες εντυπώσεις, το σύνθημα, τη γροθιά.
Κι όμως, ταπεινή άποψη ενός νεότερου (και με λιγότερες εμπειρίες και γνώσεις) Ελληνα πολίτη, που (καλώς ή κακώς) δεν ταυτίστηκε και δεν δέθηκε με οποιοδήποτε ιδεολογικό «άρμα», αλλά που θέλει να πιστεύει ότι δεν είναι αμέτοχος σε όσα γίνονται σε αυτή τη χώρα, είναι πως το μεγάλο χαμένο στοίχημα της ελληνικής Αριστεράς ήταν ότι σε καμία φάση δεν κατάφερε να αναλάβει την ηγεσία της ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης. Θα πει κάποιος, κατόπιν εορτής: θα τον νικούσε στην πορεία η αρρώστια. Πράγματι. Αλλά το δικό του, προσωπικό στίγμα θα το είχε δώσει – ειδικά σε μια περίοδο τόσο καυτή όσο αυτή που διανύουμε από τον περασμένο Δεκέμβριο.
Οπως και να ’χει, οι τίτλοι τέλους έπεσαν για τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη. Για να επανέλθω όμως στη «διαρκή ευαισθησία» του Γιώργου Ιωάννου, φράση που του ταιριάζει γάντι για τη δυναμική που περιέχει, ο πολιτικός αυτός άνδρας με το χαμηλό προφίλ και την πολλή ουσία, επιβεβαίωσε, όσο μπόρεσε και όσο άντεξε, πόσο σημαντικό είναι τούτο: να διαθέτει κανείς την αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού.
Η «εξαφάνιση» του δικηγόρου
Του Γιώργου Αγγελόπουλου gangel@dolnet.gr
Ο Σου Ζιγιόνγκ δεν είναι ένας διαφωνών. Το μόνο που ζητούσε από την κινεζική εξουσία ήταν να εφαρμόζει τους νόμους που η ίδια θεσπίζει. Και βρέθηκε στη φυλακή.
Το βιογραφικό αυτού του 36χρονου δικηγόρου από το Πεκίνο είναι άψογο. Έκανε διδακτορικό στο Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, δίδαξε νομικά στο πανεπιστήμιο, είχε εκλεγεί μέλος της Λαϊκής Συνέλευσης της περιφέρειας του Πεκίνου όπου ζει, είχε ποζάρει για το εξώφυλλο της κινεζικής έκδοσης του «Εsquire». «Είχε μεγάλη εμπιστοσύνη στο νομικό σύστημα», λέει ο συνεργάτης του, δικηγόρος Γιανγκ Χουϊβέν. «Έλεγε πάντα πως η επικράτηση του νόμου θα έκανε την Κίνα να πάει μπροστά».
Μ΄ αυτόν τον στόχο ο Σου ίδρυσε το 2003 το κέντρο Γκονγκμένγκ, μια μη κυβερνητική οργάνωση με μέλη νομικούς, που ήταν ταυτόχρονα κέντρο έρευνας και νομικών συμβουλών και σύντομα προσείλκυσε όλα τα θύματα αδικιών στη χώρα. Οι δικηγόροι του Γκονγκμένγκ ήταν από τους λίγους που φάνηκαν πρόθυμοι να εκπροσωπήσουν τους γονείς των σχεδόν 300.000 παιδιών που αρρώστησαν και των έξι που έχασαν τη ζωή τους πέρυσι από το μολυσμένο γάλα. Αμφισβήτησαν τα μυστικά κέντρα κράτησης της Κίνας, τις αποκαλούμενες «μαύρες φυλακές», αφού ένας 27χρονος γραφίστας, που είχε συλληφθεί επειδή δεν έφερε δελτίο ταυτότητας, έχασε τη ζωή του ενώ βρισκόταν υπό κράτηση. Υπερασπίστηκαν ακόμη Θιβετιανούς που ήταν θύματα της καταστολής πέρυσι τον Μάρτιο στη Λάσα, χωρικούς που τους κατέσχεσαν τη γη διεφθαρμένοι αξιωματούχοι, ιδιοκτήτες που δεν αποζημιώθηκαν για αναγκαστικές απαλλοτριώσεις. Το καλοκαίρι διαμαρτυρήθηκαν μαζί και με πολλούς άλλους για την απόφαση η οποία προβλέπει πως όλοι οι υπολογιστές που πωλούνται στην Κίνα πρέπει να έχουν προεγκατεστημένο πρόγραμμα που θα φιλτράρει πορνογραφικά και αμφιλεγόμενα περιεχόμενα.
Τον Ιούλιο, οι αρχές έκλεισαν το Γκονγκμένγκ με κατηγορίες για φοροδιαφυγή και κατέσχεσαν ηλεκτρονικούς υπολογιστές, έπιπλα και φακέλους. Ο Πιέρ Ασκί σημειώνει στο γαλλικό ειδησεογραφικό ιστότοπο Rue89 πως ο στόχος ήταν να φιμωθεί μια φωνή που γινόταν ολοένα και πιο σημαντική, καθώς υπογράμμιζε μία από τις αντιφάσεις του καθεστώτος, το οποίο είναι ανίκανο σ΄ αυτό το στάδιο να σεβαστεί τους ίδιους τους νόμους του. Η «εξαφάνιση» του Σου Ζιγιόνγκ ήταν το λογικό επακόλουθο. Οι αρχές τον απήγαγαν από το σπίτι του στις 5 το πρωί της 29ης Ιουλίου, ουδείς από την οικογένειά του και τους συναδέλφους του ειδοποιήθηκε και μόνο έπειτα από μία εβδομάδα ερευνών έμαθαν, από δεύτερο χέρι, ότι συνελήφθη επίσης για φοροδιαφυγή. Παράλληλα με τη σύλληψή του, κάθε αναφορά σ΄ αυτόν εξαφανίστηκε από το κινεζικό Διαδίκτυο, το μπλογκ του έκλεισε και οι αναζητήσεις με το όνομά του στην κινεζική εκδοχή της Google και άλλων μηχανών αναζήτησης δεν δίνουν κανένα αποτέλεσμα.
Δημοσίευση σχολίου